4 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Rakiem. Sprawdzamy, na jakie nowotwory najczęściej chorują mieszkańcy województwa pomorskiego oraz, gdzie można się badać.
Dzień ten został ustanowiony na Światowym Szczycie Walki z Rakiem w Paryżu w lutym 2000 r. Z inicjatywy Polskiej Unii Onkologii od 2008 r. organizowane są dni otwarte w placówkach onkologicznych, podczas których można skorzystać z porad oraz bezpłatnych badań. Lekarze namawiają, aby z nich nie rezygnować. Wcześnie wykryta zmiana, daje większe szanse na wyzdrowienie pacjenta.
Najbliższy dzień otwarty w sobotę, 3 lutego 2018 r. w Wojewódzkim Centrum Onkologii w Gdańsku.
| Według danych z 2014 r. na choroby nowotworowe zachorowało 10 209 Pomorzan. Do najczęściej występujących u mieszkańców naszego regionu należały raki: oskrzela i płuca, sutka, gruczołu krokowego, skóry, pęcherza moczowego, jelita grubego, odbytnicy, żołądka. |
Dr n. med. Iwona Danielewicz, specjalista onkologii klinicznej, pracująca w Szpitalu im. PCK w Gdyni, który wchodzi w skład spółki Szpitale Pomorskie, zaznacza, że na razie mamy bardzo wysoką zachorowalność na raka płuc.
– Rak płuc jest typowym nowotworem odtytoniowym, ponad 90 proc. zachorowań występuje u czynnych palaczy. Większość pozostałych zachorowań to skutek biernego palenia. To znaczy, że pacjent sam nie palił papierosów, ale przez wiele lat narażony był na wdychanie dymu tytoniowego. Dzięki szeroko zakrojonym programom profilaktycznym i kampaniom informacyjnym odsetek osób palących powoli spada. Co ciekawe, najwyraźniej widać ten spadek w populacji młodych mężczyzn. Niestety wśród młodych kobiet liczba palących wciąż wzrasta. Zanim jednak programy edukacyjne i krzewienie kultury zdrowotnej odniosą realne skutki, w postaci zmniejszenia liczby zachorowań na raka płuc, upłynie 20-30 lat. Na razie mamy bardzo wysoką zachorowalność na raka płuc. Wynika to z braku świadomości zdrowotnej populacji ludzi w wieku 50-70 lat (w tym wieku występuje szczyt zachorowań na raka płuc), którzy przez kilkadziesiąt lat palili papierosy. Ponadto, często pracując w przemyśle stoczniowym byli narażani na kontakt z azbestem – substancją rakotwórczą –tłumaczy dr Danielewicz.
A rak piersi?
– Na świecie istnieje tendencja do wzrostu zachorowań na raka piersi. Podobnie jest w naszym województwie. Nie ma jednej konkretnej przyczyny odpowiedzialnej za ten stan rzeczy. Wbrew powszechnej opinii tylko około 10 proc. zachorowań ma podłoże dziedziczne. Na wzrost liczby wykrytych raków piersi wpływ ma wiele czynników. Na pierwszym miejscu należy wymienić coraz lepszą wykrywalność. Po drugie wydłużenie średniego czasu życia kobiet powoduje, że odnotowujemy więcej zachorowań u pacjentek starszych, ponad 80-letnich. Z pewnością na wzrost zachorowań na raka piersi ma wpływ szeroko pojęty styl życia. Zła dieta, bogata w tłuszcze, brak aktywności fizycznej, papierosy, alkohol, hormonalna terapia zastępcza – to czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka piersi. Na szczęście jest to jeden z nowotworów, z którym coraz lepiej i skuteczniej potrafimy walczyć. Dzięki szeroko zakrojonym badaniom przesiewowym udaje się wykrywać chorobę na tak wczesnym etapie, na którym możliwe jest całkowite wyleczenie. Z drugiej strony, dzięki wprowadzaniu do terapii postaci zaawansowanych choroby, nowoczesnych schematów leczenia, rak piersi stał się chorobą przewlekłą, z którą można żyć latami.
Dziękuję za rozmowę
Rozmawiała Dorota Kulka
Przypominamy, że profilaktycznie (kiedy nic nie dolega – przyp. red.) powinno się wykonać m.in.:
- USG piersi – raz na rok po 30 r. ż.,
- mammografię – raz na 2 lata powyżej 40 r. ż.,
- cytologię – raz na 3 lata powyżej 25 r. ż.,
- kolonoskopię – raz na 10 lat po 40 r. ż.,
- PSA – po 40 r. ż.
- morfologię – raz na rok.
Ważne jest też raz na miesiąc samobadanie piersi i jąder, które może wykryć zmianę na wczesnym etapie. Szczególnie istotna jest jego regularność. Jeśli cokolwiek zaniepokoi, to powinno się niezwłocznie zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu lub onkologa (nie potrzeba skierowania – przyp. red.).
Zobacz, gdzie możesz się bezpłatnie przebadać.
Mieszkańcy województwa pomorskiego mogą skorzystać z wielu bezpłatnych badań, które wykonywane są w podmiotach medycznych polegających samorządowi województwa pomorskiego.
Rak piersi – mammografia
Bezpłatne badania mammograficzne wykonywane są bez skierowania co 2 lata u kobiet w wieku 50-69 lat.
Szpital św. Wojciecha
- al. Jana Pawła II 50
- od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-15.00
- pokój 1034 A ( osobiście)
- nr tel.: 58 768 43 02
Wojewódzkie Centrum Onkologii
- budynek A: ul. M. Curie-Skłodowskiej 2
- od poniedziałku do piątku w godz.7.00-18.30
- budynek B: aleja Zwycięstwa 31/32
- od poniedziałku do piątku w godz.7.00-18.30
- tel. 605 956 682
- e-mail: profilaktyka@wco.gda.pl
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku
- ul. Hubalczyków 1
- Słupsk
- Pracownia Mammografii, pok. 174, I piętro, blok C
- tel. 59 846 01 59 w godzinach 8.00-14.30 lub 59 846 01 60 w godz. 14.30-18.00
Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie
Rak szyjki macicy – cytologia
Bezpłatne badania cytologiczne wykonywane są bez skierowania u kobiet w wieku 25-59 lat.
Copernicus Podmiot Leczniczy – tel. do rejestracji 58 727 01 30.
Rak jelita grubego – kolonoskopia
Kolonoskopię wykonuje się u osób:
- w wieku 50-65 lat bez objawów raka jelita grubego,
- w wieku 40- 65 lat bez objawów raka jelita grubego, które miały w rodzinie przynajmniej jednego krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego,
- w wieku 20-65 lat pochodzące z rodziny HNPCC lub FAP. W tym przypadku konieczne jest skierowanie (potwierdzenie) z Poradni Genetycznej.
Do badań nie są kwalifikowane osoby, które miały badanie (kolonoskopię) w ciągu ostatnich 10 lat.
Szpitala św. Wojciecha w Gdańsku
- al. Jana Pawła II 50
- od poniedziałku do piątku w godz. 7.00 -15.00
- tel. 58 768 43 83
Szpital im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku
- ul. Nowe Ogrody 1-6
- od poniedziałku do piątku w godz. 7.00-15.00
- tel. 58 764 05 25
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku
- ul. Hubalczyków 1
- Słupsk
Pracownia Endoskopii – parter bloku E, tel. 507 195 186 lub w piątki w godz. 14.00-17.00 tel. 59 846 03 11.
Skierowaniem na badania jest wypełniona ankieta do pobrania ze strony szpitala
Badania genetyczne
Szczegółowe informacje: Copernicus Podmiot Leczniczy
Z porady skorzystać mogą wszyscy pacjenci, u których w rodzinie wystąpiły nowotwory łagodne i złośliwe, nawet jeśli spektrum występujących nowotworów nie wskazuje na znany genetyczny zespół chorobowy. Do poradni nie obowiązuje skierowanie.
Pacjenci w ramach programu ministerialnego (moduł I i II) mogą zgłaszać się bez wcześniejszej konsultacji innych lekarzy, jeśli na podstawie informacji z dostępnych źródeł (media, internet) uznają, że wizyta w poradni jest konieczna.
Kryteria kwalifikacji pacjenta do programu opieki nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego, ryzyka zachorowania na nowotwory piersi i jajnika – Moduł I (jedno z wymienionych kryteriów):
- dwa lub więcej zachorowania na raka piersi wśród krewnych I stopnia (rodzeństwo, dzieci, rodzice) lub II stopnia (rodzeństwo rodziców, dziadkowie, wnuki) włączając w to osobę zgłaszającą się do poradni,
- obustronny rak piersi,
- zachorowanie na raka piersi przed 40 rokiem życia,
- zachorowanie na raka jajnika w dowolnym wieku,
- nosicielstwo mutacji genów BRCA1 lub BRCA2 w rodzinie.
Kryteria kwalifikacji pacjenta do programu opieki nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego, ryzyka zachorowania na nowotwory jelita grubego – Moduł II (jedno z wymienionych kryteriów): dwa lub więcej zachorowania na raka jelita grubego lub na raka trzonu macicy wśród krewnych I stopnia (rodzeństwo, dzieci, rodzice) lub II stopnia (rodzeństwo rodziców, dziadkowie, wnuki) włączając w to osobę zgłaszającą się do poradni
- zachorowanie na raka jelita grubego przed 45 rokiem życia,
- nosicielstwo mutacji genów MLH1, MSH2 w rodzinie,
- polipowatość jelita grubego.
Wojewódzkie Centrum Onkologii
- al. Zwycięstwa 31/32
- tel. 58 772 39 50
Poradnia przyjmuje pacjentów w godzinach:
- poniedziałek w godz. 14.00-17.00
- wtorek w godz. 14.00-17.00
- piątek w godz. 10.00-13.00
