Muzeum we Wdzydzach obchodzi dziś 111 urodziny. Swoje powstanie zawdzięcza małżonkom Teodorze i Izydorowi Gulgowskim, którzy 21 kwietnia 1906 r. wykupili od miejscowego gospodarza Michała Hinca XVIII-wieczną chałupę podcieniową. W jej wnętrzu założyli pierwsze na ziemiach polskich muzeum na wolnym powietrzu.
Początki Kaszubskiego Muzeum we Wdzydzach były skromne. Obecnie jest to jednak placówka obejmująca ponad 50 obiektów regionalnej architektury z Kaszub, Kociewia i Borów Tucholskich. Zgromadzone tutaj chałupy, dwory, karczmy, wiatraki, kościoły, budynki gospodarcze i warsztaty rzemieślnicze świadczą o bogactwie i różnorodności budownictwa wiejskiego z okresu od XVII do początków XX w.
Chałupa muzealna przed 1911 r. Fot. ze zbiorów Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich
Z roku na rok muzeum odnotowuje wzrost liczby gości. W ubiegłym roku skansen odwiedziło ponad 80 tysięcy osób. Organizowane są liczne imprezy plenerowe, koncerty muzyki ludowej, odpusty i kiermasze. Do największych należą Jarmark Wdzydzki (w trzecią niedzielę lipca) oraz Święto Kartofla (w trzecią niedzielę września). Dużą popularnością cieszą się również muzealne lekcje języka kaszubskiego organizowane w zabytkowej szkole oraz zajęcia warsztatowe z garncarstwa, tkactwa, haftowania czy malarstwa na szkle.
Lekcja języka kaszubskiego. Fot. Bartosz Stachowiak
Muzeum do zabawy… i nie tylko
W tegorocznych planach Kaszubskiego Parku Etnograficznego znajduje się m.in. otwarcie autorskiej wystawy dyrektor Katarzyny Kulikowskiej pt. „Muzeum do zabawy?”. Zostanie ona urządzona w przeniesionym do muzeum budynku z Osieka. Ekspozycja będzie skierowana do dzieci oraz ich opiekunów. W atrakcyjny i przystępny sposób ma zwrócić uwagę na historię powstania skansenu oraz przedstawić pracę etnografów i antropologów.
Na kolejnej wystawie zaprezentowane zostaną zdjęcia Radosława Brzozowskiego, twórcy Trójmiejskiej Szkoły Fotografii i stypendysty marszałka województwa pomorskiego. Swoje prace artysta wykonał dawną techniką ambrotypu, pozwalającą uzyskać jeden unikatowy obraz (bez możliwości wykonania odbitek). Sesja powstała przy współpracy z muzeum i jest ilustracją do tekstu Izydora Gulgowskiego, opisującego dawne zwyczaje weselne.
– Kalendarz wydarzeń muzeum obfituje w liczne imprezy i widowiska obrzędowe. W najbliższym czasie zapraszamy na Majówkę (1-3 maja), podczas której przepędzimy złe duchy i czarownice, oraz Noc Muzeów (20 maja), w trakcie której będzie można podglądać przez okna nocne życie mieszkańców dawnej wsi – informuje Mateusz Słomiński z Działu Upowszechniania i Promocji Muzeum we Wdzydzach Kiszewskich. – Jak co roku jesteśmy także w trakcie przygotowywania największej folklorystycznej imprezy na Pomorzu, czyli Jarmarku Wdzydzkiego.
Widowisko obrzędowe „Ścinanie kani”. Fot. Krzysztof Kaczmarek
