Portal Samorządu Województwa Pomorskiego
Kontrola Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Urzędzie Marszałkowskim w Gdańsku nie wykazała korupcji i niegospodarności. Zdaniem CBA, mogło jednak dojść do nieprawidłowości proceduralnych. Urząd nie zgadza się z tą interpretacją, ma opinie autorytetów prawniczych.
Była to najdłuższa kontrola CBA w historii Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Trwała 9 miesięcy i zakończyła się 16 marca 2017 r. Urząd w latach 2007-2013 bezpośrednio zarządzał wydatkowaniem blisko 6 miliardów złotych środków unijnych. Zastrzeżenia agentów CBA dotyczą dwóch projektów o wartości 12 mln złotych.
Wojciech Szafran, dyrektor Departamentu Kontroli i Audytu Wewnętrznego: – Nie zgadzamy się z żadną z rzekomych nieprawidłowości zgłoszonych przez CBA. Nasze zastrzeżenia do wyników kontroli, wraz z opiniami ekspertów zostały już przesłane. Czekamy na rzeczowe i merytoryczne odniesienie się do tych uwag.
Marszałek Struk: Instytucja powołana do walki z korupcją szuka uchybień formalnych
65-stronicowy protokół CBA wraz z załącznikami zawiera domniemane nieprawidłowości przy dwóch projektach – „Na pomoc pracy „i „Pomorski Smart-Up”. Kontrola potwierdziła, że w UMWP nie miały miejsca jakakolwiek korupcja i niegospodarność.
Pierwsze z rzekomych nieprawidłowości dotyczą różnic w interpretacji stosowania zasad i procedur wewnętrznych przy realizacji projektów. Drugie odnoszą się do rzekomych naruszeń w procesie realizacji przez UMWP procedur o udzielenie zamówienia publicznego w projekcie „Pomorski Smart-Up”. Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego: – Dziwię się, że po 9 miesiącach drobiazgowej kontroli tak poważna instytucja powołana do walki z korupcją przedstawiła potencjalne formalne uchybienia, uznając je za nieprawidłowości. Pomimo przedstawienia przez nas wszelkich żądanych dokumentów oraz wyjaśnień, CBA dokonało nieuprawnionej oceny, zupełnie nie uwzględniając naszych argumentów .
Obydwa kontrolowane projekty zakończyły się dużym sukcesem
Według CBA, kontrola miała obejmować badania wydatkowania środków na projekty, które Urząd Marszałkowski miał przyznawać sam sobie, sam je realizować oraz rozliczać. Takie stwierdzenie, według prawników UMWP, było rażącym nadużyciem. Urząd Marszałkowski był w latach 2007-2013 w sensie formalnym beneficjentem środków unijnych, które jednakże były docelowo przeznaczone m.in. na rynek pracy, dla osób potrzebujących wsparcia w postaci szkoleń, podwyższenia kwalifikacji staży itp. Tym samym środki te posłużyły do zaspokojenia potrzeb mieszkańców województwa, a nie Urzędu Marszałkowskiego. Obydwa kontrolowane projekty zakończyły się dużym sukcesem. W jednym z nich – „Na pomoc pracy” – działalność gospodarczą utrzymało i do dziś prowadzi prawie 70 proc. jego uczestników, a średnia utrzymania tej działalności w kraju wynosi 56 proc.
Nadmienić należy, że kontrola odbyła się, mimo, że CBA nie ma podstaw prawnych do prowadzenia horyzontalnych, kompleksowych, intensywnych kontroli systemu wdrażania funduszy UE.
Kuriozalna opinia CBA w sprawie oświadczeń o bezstronności
Według CBA, Zarząd Województwa Pomorskiego naruszył ustawę Prawo Zamówień Publicznych w zakresie złożenia niezgodnych z prawdą oświadczeń co do bezstronności przez członków Zarządu przy wyborze wykonawcy zamówienia. Chodzi o Agencję Rozwoju Pomorza SA, instytucję publiczną, której 100-procentowym udziałowcem jest Województwo Pomorskie. ARP SA została wybrana w trybie konkurencyjnym, zgodnie z ustawą PZP jako realizator usługi w ramach projektu „Pomorski Smart-Up”. Według kontroli CBA, Zarząd nie powinien dokonać zatwierdzenia tego przetargu, bowiem pełni rolę Walnego Zgromadzenia dla ARP SA. Zarząd Województwa Pomorskiego nie oceniał oferty, tylko zatwierdził formalnie wynik prac komisji przetargowej. Dodatkowo zaznaczyć należy, że członkowie ZWP działają w ramach organu kolegialnego, a nie indywidualnie. Trudno uznać, że członkowie Zarządu Województwa mogliby osiągnąć jakąkolwiek korzyść, wyłaniając publiczną instytucję. Szczególnie, że w tym postępowaniu złożona została tylko jedna oferta. Z jednej strony członkom Zarządu, którzy podpisali oświadczenie o bezstronności w związku z zatwierdzeniem wyniku przetargu zarzucono, że to zrobili, a z drugiej strony członkowi Zarządu nieobecnemu na posiedzeniu z powodu delegacji zarzucono, że oświadczenia nie podpisał.
Konsekwencją przyjęcia sposobu rozumowania CBA byłoby całkowite wyłączenie z ogłaszanych przez instytucje publiczne przetargów spółek z udziałem kapitałowym tych instytucji, np. rząd (Ministerstwo Sprawiedliwości ) – Poczta Polska SA; rząd (MSWiA) – Poczta Polska SA; rząd (Ministerstwo Obrony) – Polska Grupa Zbrojeniowa SA; Kancelaria Sejmu – PKP SA, PLL LOT SA; CBA – Poczta Polska SA; KPRM – Orlen. I setki innych.
Uwagi dotyczące zamówień publicznych nie mają oparcia w stanie prawnym i faktycznym – wynikają z błędnej interpretacji przez CBA przepisów prawa oraz niewłaściwej analizy i syntezy zebranych dowodów. UMWP dysponuje wysoko wyspecjalizowaną kadrą w zakresie zarówno wdrażania środków unijnych, jak i stosowania Prawa Zamówień Publicznych. Co ważne, wydatkowanie środków unijnych jest regularnie kontrolowane m.in. przez Ministerstwo Finansów, Najwyższą Izbę Kontroli, Urząd Kontroli Skarbowej czy instytucje unijne.
Na potwierdzenie prawidłowości stosowania PZP, urząd wystąpił o dodatkową opinię autorytetów prawa w tej dziedzinie. Potwierdza ona, że sposób postępowania był zgodny z prawem.
Najdłuższa kontrola w historii
Kontrola CBA w Gdańsku trwała od czerwca 2016 r. i była jedną z 16 obejmujących wszystkie samorządy województw w Polsce. Media informowały o tym około 2 godzin przed pojawieniem się pracowników CBA w naszym urzędzie. Niezrozumiały w tym czasie był medialny chaos informacyjny dotyczący łączenia kontroli wydatkowania środków unijnych z badaniem oświadczeń majątkowych marszałków województw, które zgodnie z ustawą o samorządzie województwa, wraz z aktualnym zeznaniem podatkowym corocznie są składane do 30 kwietnia każdego roku do wojewody. Warto zauważyć, iż CBA każdorazowo w ramach standardowych procedur kontrolnych weryfikuje prawdziwość oświadczeń majątkowych osób pełniących funkcje publiczne, co wynika z przepisów ustawy z 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym.
W czasie trwania kontroli agenci CBA byli w UMWP 30 razy, przekazano im 40 segregatorów dokumentów oraz udzielono 17 obszernych odpowiedzi, co łącznie wymagało bardzo dużego nakładu pracy i zaangażowania pracowników. Zaznaczyć należy, iż są to osoby odpowiedzialne za dystrybucję środków unijnych na lata 2014-2020 i mimo tego obciążenia, Województwo Pomorskie jest dziś najszybciej kontraktującym pomoc UE regionem w Polsce.
Urząd Marszałkowski: procedury wydatkowania środków unijnych są prawidłowe
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego podkreśla, iż stosowane w nim procedury oraz zasady wydatkowania środków unijnych są prawidłowe, a wskazanie przez kontrolujących rzekomych nieprawidłowości wynika z niezrozumienia skomplikowanego systemu wydatkowania funduszy UE. Pracownicy Urzędu Marszałkowskiego od kilkunastu lat mają do czynienia z tym systemem, stosując go skutecznie i pozyskując z sukcesem środki dla województwa.
W perspektywie do 2020 r. województwo pomorskie ma do rozdysponowania ponad 2 mld euro, dlatego naszym priorytetem jest jak najlepsze inwestowanie tych środków na rzecz naszego regionu.
