Z rakiem można wygrać. Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy. Co oznaczają różowe usta? [WYWIAD]

 

Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy obchodzony jest od 22 do 28 stycznia. W tym czasie odbywają się akcje edukacyjne dla kobiet na temat raka szyjki macicy, a także kampanie promujące regularne badania cytologiczne jako najlepszą metodę profilaktyki przeciwnowotworowej.

O przyczynach, objawach i leczeniu raka szyjki macicy rozmawiamy ze specjalistką onkologii klinicznej dr n.med. Iwona Danielewicz ze Szpitala Morskiego im. PCK w Gdyni.

 

Jakie są jego przyczyny?

–  Około 70-80 proc. zachorowań spowodowanych jest zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), głównie podtypem 16 i 18. Zachowania seksualne odgrywają dużą rolę w ryzyku zakażenia tym wirusem. Wirus jest bardzo powszechny i przenoszony drogą płciową przez mężczyzn, u których infekcja przebiega bezobjawowo. Udowodniono, że za zwiększenie ryzyka zachorowania odpowiadają: wczesny wiek inicjacji seksualnej, duża liczba partnerów (im większa, tym ryzyko zakażenia wyższe), niestosowanie prezerwatyw, wielodzietność. 

 

Jakie są objawy?

– Jest to podstępny nowotwór, ponieważ w początkowym stadium jest skąpoobjawowy, a te symptomy, które się pojawiają, są niecharakterystyczne.

 

Co zatem powinno skłonić do niezwłocznej wizyty u ginekologa?

–  Są to: zaburzenia miesiączkowania, pojawienie się krwawień kontaktowych po stosunku, bóle podbrzusza. Dzięki regularnie przeprowadzanym badaniom cytologicznym (nie rzadziej niż co dwa lata), można wykryć stan przednowotworowy bądź wczesną postać raka, dzięki czemu zastosowane leczenie jest skuteczniejsze.

 

Jak się uchronić?

– Od kilku lat na rynku dostępne są szczepionki, dzięki którym organizm nabywa odporności i potrafi skutecznie wyeliminować ewentualne zakażenie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) prognozuje, że gdyby szczepieniem objąć całą populację dziewcząt i chłopców przed okresem inicjacji seksualnej, rak szyjki macicy mógłby zostać całkowicie wyeliminowany. W praktyce oznaczałoby to spektakularny spadek zachorowań na ten rodzaj nowotworu. Podobnie jak niegdyś powszechne szczepienie przeciwko czarnej ospie wyeliminowało praktycznie całkowicie tę chorobę. Niestety na razie szczepionki są drogie, więc niewiele państw wprowadziło obowiązkowe szczepienia.

 

Na czym polega leczenie?

– Przy stanach przedrakowych na niewielkiej powierzchni można stosować leki o działaniu miejscowym. Przy rozleglejszych zmianach przedrakowych oraz we wczesnych stadiach inwazyjnego raka usuwa się chory fragment szyjki macicy. W przypadku bardziej zaawansowanych postaci nowotworu konieczne jest agresywniejsze, wielodyscyplinarne leczenie, składające się chirurgii, radioterapii i chemioterapii.

Dziękuję za rozmowę

Rozmawiała Dorota Kulka

 

Statystyka Na raka szyjki macicy choruje prawie 1,5 mln kobiet na całym świecie. Wyższą zachorowalność obserwuje się w krajach rozwijających się. Polska ma najwyższy wskaźnik zachorowalności na raka szyjki macicy ze wszystkich państw europejskich (choruje około 15 kobiet na 100 tysięcy). W Polsce rocznie zapada na tę chorobę około 3000 kobiet.  60 proc. kobiet, u których wykryto raka szyjki macicy, nigdy w życiu nie miało robionej cytologii. Rak szyjki macicy rzadko atakuje przed 20. rokiem życia, częściej chorują kobiety po trzydziestce. Natomiast szczyt zachorowalności przypada na wiek 45-55 lat. U kobiet powyżej 30. roku życia przewlekła infekcja HPV zwiększa ryzyko raka szyjki macicy Wcześnie zdiagnozowany rak szyjki macicy (w fazie przedinwazyjnej) ma dobre rokowanie i duże szanse na całkowite wyleczenie. Niestety często choroba rozwija się bezobjawowo i wykrywana jest w zaawansowanej i trudnej do wyleczenia fazie. Poddawanie się regularnym badaniom cytologicznym pozwala wykryć wczesne symptomy choroby nowotworowej i podjąć skuteczną terapię.

Profilaktyczna cytologia

• Copernicus Podmiot Leczniczy
  W ramach projektu realizowanego przez Copernicus do 2020 r. można także skorzystać z badań. Tel. do rejestracji  58 727 01 30.
  Celem projektu jest zachęcenie jak największej liczby mieszkańców województwa pomorskiego do udziału w programach zdrowotnych dotyczących chorób nowotworowych. Z badań może skorzystać 7056 kobiet w wieku 25-59 lat. Szczególnie chodzi o ułatwienie dostępu do diagnozy osobom niepełnosprawnym, mieszkankom terenów oddalonych od ośrodków medycznych, szczególnie z obszarów wiejskich. Będzie też prowadzona działalność edukacyjno-informacyjna promująca badania profilaktyczne, a personel medyczny zostanie przeszkolony.
  Więcej informacji o projekcie na stronie Cytologia Pomorze.
  Partnerami projektu są:
• Pomorski Związek Pracodawców Ochrony Zdrowia
• Fundacja Onkorejs – Wybieram Życie
• Przychodnia Baltimed

 

• Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie
  Badania będą wykonywane od 1 do 9 lutego (poza sobotą i niedzielą) w godz. 8.00-14.00.
  Nie obowiązuje rejestracja. Wystarczy, że pacjentka przyjdzie (bez zapisów) na Izbę Przyjęć. Pielęgniarka dyżurująca zawiadamia położną koordynującą Iwonę Janikowską (tel. 58 686 03 82), która wraz z lekarzem Markiem Mollem pobierają materiał.

Od 2007 r. realizowany jest Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy. Dzięki niemu każda kobieta w wieku 25-59 lat raz na trzy lata może wykonać bezpłatną cytologię.

Adresy placówek, w których można bezpłatnie skorzystać z cytologii dostępne są na stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia.

 

Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy na Pomorzu

Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland organizuje akcję Pink Lips Project. Już po raz czwarty studenci Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego przez zabawę chcą edukować kobiety na temat raka szyjki macicy, a także przypomnieć o wykonaniu cytologii. 

Program akcji:

• 24 stycznia, środa,  godz. 16.00 – kurs twerku dla studentek GUMed w studiu So Fly
• 25 stycznia, czwartek, godz. 16.00 – kurs wziernikowania dla studentów GUMed
• 26 stycznia, piątek – akcja edukacyjna w Klubogalerii Bunkier
• 27 stycznia, sobota, godz. 9.00 – edukacja podczas ParkRun Gdańsk
• 27 stycznia, sobota, godz. 15.00 – prelekcja nt. raka szyjki macicy prowadzona przez autorkę bloga Patolodzy na klatce
• 28 stycznia, niedziela godz. 11.00  – akcja edukacyjna w galerii Manhattan

Dodatkowo na mediach społecznościowych rozpoczęła się akcja #pinkchallenge, która polega na wstawieniu swojego zdjęcia w różowych ustach. W opisie należy podać informacje o raku szyjki macicy,  konieczności wykonywania badań, a także oznaczeniu kolejnej osoby, która także ma wstawić swoje zdjęcie. Różowe usta są symbolem projektu, a także wyrazem szacunku i podziwu dla kobiet, które podjęły walkę z tym nowotworem oraz oznaką świadomości dotyczącej konieczności wykonywania badań profilaktycznych.