Wystawa „Należy stworzyć niepodległe państwo polskie (…) z wolnym dostępem do morza” stanowić będzie zwięzłą próbę wspomnienia o losach miast naszego regionu, od Kujaw po Wybrzeże w okresie 1918-1920.

– Po bardzo długiej niewoli, zapoczątkowanej I rozbiorem w 1772 roku, wreszcie spełniło się marzenie Polaków o wolnej Ojczyźnie. Po blisko stupięćdziesięcioletnim okresie wielkich krzywd narodowych, ucisku politycznego, ekonomicznego i kulturalnego ze strony bezwzględnych zaborców, rosyjskiego na Kujawach Wschodnich oraz pruskiego na Kujawach Zachodnich i Pomorzu, Polacy mieli znowu swoje państwo – przypomina prof. Mirosław Golon, dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku.

Na wystawie punktem wyjścia będzie rok 1918, a poruszone zostaną następujące kwestie: geneza odrodzenia Rzeczypospolitej, walka o granice, działalność niemieckiej ochotniczej organizacji paramilitarnej Grenzschutz Ost (Straż Graniczna Wschód), powstanie wielkopolskie, powrót Pomorza i Kujaw do Polski, Zaślubiny Polski z morzem, spory na zachodnim pograniczu, plebiscyt na Powiślu, a także wojna polsko-bolszewicka.

Ciekawą częścią wystawy będą sylwetki „Ojców Niepodległości” związanych z Pomorzem i Kujawami, m.in. Stefana Łaszewskiego, Ottona Steinborna, Jana Biziela, Jana Maciaszka, kpt. Pawła Cymsa, dr. Józefa Wybickiego, Antoniego Abrahama, Stefana Hazuki, Tomasza Rogali, ks. Józefa Wryczy czy płk. Wojciecha Józefa Gromaczyńskiego.

 

Włocławek:

Otwarcie wystawy na pl. Wolności we Włocławku odbędzie się w środę, 7 listopada o godz. 12.00.

Po uroczystości nastąpi złożenie kwiatów pod Pomnikiem Poległych Obrońców Wisły 1920 roku oraz Pomnikiem Armii Krajowej we Włocławku.

 

Gdynia:

Otwarcie wystawy na pl. Grunwaldzkim w Gdyni odbędzie się w czwartek, 8 listopada o godz. 12.00.

Po uroczystości nastąpi złożenie kwiatów pod pomnikami: Gdyńskich Harcerzy, Antoniego Abrahama, Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz Generała Ryszarda Kuklińskiego.

 

Bydgoszcz:

Otwarcie wystawy na placu przed siedzibą Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy przy ul. Jagiellońskiej 3 odbędzie się w piątek, 9 listopada o godz. 10.45.

Plakat wystawy IPN

 

Uroczystości będzie towarzyszył finał wojewódzkiego konkursu historycznego „Przystanek Niepodległa” (gala w Sali im. Bydgoskiego Marca 1981 roku rozpocznie się o godz. 11.00).

 

Wystawy będą eksponowane przez około dwa tygodnie, a następnie rozpocznie się ich prezentacja w innych miastach Pomorza i Kujaw, od Gdańska i Torunia po najmniejsze gminy.