Mieszkańcy województwa pomorskiego najczęściej umierają na raka oskrzeli i płuc. Niestety Pomorzanie niechętnie korzystają z badań profilaktycznych. Z danych przygotowanych przez Urząd Statystyczny w Gdańsku wynika też, że spada liczba łóżek dla chorych na raka. Jeśli chodzi o lekarzy specjalistów na Pomorzu więcej jest chirurgów onkologicznych niż onkologów i hematologów.
Infografika została opracowana na podstawie danych Pomorskiego Ośrodka Badań Regionalnych.
Historia święta
Światowy Dzień Walki z Rakiem obchodzony jest 4 lutego. Został ustanowiony w 2000 r. podczas Światowego Szczytu Walki z Rakiem w Paryżu. Chodzi o zmniejszenie śmiertelności z powodu nowotworów przede wszystkim poprzez działania edukacyjne i badania profilaktyczne oraz wpływanie na decydentów pracujących w ochronie zdrowia. Z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem w wielu miejscach obywały się tzw. białe soboty, podczas których można było skorzystać z bezpłatnych badań i porad specjalistów.
Biała sobota w WCO
W Copernicus Mamma Centrum (Wojewódzkie Centrum Onkologii) w Gdańsku w sobotę, 1 lutego 2020 r. odbyła się kolejna akcja profilaktyczna pod patronatem Polskiej Unii Onkologii. W sumie wykonano 20 badań mammograficznych, 14 pań skorzystało z USG piersi, a 19 z cytologii. Onkolodzy udzielili 24 porady. Sześć z przebadanych osób musi poddać się dalszym w celu postawienia diagnozy. Ponadto, gdańskie amazonki na specjalnych fantomach uczyły, jak prawidłowo wyczuwać guzki w piersiach. Wszystkie badania i porady były bezpłatne. W budynku przy było stoisko informacyjne Infolinii Onkologicznej PTPO. Na pytania pacjentów odpowiedzi udzielali też zaangażowani w projekty profilaktyczne dotyczące kampanii Rzeczywistość zaskakuje – nie daj się zaskoczyć związanej z rakiem szyjki macicy i jelita grubego.
Na jakie nowotwory chorowali mieszkańcy Pomorza?
Od lat informacje dotyczące województwa pomorskiego, jeśli chodzi o nowotwory, są alarmujące. Pomorze jest w czołówce pod względem zachorowań na choroby nowotworowe. Niestety wielu pacjentów umiera z powodu zbyt późno wykrytej choroby. Ludzie niechętnie korzystają z bezpłatnych badań profilaktycznych, gdzie wcześnie wykryty nowotwór zwiększa szanse na wyleczenie i przeżycie. Co niepokojące od 2014 r. rośnie liczba zgonów. Według danych z 2017 r. na nowotwory złośliwe zmarło prawie 6 tys. Pomorzan (2709 kobiet i 3212 mężczyzn). Najwięcej zgonów było spowodowanych rakiem oskrzeli i płuc (panowie ponad 29 proc., a panie prawie 20 proc.). Wśród kobiet wiele zmarło z powodu raka sutka (prawie 13 proc.), a mężczyzn – gruczołu krokowego (ponad 9 proc.). Zarówno w przypadku pań, jak i panów częstą przyczyną śmierci, bo ok. 8 proc. był nowotwór jelita grubego. W 2017 r. najwięcej na 10 tys. ludności zmarło mieszkańców Gdańska (31 osób), Gdyni i Słupska, kolejne miejsca zajęły Sopot i powiat malborski. Przykładowo w Gdańsku zmarło 1448 osób (709 kobiet i 739 mężczyzn). Najwięcej na raka oskrzeli i płuc (676 pań i 715 panów). Drugą przyczyną śmierci u kobiet był rak sutka (12,4 proc.), a u mężczyzn nowotwór gruczołu krokowego (9,2 proc). Natomiast trzecią odpowiednio rak jelita grubego (panie – ponad 8 proc.) i trzustki (panowie – prawie 9 proc.).
Na Pomorzu jest dużo chirurgów, ale spada liczba łóżek
W 2018 r. lekarze na Pomorzu udzielili prawie 238 tys. porad onkologicznych. Z pomocy specjalistów najczęściej korzystały kobiety (prawie 71 proc.) oraz osoby powyżej 65. roku życia (prawie 44 proc.). W naszym regionie są 44 poradnie onkologiczne i 12 hospicjów, które dysponują 203 łóżkami. W 2018 r. opieką hospicyjną objęto ponad 2,4 tys. pacjentów, w tym 51 proc. stanowiły panie. Od kilku lat spada też liczba łóżek na oddziałach onkologicznych i korzystających z nich pacjentów. Najwięcej łóżek (ok. 400) i chorych było w 2015 r. (ok. 16 tys.). W 2018 r. w naszym regionie było 36 chirurgów onkologicznych, 29 onkologów, 11 specjalistów z zakresu onkologii i hematologii oraz 18 radioterapii onkologicznej.
Nietypowe pomysły na profilaktykę
W 2019 r. była 8. edycja ogólnopolskiej kampanii społecznej – Dotykam = Wygrywam. Dzięki niej udało się zebrać rekordową liczbę biustonoszy do recyclingu, bo aż 29 699. Najwięcej, gdyż ponad 2500 zebrano ich w województwie pomorskim. Głównym celem akcji jest promocja profilaktyki raka piersi poprzez propagowanie regularnego samobadania piersi i noszenie dobrze dobranego biustonosza. Pomysłodawczynią i organizatorką akcji jest międzynarodowa ekspertka brafittingu Izabela Sakutova. W akcję włączyły się gwiazdy, liderzy opinii znani z mediów m.in.: Beata Sadowska, Daria Widawska, Lidia Popiel, a także influencerki: siostry ADiHD oraz pierwszy mężczyzna ambasador projektu – Qczaj.
Od 1 do 31 października 2019 r. można było wesprzeć projekt oddając stary biustonosz(e) do recyclingu, kupując limitowaną wersję koszulki zaprojektowanej przez polską projektantkę Lidię Kalitę albo w 100 proc. naturalny olejek do masażu biustu polskiej marki BIOUP. W kampanię zaangażowała się też Polonia mieszkająca w Walii, Anglii i Belgii. Środki zebrane w ramach 8. edycji zostały przekazane na dwie organizacje charytatywne.