Pierwsze czytanie projektu budżetu. Na co pomorski samorząd w 2021 r. wyda 1,1 mld zł?

Dokument został opracowany zgodnie z Wieloletnią Prognozą Finansową i założeniami makroekonomicznymi w oparciu o tempo wzrostu  gospodarczego (PKB) i wskaźnik inflacji.

Jaki ma być budżet?

Strategicznym celem polityki budżetowej województwa w 2021 r. jest pełna realizacja założeń Wieloletniej Prognozy Finansowej. Projekt budżetu przedstawił marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.

– W 2021 r. dochody budżetu wyniosą 998 726 544 zł. Natomiast wydatki kształtować się mają na poziomie 1 121 926 544  zł. Oznacza to, że deficyt budżetowy będzie 123 200 000 zł – poinformował Mieczysław Struk.

Przychody (kredyty/pożyczki) będą na poziomie 148 200 000 zł, a rozchody (spłata zaciągniętych zobowiązań) w wysokości 25 mln zł.  W 2021 r. na realizację zadań bieżących przeznaczono kwotę 743 752 557 zł, tj. 66,3 proc. planu, a majątkowych kwotę 378 173 987 zł, tj. 33,7 proc. planu. Samorząd województwa dąży do maksymalnego wykorzystania środków zewnętrznych wspierających rozwój regionu. Plan budżetu na rok 2021, w porównaniu do planu przyjętego na 2020 r., zakłada niższe dochody o 4,6 proc. oraz wyższe wydatki o 1 proc. Przedstawiona została też Wieloletnia Prognoza Finansowa na lata 2021-2037.

Skąd biorą się dochody?

Dochody w 2021 r. mają wynieść 998 726 544 zł. Pieniądze w budżecie pochodzą z dwóch źródeł. Pierwsze to tzw. dochody własne, które są m.in. z udziałów w podatkach dochodowych (540 mln zł) od osób prawnych (CIT) i fizycznych (PIT), subwencji (ponad 133 mln zł) i dochodów z majątku województwa (ponad 11,5 zł). Stanowią ponad 70 proc. całej kwoty, czyli 714 603 269 zł. Natomiast drugie źródło w wysokości 284 123 275 zł pochodzi z dochodów zewnętrznych. Na tę kwotę składają się m. in. dotacje i środki z UE (prawie 214 mln zł) oraz dotacje celowe z zakresu administracji rządowej (ponad 52 mln zł).

Wydatki na transport, zdrowie i politykę społeczną

Planując wydatki w 2021 r. zapewniono głównie środki na realizację inwestycji kontynuowanych oraz współfinansowanie projektów realizowanych z wykorzystaniem środków z funduszy Unii Europejskiej i innych źródeł pomocowych. Natomiast inwestycje jednoroczne dostosowano do możliwości dochodowych budżetu. Wydatki mają opiewać na kwotę 1 121 926 544  zł. Najwięcej z tej sumy, bo aż 434 033 641 zł (prawie 39 proc. zaplanowanych w projekcie budżetu wydatków), przeznaczonych zostanie na transport i łączność na terenie województwa. M.in. na organizowanie publicznego transportu kolejowego (ponad 232 mln zł, w tym zadań realizowanych przez Pomorską Kolej Metropolitalną SA), remonty i inwestycje na drogach wojewódzkich oraz utrzymanie Zarządu Dróg Wojewódzkich w Gdańsku (prawie 152 mln zł), a także dotowanie ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów autobusowych (48 mln zł).

Drugie miejsce wśród wydatków z kwotą prawie 227 mln zł zajmuje ochrona zdrowia, polityka społeczna i rodzina. Na wydatki w wysokości ponad 167 mln zł na ochronę zdrowia z budżetu województwa składają się m.in.: rozbudowa i modernizacja infrastruktury medycznej, wyposażenie oddziałów szpitalnych, poprawę dostępności do usług medycznych oraz termomodernizację obiektów szpitalnych (88 mln zł – w tym najwięcej, bo prawie 37 mln zł na rozbudowę Szpitala Specjalistycznego im. F. Ceynowy w Wejherowie), funkcjonowanie Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Gdańsku (ponad 7 mln zł), przeciwdziałanie alkoholizmowi i narkomanii (400 tys. zł), poprawa jakości usług medycznych oraz efektywności podmiotów leczniczych. Natomiast prawie 60 mln zł pochłonie realizacja projektu Pomorskie e-Zdrowie.

Na realizację polityki społecznej zaplanowano prawie 52 mln zł. Do zadań z tego zakresu należą m.in.: te wynikające z ustaw o promocji zatrudnienia i instytucji rynku pracy, rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnienia osób niepełnosprawnych, realizacji Pomocy Technicznej oraz projektów w ramach RPO WP 2014-2020 z udziałem środków z Europejskiego Funduszu Społecznego (ponad 30 mln zł), Pomocy Technicznej oraz projektów partnerskich z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER – ponad 8 mln zł), a także utrzymania Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku (prawie 11 mln zł). Natomiast na zadania mające na celu wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej zaplanowano w 2021 r. wydatki w kwocie ponad 7,6 mln zł, a w nich ponad 5 mln zł przeznaczono na funkcjonowanie Domu im. J. Korczaka Regionalnej Placówki Opiekuńczo-Terapeutycznej w Gdańsku.

 

A na kulturę?

Na trzecim miejscu pod względem wydatków z budżetu z kwotą prawie 140 mln zł znajduje się kultura i ochrona dziedzictwa kulturowego. Ponad 65 mln zł samorząd województwa przeznaczy na dofinansowanie działalności m.in. Teatru Wybrzeże, Opery Bałtyckiej, Teatru Muzycznego im. D. Baduszkowej w Gdyni i Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego w Gdańsku. Prawie 11 mln zł mają otrzymać Polska Filharmonia Bałtycka i Polska Filharmonia Kameralna w Sopocie. W budżecie przewidziano 1,5 mln zł dla Europejskiego Centrum Solidarności, a prawie 8,5 mln zł na działalność Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku. Dofinansowane kwotą ponad 36,6 mln zł będą też muzea m.in.: Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Archeologiczne i Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny. Natomiast 1,75 mln zł zapisano na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków. Ponadto, pieniądze przeznaczone zostaną na stypendia dla twórców kultury oraz nagrody marszałka województwa.

W budżecie województwa pomorskiego jest też wiele innych wydatków, wśród których wymienić należy oświatę i edukację (ponad 51 mln zł), gospodarkę mieszkaniową (prawie 31 mln zł) oraz rolnictwo i łowiectwo (20 mln zł).

Kiedy zatwierdzenie?

Po pierwszym czytaniu projekt budżetu zostanie przesłany do komisji. Radni województwa będą dyskutować nad zapisami uchwały. Głosowanie nad budżetem odbędzie się 21 grudnia na ostatniej w 2020 r sesji sejmiku.

W kwestii planu budżetu z ramienia Prawa i Sprawiedliwości głos zabrał przewodniczący klubu Jerzy Barzowski. Zauważył, że duży spadek jeśli chodzi o dotacje celowe, to efekt wykorzystania środków w latach minionych. Dodał też, że w tym roku bardziej zbliżyliśmy się do prognoz ministra finansów. Ponadto, stwierdził, że można by wiele zarzucić projektowi, ale ważne jest dla niego, że w WPF-ie nie ma kontynuacji drogi 209, to odcinek ok. 30 km. Odnosząc się do zarzutów marszałek Struk powiedział, że w 2020 r. zmodernizowano 130 km, a w ubiegłym roku – 105 km dróg.

Wieloletnia Prognoza Finansowa Województwa Pomorskiego na lata 2021-2037

Wieloletnia Prognoza Finansowa określa perspektywę finansową, możliwości inwestycyjne oraz ocenę zdolności kredytowej dla samorządu województwa pomorskiego na podstawie planowanych wielkości dochodów i wydatków budżetu województwa, wykazu przedsięwzięć oraz prognozy wysokości kwoty długu. Ponadto, dokument ten odzwierciedla kierunki rozwoju województwa i służy przejrzystości, racjonalności polityki budżetowej oraz jawności działań władz samorządowych.

W wykazie przedsięwzięć łącznie na lata 2021-2028 r. zaplanowano realizację 76 przedsięwzięć na łączną kwotę 803,6 mln zł. Przedsięwzięciami planowanymi do realizacji w WPF są m.in.: Pomorskie e-Zdrowie (ponad 113 mln zł), rozbudowa Szpitala Specjalistycznego im. F. Ceynowy w Wejherowie (prawie 52 mln zł), zakup pojazdów kolejowych do obsługi przewozów pasażerskich w województwie pomorskim (55,3 mln zł), rozbudowa DW nr 224 na odcinku Godziszewo – węzeł autostrady Stanisławie (prawie 46 mln zł), dokapitalizowanie PKM – rewitalizacja fragmentu linii kolejowej nr 234 (40 mln zł) oraz Modernizacja Dużej Sceny Teatru Wybrzeże w Gdańsku (19,4 mln zł).

W 2021 r. planuje się realizację zadań wieloletnich na kwotę 376 021 106 zł (w tym w ramach środków: własnych województwa – kwota 228 663 547 zł, tj. 60,8 proc., UE – kwota 120 639 998 zł, tj. 32,1 proc. z budżetu państwa – kwota 20 284 296 zł, tj. 5,4 proc. oraz z innych źródeł zewnętrznych – kwota 6 433 265 zł, tj. 1,7 proc.). Na koniec 2021 r. planowane zadłużenie samorządu województwa pomorskiego wyniesie ponad 410 mln zł i zgodnie z prognozą spłaty zobowiązań będzie sukcesywnie spłacane ze środków własnych województwa do roku 2037. W latach 2021-2022 planuje się deficyt, który zostanie sfinansowany przychodami z tytułu planowanego do zaciągnięcia kredytu oraz pożyczki, na łączną kwotę 133, 6 mln zł, z tego w 2021 r.– ponad 123 mln zł, a w 2022 r. – ponad 10 mln zł.

Natomiast w latach 2023-2037 planowana jest nadwyżka budżetowa, która przeznaczana będzie w całości na spłatę zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz wykup wyemitowanych obligacji.

Szczegółowy projekt budżetu województwa pomorskiego na rok 2021 dostępny jest w Biuletynie Informacji Publicznej.