Leczenie awiafobii wirtualną rzeczywistością, nowoczesne metody diagnozowania bezpłodności czy innowacyjne sposoby regeneracji tkanki chrzęstnej. To tylko niektóre przykłady innowacyjnych produktów pomorskich firm finansowane z regionalnych środków. Łączy je jedno – wszystkie powstały w ramach obszarów Inteligentnych Specjalizacji Pomorza, czyli branż o największym potencjale rozwoju na Pomorzu
Drugie porozumienie na rzecz Inteligentnych Specjalizacji Pomorza zostało podpisane 25 stycznia 2019 r. Podpisali je marszałkowie województwa pomorskiego Mieczysław Struk i Ryszard Świlski oraz ponad 200 podmiotów z regionu identyfikujących się z obszarami inteligentnych specjalizacji, w tym przedstawiciele czterech rad ISP.
ISP to rozwój!
Czym tak naprawdę są Inteligentne Specjalizacje Pomorza i dlaczego mają one tak duży wpływ na nasze życie. Z Karoliną Lipińską, zastępcą dyrektora Departamentu Rozwoju Gospodarczego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, rozmawia Aleksander Olszak.
Czym są Inteligentne Specjalizacje Pomorza?
– To obszary o dużym potencjale badawczo rozwojowym, które po doinwestowaniu przyniosą dla województwa największą wartość dodaną w postaci innowacyjnych produktów i usług. To dziedziny, które mają sprawić, że ludziom będzie żyło się lepiej i bardziej nowocześnie. Często są to branże bardzo mocno wybiegające w przyszłość jak np. statki autonomiczne czy wykorzystanie technologii kosmicznych i satelitarnych w codziennym życiu. Dziś, w czasach tzw. IV rewolucji przemysłowej nie możemy opierać rozwoju gospodarczego tylko na przemyśle. Musimy łączyć go z nowymi technologiami. Dlatego też ISP są mocno osadzone na potencjale badawczo-rozwojowym województwa.
A skąd wziął się pomysł na takie rozwiązanie? Jaką rolę odegrały w tym procesie fundusze strukturalne pochodzące z Unii Europejskiej?
– Geneza sięga mniej więcej roku 2013. Wtedy to Komisja Europejska zasugerowała regionom wybór tych kierunków w dziedzinie badań i rozwoju, w których chcą się specjalizować i w które będą inwestować środki własne oraz unijne. Okazało się, że dotychczasowa polityka spójności przekazywania środków finansowych regionom nie zdała egzaminu. Rezultaty nie były zadowalające. Dlatego też KE postawiła przed regionami zadanie znalezienia tych obszarów, w których mogą uzyskać przewagę na arenie międzynarodowej, w których są silne. I właśnie w takie obszary kierowane jest wsparcie.
Czyli to samorząd województwa zdecydował, że będziemy rozwijać np. technologie morskie czy medyczne?
– Wręcz przeciwnie. Nie była to decyzja zza biurka urzędniczego, choć ostatecznie to Zarząd Województwa zatwierdził zgłoszone propozycje. Za wszystkimi pomysłami muszą stać ludzie, którzy będą gotowi je realizować. Dlatego zwróciliśmy się do uczelni, klastrów, przedsiębiorców z pytaniem o to jakie technologie chcieli by rozwijać, w jakich widzą największy potencjał rozwojowy z perspektywy pomorskiej gospodarki. Po ogłoszeniu konkursu okazało się, że istniało wiele partnerstw robiących podobne rzeczy. Porozumienie ISP pozwoliło skonsolidować i uporządkować te działania.
Jakie zatem mocne strony ma Pomorze?
– Analizy pokazały, co było zresztą wiadome już wcześniej, że Pomorze to branża morska, odnawialne źródła energii i bardzo rozwinięty sektor małych i średnich przedsiębiorstw branży ICT. Pojawiły się również tematy związane z budownictwem efektywnym energetycznie.
Jakie konkretnie są efekty funkcjonowania tych specjalizacji? Czy nie jest tak, że ISP powstały tylko po to, aby korzystać ze środków unijnych?
– Nasza polityka jest taka, aby wykorzystywać efektywnie środki unijne. Nigdy jednak nie zamierzaliśmy opierać rozwoju gospodarczego tylko i wyłącznie na nich. Od początku istnienia ISP mówiliśmy o tym, że firmy muszą inwestować także własne środki finansowe. Tak właśnie się dzieje w powstających obecnie konsorcjach firm i nowych przedsięwzięciach. Dotacje unijne stanowią tu element dodatkowy z perspektywy opłacalności inwestycji.
Jakie zatem są korzyści z ISP dla mieszkańca Pomorza?
– Takich przykładów jest bardzo wiele. Nie sposób wymienić wszystkich. Bardzo interesujące są projekty związane z branżą medyczną, z kierunkiem digital health, czyli badaniem stanu zdrowia za pomocą interaktywnych urządzeń oraz tele-medycyna. Mogę tu powiedzieć o nowatorskim projekcie leczenia awiafobii za pomocą wirtualnej rzeczywistości czy programie AstmaMon, który jest mobilnym systemem monitorowania astmy u dzieci. Bardzo ciekawy jest również pomysł stworzenia rozwiązania dedykowanego terapii dzieci z niepełnosprawnością intelektualną z wykorzystaniem technologii śledzenia wzroku. Dużo dzieje się też w sektorze morskim. Realizowany jest np. projekt numerycznego prognozowania warunków środowiska Zatoki Gdańskiej, który będzie można wykorzystać w rybołówstwie.
Na koniec jeszcze pytanie może nie najważniejsze, ale ważne. Ile pieniędzy mogą otrzymać partnerzy ISP?
– Dostępne środki z UE są ogromne. Pochodzą nie tylko z RPO WO, ale też z programów krajowych i międzynarodowych. Sam tylko program Horyzont to blisko 80 mld euro. Na dziś kluczowe jest mobilizowanie partnerów do przygotowania i realizowania takich projektów. Inicjowanie przedsięwzięć jest właśnie głównym celem platformy Inteligentnych Specjalizacji Pomorza. Chciałabym, aby jeszcze więcej pomorskich firm dołączyło do porozumienia. Serdecznie zapraszam do współpracy!
Dziękuję za rozmowę
Fot. Aleksander Olszak
