Rzeczywistość zaskakuje. Nie daj się zaskoczyć  – zrób cytologię oraz zrób kolonoskopię – to hasła kampanii, realizowanej przez spółkę Copernicus Podmiot Leczniczy, w ramach projektów profilaktyki raka szyjki macicy i raka jelita grubego. Konferencja podsumowująca dwa lata realizacji projektów m.in. z udziałem członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszki Kapały-Sokalskiej odbyła się w WCO 4 lutego 2020 r. Data spotkania nie jest przypadkowa. Dzisiaj obchodzimy Światowy Dzień Walki z Rakiem.

 

Wciąż za mało osób zgłasza się na badania   

Nowotwory szyjki macicy i jelita grubego są w czołówce jeśli chodzi o zachorowania na raka na Pomorzu. Niestety wciąż zbyt mała liczba osób zgłasza się na badania profilaktyczne, które pozwalają wykryć chorobę we wczesnym stadium, tym samym zwiększając szansę na wyleczenie.

Członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszka Kapała-Sokalska podkreśliła, że Samorząd Województwa kwotą 12 mn zł dofinansowuje trzy programy profilaktyczne w zakresie wykrywania raka piersi, szyjki macicy lub jelita grubego. – Niestety, pomimo wielu wysiłków, zbyt mało osób korzysta z badań w ramach naszych programów. W 2019 r. tylko 27 proc. pań wykonało cytologię. Dla porównania w Skandynawii aż 90 proc. pań skorzysta z cytologii, a w Belgii i Szwecji 60 proc. z kolonoskopii – mówiła Kapała-Sokalska. Prezes spółki Copernicus Dariusz Kostrzewa zauważył, co napawa niepokojem, że np. gdańszczanki na raka chorują dwa razy częsciej niż mieszkanki Paryża i cztery razy częściej niż mieszkanki Sztokholmu. – Musimy się zaangażować, aby coraz mniej Polaków umierało na raka.To szczególnie apel do mediów, które kreują opinię publiczną. Zachęcam wszystkich do wykonywania badań profilaktycznych. Trzeba się pozbyć lęku i nieracjonanych związanych z nim zachowań i korzystać z cytologii i kolonoskopii – dodał Kostrzewa.

W ramach obu projektów w latach 2018-2019 wykonano łącznie 5502 (2018 r. – 2986 badań, 2019 r. – 2516 badań) badania cytologiczne oraz 3362 kolonoskopii (2018 r. – 1720 badań, 2019 r. – 1642 badań). Ponadto, w ciągu dwóch lat odbyło się ponad 11 tys. spotkań informacyjno-edukacyjnych, np. w 2019 r. to prawie 4,5 tys. spotkań (2835 w zakresie cytologii, a 1660 dotyczących kolonoskopii). – W stosunku do założonego planu wykonano ponad 250 proc. kolonoskopii oraz ponad 100 proc. cytologii. To sukces szczególnie, że Polacy są niechętni do badań – mówił Marek Białonoga, koordynator projektu profilaktyki raka szyjki macicy.

 

Jak zachęcić do badań?

W kampanii Rzeczywistość zaskakuje. Nie daj się zaskoczyć – chodziło o pokazanie korzyści płynących z cyklicznego wykonywania profilaktycznych badań cytologicznych i kolonoskopowych. Aby nakłonić mieszkańców województwa pomorskiego do badań stosowano wiele innowacyjnych metod. – Były to np. murale na budynkach (Gdańsk, Gdynia, Rumia, Pruszcz Gdański, Kępice, Bytów) czy wideomappingi (Bytów, Kościerzyna i Starogard Gdański) w przestrzeni publicznej. Ponadto, w Szpitalu św. Wojciecha w Gdańsku stoi rower z kwadratowymi kołami, a przed budynkiem tej placówki i WCO na drzewach zawisły pomarańcze – tłumaczyła Małgorzata Kondek, koordynatorka projektu profilaktyki raka jelita grubego. Oba te innowacyjne pomysły miały zaciekawić przechodniów i pacjentów szpitala, a tym samym skłonić ich do badań. W tej lecznicy oraz w Wojewódzkim Centrum Onkologii są też multimedialne infobudki, w których można zapisać się na cytologię i sprawdzić wiedzę w quizie.

 

Pracodawcy dbający o kobiety

Podczas konferencji wręczono statuetki dla pracodawców, którzy zwyciężyli w konkursie Mistrz Profilaktyki w kategorii cytologia. Chodziło o firmy, w których największa liczba kobiet korzysta z badań cytologicznych w godzinach pracy. Badania były wykonywane do końca grudnia 2019 r. Równorzędne nagrody zdobyli JB Soluttions (kategoria mikro i małe przedsiębiorstwa zatrudniające do 50 pracowników), Polska Sieć Windykacji (kategoria średnie przedsiębiorstwa zatrudniające do 250 pracowników) oraz LPP (kategoria duże przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 pracowników).

 

Nie daj się zaskoczyć – zrób cytologię 

Akcja skierowana jest do aktywnych zawodowo mieszkanek województwa pomorskiego w wieku 25-59, które w ciągu ostatnich trzech lat nie miały wykonywanej cytologii w ramach programu przesiewowego finansowanego przez NFZ. To badanie pozwala na wykrycie raka szyjki macicy. Projekt dotyczy pań z miejscowości poniżej 20 tys. mieszkańców, obszarów wiejskich, a także z terenów tzw. białych plam (powiaty: lęborski, sztumski, słupski, bytowski, gdański, tczewski i Gdynia, w których najmniej kobiet wykonuje cytologię) oraz osób niepełnosprawnych.

Zapisy na badania poprzez formularz zgłoszeniowy na stronie www.cytologia.copernicus.gda.pl lub po nr tel. 58 727 01 30.

Rak szyjki macicy jest obecnie siódmym pod względem częstości zachorowań nowotworem u kobiet w Polsce, co jest wynikiem o ok. 15 proc. gorszym niż średnia zachorowalności w krajach Unii Europejskiej. Umieralność z powodu nowotworów szyjki macicy w Polsce jest o 70 proc. wyższa niż przeciętna dla krajów unijnych, gdyż choroba wykrywana jest zbyt późno, w zaawansowanym już stadium. Regularne badania cytologiczne pozwalają na wykrycie stanu przedrakowego, a co się z tym wiąże – dzięki odpowiedniemu leczeniu – zapobiec wystąpieniu raka szyjki macicy. Poza tym, cytologia ujawnia obecność komórek rakowych i może przyczynić się do wykrycia bezobjawowych, wczesnych postaci raka, które są całkowicie wyleczalne.

 

Nie daj się zaskoczyć – zrób kolonoskopię

Projekt dotyczy aktywnych zawodowo mieszkańców powiatów sztumskiego, bytowskiego, chojnickiego, człuchowskiego, kościerskiego, starogardzkiego oraz kwidzyńskiego. Do kolonoskopii kwalifikują się osoby w wieku 50-65 lat, które nie mają objawów raka jelita grubego, a także w ciągu ostatnich dziesięciu lat nie wykonywały tego badania. Chodzi też o osoby w wieku 40-65 lat, które miały w rodzinie krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego lub osoby w wieku 25-65 lat pochodzące z rodziny z zespołami genetycznymi.

Zapisy na badania poprzez formularz zgłoszeniowy na stronie www.kolonoskopia.copernicus.gda.pl lub telefonicznie pod numerem 58 727 01 30.

Rak jelita grubego jest drugim najczęstszym nowotworem złośliwym w Polsce. Co roku rozpoznaje się ponad 14 tys. nowych zachorowań. Poddając się odpowiednio wcześnie kolonoskopii i usuwając zmiany przednowotworowe, można zapobiec rozwojowi choroby, która we wczesnym stadium zwykle nie daje żadnych objawów.