Czym jest ossuarium i jakie skrywa tajemnice? Dowiesz się, dzięki książce opisującej efekty badań prowadzonych przez archeologów i antropologów w dawnym klasztorze dominikanów w Gdańsku. Jej promocja odbędzie się we wtorek, 17 kwietnia 2018 r. w Piwnicy Romańskiej. Wydarzeniu towarzyszyć będzie sesja naukowa.
„Nowożytne ossuaria z klasztoru dominikańskiego w Gdańsku. Wyniki badań interdyscyplinarnych” to publikacja powstała pod redakcją dr Aleksandry Pudło i prof. dr. hab. Macieja Henneberga. Znawcy tematu oraz pasjonaci lokalnej historii znajdą w niej wiele ciekawych informacji o warunkach życia mieszkańców Gdańska w okresie nowożytnym.
Projekt: Ossuarium
Termin „ossuarium” oznacza miejsce powtórnego pochówku, gdzie złożono kości zmarłych. W Gdańsku takie kilkusetletnie, wypełnione kośćmi ossuarium zostało odkryte na pl. Dominikańskim, w dawnych pomieszczeniach klasztoru dominikanów. Zostały one pieczołowicie wyeksplorowane przez archeologów w latach 2006-2011. Dziś znajduje się tam dostępna dla mieszkańców i turystów Piwnica Romańska, będąca oddziałem Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
– Projekt Ossuarium jest dotąd jednym z największych zadań archeologiczno-antropologicznych realizowanych w Gdańsku. Wykopaliska, prowadzone w klasztorze dominikańskim, odsłoniły ogromną ilość materiału szkieletowego. Przez dwa lata archeolodzy odkryli ponad 100 tysięcy kości – informuje dr Aleksandra Pudło, koordynatorka projektu.
Wobec planowanego ponownego pochówku znalezionych kości antropolodzy uznali to za okazję do zdobycia cennych informacji o życiu gdańszczan w XV-XVIII w. W skład zespołu badawczego weszli najlepsi specjaliści z ośrodków z Polski i zagranicy. Jego trzon stanowili eksperci z Gdańska: Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, Uniwersytetu Gdańskiego oraz Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Nowatorskie badania
Naukowcy korzystali z osiągnięć nowoczesnej techniki. Współczesne metody badań szkieletów ludzkich pozwalają bowiem uzyskać mnóstwo użytecznych informacji o życiu w dawnych czasach, np. o szerzeniu się chorób i możliwościach ich leczenia, wielkości ciała i budowie fizycznej dawnej ludności, a nawet o cechach wyglądu ich twarzy.
– Analizy chemiczne kości, dają informację o pochodzeniu ludzi, ich odżywianiu, czasem o chorobach i sposobach ich leczenia. Do uzyskania takich informacji zaleca się jednak badania możliwie kompletnych szkieletów – zaznacza prof. dr hab. Maciej Henneberg. – Przemieszane szczątki z wtórnych grobów, jakimi są ossuaria, nie były dotąd przedmiotem tak wnikliwych badań antropologicznych.
Efektem nowatorskich, trudnych i ambitnych badań jest publikacja szczegółowo opisująca położenie, wielkość i kontekst archeologicznych ossuariów, budowę ciała, pochodzenie i choroby osób chowanych na cmentarzu w Gdańsku, a także zawarte w nich szczątki odzieży i monet.
Promocja książki
„Nowożytne ossuaria z klasztoru dominikańskiego w Gdańsku.
Wyniki badań interdyscyplinarnych”
- 17 kwietnia 2018 r., wtorek, godz. 17.00
- Piwnica Romańska
- oddział Muzeum Archeologicznego w Gdańsku
- pl. Dominikański 1
- Gdańsk
Wydarzenie na Facebooku
* * *
Sesja naukowa „Nowożytne ossuaria gdańskie”
Promocję książki poprzedzi sesja naukowa, podczas której zaprezentowane zostaną wyniki badań archeologicznych i antropologicznych prowadzonych w ramach projektu Ossuarium w klasztorze dominikańskim w Gdańsku.
- 17 kwietnia 2018 r., wtorek, godz. 12.00-15.30
- Muzeum Archeologiczne w Gdańsku
- Dom Przyrodników
- ul. Mariacka 25/26
- Gdańsk
Program:
godz. 12.00 – Powitanie gości oraz wprowadzenie w temat sesji (Beata Ceynowa, zastępca dyrektora Muzeum Archeologicznego w Gdańsku)
godz. 12.15 – Założenia projektu Ossuarium (dr Aleksandra Pudło, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
godz. 12.30 – Wyniki badań archeologiczno-historycznych:
- Ossuaria z placu Dominikańskiego w Gdańsku (Maciej Szyszka, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
- Elementy odzieży z ossuariów (Joanna Jabłońska-Dyrda, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
- Monety z ossuariów (Paweł Milejski, Uniwersytet Wrocławski)
- Konwent dominikanów w okresie nowożytnym (dr hab. Dariusz Kaczor, Uniwersytet Gdański)
godz. 14.00 – Wyniki badań antropologicznych:
- Obraz biodemograficzny nowożytnego Gdańska (dr hab. Alicja Budnik, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)
- Podobieństwo biologiczne gdańszczan do grup z Pomorza, Polski i Europy (dr Robert Dąbrowski, Muzeum Miejskie w Nowej Soli)
- Budowa ciała gdańszczan w okresie nowożytnym (dr Justyna Marchewka-Długońska, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)
- Ślady wybranych zmian chorobowych na szczątkach kostnych z gdańskich ossuariów (dr Magdalena Krajewska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
godz. 15.30 – Zakończenie sesji
Wydarzenie na Facebooku
| Promocja książki wraz z sesją naukową stanowią podsumowanie projektu Ossuarium dofinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Dziedzictwo Kulturowe – Ochrona zabytków archeologicznych”. |
