Drony monitorujące dymy z kominów, sprężony gaz ziemny (którego objętość jest zmniejszona 630 razy) i Ekopatrol z Gdyni – to kilka sposobów na czyste i zdrowe powietrze. Jak jeszcze można zadbać o zdrowie i jednocześnie oszczędzić?
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, 7 lutego 2018 r. zorganizował konferencję, podczas której rozmawiano o jakości powietrza w województwie pomorskim, sposobach ograniczenia smogu oraz nowoczesnej ekologii. W spotkaniu uczestniczyli samorządowcy, strażnicy miejscy, przedsiębiorcy oraz mieszkańcy Pomorskiego.
Sezon grzewczy = smog?
Beata Kujawska z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Gdańsku przedstawiła najnowsze informacje o stanie powietrza w województwie pomorskim. Ilość pyłów i niebezpiecznych substancji w powietrzu mierzy 16 stacji automatycznych i 3 manualne, które rozlokowane są w różnych częściach Pomorskiego. Filtry zbierają informacje co godzinę. Okazuje się, że jakość powierza się poprawia, a wiele zależy od pogody, kierunku wiatru oraz pory roku.
Trójmiejscy samorządowcy i przedsiębiorcy z województwa pomorskiego zaprezentowali dobre praktyki inwestycyjne w zakresie walki o czyste powietrze (w tym często niedoceniane działania w zakresie modernizacji środków transportu). W Gdyni komunikacja miejska korzysta z ekologicznego gazu ziemnego, a w Sopocie gazem zasilane są śmieciarki. W Skórczu powstaje lokalna sieć ciepłownicza, niezależna od przesyłowej sieci gazowej, w której będzie wykorzystany gaz LNG (objętość gazu jest zmniejszona 630 razy). Planowane jest też wykorzystanie sprężonego gazu jako paliwa do statków. Eksperci z PGNiG przedstawili założenia ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Była też mowa niższych cenach za energię, które mają zachęcić do ograniczania zanieczyszczenia powietrza i walczyć z ubóstwem energetycznym. Walka z niską emisją to również innowacje, w tym bardzo ciekawy monitoring spalin za pomocą dronów, o którym opowiedział Paweł Poncyliusz z firmy WB Electronics Sp. zo.o.
O nowej akcji edukacyjnej „Zmień złe nawyki na zdrowe praktyki” opowiedziała Krystyna Szymańska z Fundacji Agencja Monitoringu Regionalnego Atmosfery Aglomeracji Gdańskiej. – Zazwyczaj w szczycie sezonu grzewczego wraca temat smogu – mówi Maciej Kazienko, prezes WFOŚ w Gdańsku. – Chcemy przeciwdziałać temu zjawisku, a naszym zdaniem, dobra kampania edukacyjna może zmienić rzeczywistość – dodaje Kazienko.
Doradca energetyczny WFOŚ w Gdańsku na spotkaniu przedstawił możliwości dofinansowania działań ograniczających niską emisję, która zatruwa powietrze i płuca mieszkańców województwa pomorskiego. Niska emisja to gazy, spaliny samochodowe i pyły, które utrzymują się na wysokości do 40 m i są bardzo szkodliwe dla zdrowia człowieka.
Pomorskie powietrze jest czyste, ale…
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wspiera zadania, których celem jest poprawa jakości powietrza. W ciągu ostatnich pięciu lat na działania związane z ochroną powietrza przeznaczył około 90 mln zł. Dodatkowo, w konkursie „Kawka dla Pomorza”, jednostki samorządu terytorialnego, spółki ciepłownicze oraz wspólnoty mieszkaniowe otrzymały łącznie ponad 50 mln zł wsparcia na poprawę stanu powietrza. – Są na Pomorzu obszary, gdzie występuje zjawisko niskiej emisji – mówi Maciej Kazienko. – To przede wszystkim miasteczka powiatowe, w których nie było pomysłów na ogólnopolskie programy dla takich małych miejscowości, by zmodernizowano ciepłownie opalane węglem. Kilka dni temu ogłosiliśmy nabór do konkursu „Czyste Powietrze Pomorze”. Organizujemy go od 10 lat, a korzystają z niego samorządy i mieszkańcy Pomorskiego. Od 2009 roku zlikwidowano 3,5 tys. pieców i kotłów. Fundusz przeznaczył na to ponad 14 mln zł. Rocznie emisja pyłów zmniejszyła się o 339 ton, dwutlenku węgla o 23 tys. ton, a dwutlenku siarki o 156 ton. Wkrótce ma być też oferta ogólnokrajowa na modernizację budynków prywatnych – podkreśla Kazienko.
Efekty tych działań są widoczne, oddychamy najczystszym powietrzem w Polsce. Jednak fakt, że jakość powietrza w województwie pomorskim jest lepsza niż w innych częściach kraju, nie świadczy o tym, że wszystko w tym zakresie zostało już zrobione. Dane Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Gdańsku wykazują, że normy niejednokrotnie są przekroczone. We wdychanym przez nas powietrzu w nadmiernej ilości występuje pył zawieszony i rakotwórczy benzoalfapiren. Pył jest transportowany przez wiatr na duże odległości, osiada, ale pod wpływem podmuchów powietrza wzbudzanych np. przez ruch samochodowy, ponownie wzbija się w górę, przez co stanowi długotrwałe zagrożenie. Pył bez problemu trafia do ludzkiego układu oddechowego, krwi, a nawet narządów.
Zmień piec na tańszy
Jeżeli chcemy oddychać lepszej jakości powietrzem, konieczne są zmiany. Należy wyeliminować stare, niespełniające norm domowe kotły, złej jakości paliwo do ogrzewania domów, niewłaściwe procesy spalania i zaprzestać spalania odpadów. Pracownicy Straży Miejskiej w Gdyni przed siedzibą WFOŚ zademonstrowali, jak należy palić w piecu, by nie tylko nie zatruwać otoczenia, ale też oszczędzić i maksymalnie wykorzystać paliwo. Zalecają metodę palenia od góry, dobrej jakości rozpałkę i węgiel, drewno czy ekogroszek ze sprawdzonych źródeł.
