Ten materiał pochodzi z archiwum portalu

Zachowaliśmy archiwalne materiały z naszego portalu, aby umożliwić ich przeszukiwanie. Nie możemy jednak zagwarantować, że zamieszczone w tekście odsyłacze będą działały prawidłowo oraz że treści będą zgodne ze standardami dostępności cyfrowej. Jeżeli znalazłeś niedziałający odnośnik albo potrzebujesz pomocy w odczytaniu treści prosimy o kontakt pod adresem redakcja@pomorskie.eu

Wiadomości
https://pomorskie.eu/wp-content/uploads/2020/07/83182440-5845-4aa3-a0e7-70cbdd14cdce.jpg Ciągle powstają nowe środki. Są wyjątkowo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Jak przeciwdziałać dopalaczom?

Ciągle powstają nowe środki. Są wyjątkowo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Jak przeciwdziałać dopalaczom?

Uczestnicy konferencji w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego

Czym są dopalacze i jakie spustoszenie sieją w organizmie? O skutkach uzależnienia od środków zastępczych, profilaktyce i edukacji specjaliści rozmawiali podczas konferencji w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. Odbyła się 13 kwietnia 2018 r.

 

Kwestie wiedzy dotyczącej profilaktyki, zapobiegania i używania tych substancji zaprezentowali Zbigniew Zawadzki z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku oraz Radosław Gruss z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie.

 

Dopalacze na Pomorzu

– W 2017 r. na terenie województwa pomorskiego nie funkcjonowały stacjonarne punkty sprzedaży, w których wprowadzano do obrotu środki zastępcze lub nowe substancje psychoaktywne tzw. „dopalacze”. Dominującym trendem w dystrybucji środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych na terenie województwa pomorskiego jest sprzedaż przez Internet oraz sprzedaż dilerska – mówił Zbigniew Zawadzki.

W województwie pomorskim w 2017 r. było 141 przypadków podejrzeń zatruć, w tym dwa przypadki śmiertelne. – Analiza zgłoszeń wykazała, że 89 proc. podejrzeń zatruć dotyczyło mężczyzn, a 11 proc. przypadków dotyczyło kobiet – informował Zawadzki. – Statystycznie najliczniejszą grupę stanowiły osoby w wieku 19-24 lata – proc. Następnie grupy wiekowe: powyżej 30 lat – 28 proc., 25-29 lat – 15 proc., 16-18 lat – 14 proc., 13-15 lat – 9 proc. Nie odnotowano zatruć w najmłodszej grupie wiekowej 7-12 lat – wyjaśniał Zawadzki.

Zbigniew Zawadzki mówił o realizowanych przez WSSE w 2017 r. działaniach edukacyjnych skierowanych głównie do młodzieży, a także do rodziców, nauczycieli. Polegały one m.in. na warsztatach, prelekcjach, pogadankach, zajęciach edukacyjnych, debatach w szkołach, w ktory wzięło udział poand 7 tys. osób. Konkursy, turniej „Prewencja, ale inaczej”, gra miejska pod hasłem „Młodzi razem dla bezpieczeństwa”, olimpiada – to przedsięwzięcia, które zgromadziły ponad tysiąc uczniów. Przeprowadzono  również szkolenia, wykłady dla funkcjonariuszy oraz pracowników Zakładu Karnego w Gdańsku i Kwidzynie, funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku oraz pracowników Zakładu Farmaceutycznego Polpharma SA w Starogardzie Gdańskim.

 

Czym są dopalacze?

Dopalacze są grupą różnych substancji lub ich mieszanek o rzekomym lub faktycznym działaniu psychoaktywnym pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, które nie znajdują się w wykazie substancji kontrolowanych przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. – Substancje te są bardzo skoncentrowane – wyjaśniał Radosław Gruss z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie. Preparaty ziołowe zawierają głównie związki halucynogenne. Są dostępne pod postacią suszu lub ekstraktu. Zazwyczaj dopalacze zawierają związki pochodzące nie z jednej, ale kilku, a nawet kilkunastu roślin. A każda z nich zawiera po kilka substancji o działaniu psychoaktywnym (alkaloidy), dlatego też trudno przewidzieć, jakie skutki mogą wywołać. Co ważne, nawet jeżeli rośliny użyte do mieszanek nie są tak szkodliwe jak amfetamina lub nie uzależniają tak bardzo jak haszysz to nie znaczy, że ich mieszanie jest bezpieczne dla użytkownika. Niektóre z substancji wykazują działanie euforyczne, inne mogą działać uspakajająco, jeszcze inne przeciwbólowo, a kolejne psychodelicznie. Oddziaływanie na umysł tak różnie działających substancji, czasem o przeciwstawnym działaniu, jest dodatkowym niebezpieczeństwem z uwagi na nieprzewidywalność skutków. Dopalacze istnieją co najmniej od połowy lat 80. XX w.

 

Rodzaje dopalaczy

Mogą mieć postać kadzidełek, suszu, skrętów, fajek, tabletek (tzw. party pills), proszków w torebkach, znaczków do lizania czy mieszanek aromatycznych. Dostępne są mieszanki typu spice (susze i kadzidełka) oraz party pills. Spice, które na rynku europejskim pojawiły się w 2003 r. Zawierają też różnego rodzaju substancje pochodzenia roślinnego, z których część ma działanie psychoaktywne, a część jest tylko niegroźnymi dodatkami smakowo-zapachowymi. Występują też pod postacią kadzidełek lub rzekomych nawozów do roślin doniczkowych. Ich działanie jest zbliżone do marihuany lub opium.

Natomiast party pills najczęściej są w postaci tabletek lub kapsułek. To środki syntetyczne, będące mieszanką halucynogenów, stymulantów, opioidów, empatogenów lub dysocjantów. Mają pobudzić i poprawić nastrój oraz przy braku energii ułatwić znoszenie wysiłku fizycznego.

 

Młodzi ludzie chętnie biorą dopalacze, jakie jest ich działanie?

Najczęściej po substancje psychoaktywne sięgają osoby młode. Powoduje nimi m.in.: ciekawość, chęć doświadczenia nowych przeżyć (dobra zabawa), łatwiejsza dostępność w porównaniu ze środkami nielegalnymi czy poczucie, że dopalacze to bezpieczna alternatywa do narkotyków przy subiektywnym odczuciu minimalizacji ryzyka, a także moda. Tymczasem substancje zawarte w dopalaczach powodują przyśpieszenie tętna, odwodnienie organizmu. Spożycie piorunującej mieszanki powoduje nadwrażliwość zmysłową, zmienne nastroje, charakteryzujące się nagłym przejściem od euforii do depresji, a także omamy. Ponadto, jak twierdził Radosław Gruss: „dopalacze o tej samej nazwie w różnych miejscach różnią się składem”. Substancje aktywne nie zawsze są przebadane klinicznie. Leczenie zatruć po zażyciu dopalaczy jest jedynie objawowe. Skutki palenia mieszanek bądź innego przyjmowania dopalaczy można było obserwować w kilka lat temu kiedy media donosiły o kilkudziesięciu młodych ludziach hospitalizowanych w weekendy z powodu zatruć lub też o zgonach z tego powodu. –  Wynikało to z tego, że w różnych regionach były różne dawki dopalaczy, dlatego też problem ten nie dotyczył całej Polski, a wybranych województw czy miast – twierdzi Gruss.

 

Co powinno zaniepokoić rodzinę?

Rodzice, rodzeństwo, opiekunowie, nauczyciele powinni zwrócić uwagę na takie sygnały jak np.: izolowanie się od innych domowników i otoczenia, zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów, częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza. Mogą też łamać ustalone zasady, buntować się, mieć napady złości, agresji, nagłej zmiany grona przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie. Zdarzają się także: niewytłumaczone spóźnienia – późne powroty lub nocne przebywanie poza domem, kłamstwa, wynoszenie wartościowych rzeczy, tajemnice, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia.

 

Dlaczego są szkodliwe?

Dopalacze są substancjami niezwykle groźnymi dla zdrowia, gdyż nie do końca jest poznane ich działanie. Wynika to z powstawania coraz to nowych preparatów. Mogą uszkodzić praktycznie każdy narząd w organizmie. Powodują uzależnienie. – Zażycie dopalaczy może być spotęgowane przez ich połączenie z alkoholem, lekiami lub innymi używkami –  dodaje Gruss. Może nawet dojść do silnego zatrucia organizmu, a nawet śmierci.

O tym, jakie skutki uboczne konkretnie wystąpią, decyduje indywidualna wrażliwość danego organizmu. Uzależnienie od dopalaczy może również spowodować niewydolność nerek, wątroby, jak również doprowadzić do śpiączki czy nawet prób samobójczych.

Skutki zażywania dopalaczy są bardzo podobne do innych substancji psychoaktywnych. Jednak ich przyjęcie może powodować konsekwencje prawne związane z niekontrolowaniem pewnych zachowań pod wpływem dopalaczy np. niszczeniem mienia, wdawaniem się w przypadkowe bójki itd. Zerwanie kontaktu z rzeczywistością czy załamanie nerwowe to również skutki zażywania dopalaczy.

Skutki uboczne zażycia dopalaczy to m. in.: nudności, zawroty i bóle głowy, bezsenność, wymioty, biegunka, urojenia, nadmierne pocenie się, bóle w klatce piersiowej, kołatanie serca, zaburzenia rytmu serca, problemy z koncentracją, znużenie, stany lękowe, ataki szału, napady agresji, problemy z oddychaniem, zaburzenia widzenia. Mogą też doprowadzić do zawału serca, udaru mózgu, śpiączki, a nawet śmierci.

Sprawy urzędowe

Dodatkowych informacji może udzielić Ci Biuro Prasowe Urzędu pod adresem e-mail prasa@pomorskie.eu

Więcej o biznesie w regionie

Znajdziesz na stronach Departamentu Rozwoju Gospodarczego oraz Agencji Rozwoju Pomorza.