Z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości w centralnych punktach Włocławka, Gdyni i Bydgoszczy pojawi się wystawa poświęcona powrotowi Pomorza i Kujaw do Polski. Ekspozycja została przygotowana przez pracowników naukowych IPN.
Wystawa „Należy stworzyć niepodległe państwo polskie (…) z wolnym dostępem do morza” stanowić będzie zwięzłą próbę wspomnienia o losach miast naszego regionu, od Kujaw po Wybrzeże w okresie 1918-1920.
– Po bardzo długiej niewoli, zapoczątkowanej I rozbiorem w 1772 roku, wreszcie spełniło się marzenie Polaków o wolnej Ojczyźnie. Po blisko stupięćdziesięcioletnim okresie wielkich krzywd narodowych, ucisku politycznego, ekonomicznego i kulturalnego ze strony bezwzględnych zaborców, rosyjskiego na Kujawach Wschodnich oraz pruskiego na Kujawach Zachodnich i Pomorzu, Polacy mieli znowu swoje państwo – przypomina prof. Mirosław Golon, dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku.
Na wystawie punktem wyjścia będzie rok 1918, a poruszone zostaną następujące kwestie: geneza odrodzenia Rzeczypospolitej, walka o granice, działalność niemieckiej ochotniczej organizacji paramilitarnej Grenzschutz Ost (Straż Graniczna Wschód), powstanie wielkopolskie, powrót Pomorza i Kujaw do Polski, Zaślubiny Polski z morzem, spory na zachodnim pograniczu, plebiscyt na Powiślu, a także wojna polsko-bolszewicka.
Ciekawą częścią wystawy będą sylwetki „Ojców Niepodległości” związanych z Pomorzem i Kujawami, m.in. Stefana Łaszewskiego, Ottona Steinborna, Jana Biziela, Jana Maciaszka, kpt. Pawła Cymsa, dr. Józefa Wybickiego, Antoniego Abrahama, Stefana Hazuki, Tomasza Rogali, ks. Józefa Wryczy czy płk. Wojciecha Józefa Gromaczyńskiego.
Uroczystości będzie towarzyszył finał wojewódzkiego konkursu historycznego „Przystanek Niepodległa” (gala w Sali im. Bydgoskiego Marca 1981 roku rozpocznie się o godz. 11.00). |
Wystawy będą eksponowane przez około dwa tygodnie, a następnie rozpocznie się ich prezentacja w innych miastach Pomorza i Kujaw, od Gdańska i Torunia po najmniejsze gminy. |