Polska jest największą na świecie ostoją bociana białego. Zajmuje on szczególne miejsce w polskiej kulturze. Stanowi nieodłączny element wiejskiego krajobrazu. Obecność jego gniazda na dachu chroni gospodarstwo i przynosi szczęście. Natomiast bocian latający nad domem symbolizuje pojawienie się dziecka w rodzinie.  

 

Kle, kle, kle… na Pomorzu

– W trakcie VII Międzynarodowego Spisu Bociana Białego realizowanego w 2014 r. udało się skontrolować 60 procent gmin w naszym województwie pod kątem obecności gniazd tego powszechnie lubianego gatunku ptaka. Z przeszło 1350 skontrolowanych gniazd ptaki zajęły około 1000. Najwięcej, bo aż 63 gniazda, stwierdzono w gminie Stary Dzierzgoń – informuje Dariusz Ożarowski, pracownik Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego oraz lider Trójmiejskiej Grupy Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. – Jedno z największych, a zarazem najstarsze bocianie gniazdo w województwie pomorskim znajduje się w miejscowości Trutnowy na Żuławach – dodaje Ożarowski.

Bociany upodobały sobie także Kaszuby. Przykładowo w gminie Kartuzy naliczono ponad 20 gniazd, które zamieszkuje średnio po 5 ptaków. Natomiast w okolicy Sierakowicach w 30 gniazdach żyje 112 boćków, z czego 45 to młode. Co ciekawe gmina Sierakowice słynie w Polsce z największego przyrostu naturalnego.

 

Bocianie gniazdo w Trutnowach

Bocianie gniazdo w Trutnowach – jedno z największych na Pomorzu. Fot. Dariusz Ożarowski

 

Co łączy boćki z lampkami choinkowymi?

Obecnie bociany najczęściej budują swoje gniazda na słupach sieci energetycznych, drzewach i dachach budynków, rzadziej natomiast na kominach. Najchętniej na wysokości około 10-20 metrów nad ziemią, w pobliżu zasobnych w pokarm żerowisk. Do budowy bociany używają różnych materiałów powplatanych w gniazdo. Pracownicy Kaszubskiego Parku Krajobrazowego znajdowali w nich m.in. worki foliowe, sznurki używane w trakcie żniw, a nawet… kilkunastometrowe odcinki lampek choinkowych.

Spis bocianów białych w naszym kraju realizowany jest co dziesięć lat. Wyniki ostatniego wskazują niestety na spadek liczebności tego gatunku o około 20 procent w stosunku do wyników z 2004 r. Rozwój intensywnego rolnictwa, osuszanie terenów podmokłych czy zarastanie łąk, powoduje zanikanie bocianiej populacji. Dla podtrzymania i zachowania bociana białego niezbędne jest zatem utrzymanie lub odtworzenie terenów stanowiących atrakcyjne żerowiska dla tego gatunku, takich jak żyzne łąki, obrzeża stawów czy tereny zalewowe rzek.

 

Dzień Bociana Białego w Polsce (31 maja) obchodzony jest od 2003 r. z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Przyrody „pro Natura”. Święto stanowi okazję do popularyzacji wiedzy na temat życia bocianów oraz zwrócenia uwagę na zagrożenia i potrzebę ochrony tych ptaków. Dzień Bociana Białego obchodzony jest także w Niemczech, Austrii i Szwajcarii. 

Z myślą o bocianach powstał Ogólnopolski punkt informacyjny 0 801 BOCIAN, czyli specjalna infolinia (0 801 26 24 26) oraz skrzynka mailowa (bociany@bociany.pl). Specjaliści udzielają porad z zakresu ochrony bociana białego, zwłaszcza w przypadku stwierdzenia poszkodowanych ptaków czy zagrożonych gniazd.