Portal Samorządu Województwa Pomorskiego
W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele 3 samorządów gminnych (gmin: miasta Gdańsk, Żukowo i Kolbudy), 3 instytucji regionalnych (Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Pomorskiego Biura Planowania Regionalnego i Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej) oraz Nadleśnictwa Kolbudy i Polskiego Klubu Ekologicznego.
Otomiński Obszar Chronionego Krajobrazu jest trzecim z kolei obszarem w województwie, dla którego opracowano dokumentację z oceną stanu zachowania walorów przyrodniczo-krajobrazowych i rekreacyjnych. Opracowanie to powstało w ramach prowadzonych przez Biuro prac nad weryfikacją obszarów chronionego krajobrazu województwa pomorskiego. W wyniku przeprowadzonych prac dokonano oceny walorów obszaru i przedstawiono trzy rozwiązania dotyczące jego przyszłości. Ze względu na specyfikę obszaru, który w 96% stanowią drzewostany gospodarcze (w tym lasy ochronne i HCVF), 2% jego powierzchni stanowi jezioro Otomińskie i 2% wszystkie pozostałe formy użytkowania terenu oraz znaczące i planowane zagospodarowanie infrastrukturą techniczną – obszar ten w znacznym stopniu nie spełnia formalnych, ustawowych kryteriów uznania za obszar chronionego krajobrazu. Z tego względu pojawił się dylemat stanowiący przedmiot dyskusji – jaką przyszłość zaplanować dla tego obszaru ?
Przedstawione zostały 3 alternatywne rozwiązania:
- likwidacja OChK;
- zmniejszenie powierzchni OChK o ok 40%
- utrzymanie dotychczasowego stanu ochrony z weryfikacją granic obszaru.
W toku dyskusji przedstawiciele poszczególnych instytucji wyrazili następujące opinie i konkluzje:
1. NADLEŚNICTWO KOLBUDY:
Lasy Otomińskie pełnią funkcję lasów ochronnych w rozumieniu ustawy o lasach. Stosuje się w nich inne reżimy gospodarki leśnej. Ponadto, tereny te były bardzo długo wykorzystywane rolniczo, dopiero przed ok. 120 laty zostały zalesione głównie sosną (zalesienia przedwojenne
i powojenne). W związku z powyższym lasy w rejonie Otomina wymagają przebudowy
w kierunku lasów mieszanych, którą rozpoczęto i która będzie systematycznie kontynuowana. Gospodarka leśna będzie prowadzona w ten sam sposób bez względu na istnienie OChK, który formalnie nie ma znaczenia dla gospodarki leśnej. Podobnie kształtują się problemy z antropopresją i potencjalnymi nowymi inwestycjami. Należy podkreślić, że Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych wyłącznie opiniuje zamierzenia inwestycyjne.
Z kolei tereny potencjalnych użytków ekologicznych nie będą przekształcane. Utrzymanie ich wysokiej bioróżnorodności jest zbieżne z utrzymywaniem funkcji lasów ochronnych.
2. KLUB EKOLOGICZNY:
Przedstawiciele Klubu zwrócili uwagę na relacje pomiędzy gospodarką leśną a funkcją rekreacyjną tych lasów. W konkluzji wysunięto postulat zachowania OChK w zweryfikowanych granicach oraz objęcia szczegółową ochroną terenów wyjątkowo cennych przyrodniczo, wskazanych w opracowaniu.
3. RDOŚ:
Celowe byłoby objęcie ochroną indywidualną, w zależności od przypadku, najwartościowszych fragmentów obszaru i otoczenia – w formie: użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego. Raport przygotowywany przez PBPR winien szczegółowo wskazywać poszczególne lokalizacje. Do chwili uruchomienia projektowanych inwestycji komunikacyjnych, wyłączanie z OChK większych jego fragmentów jest niecelowe i trudne do formalnego zaakceptowania.
4. GDAŃSK – BIURO ROZWOJU GDAŃSKA:
Mimo, że gmina miasta Gdańsk zawiera niewielką cześć powierzchni obecnego OChK, to Lasy Otomińskie w całości stanowią dla miasta obszar szczególnie cenny. W tym przypadku, celem ustanowienia OChK była ochrona kompleksu leśnego w bliskim sąsiedztwie aglomeracji oraz jego funkcja turystyczno-rekreacyjna, które to cele się nie zdezaktualizowały. Utrzymywanie formy ochrony przyrody podnosi świadomość społeczną w kwestii ochrony przyrody w ogóle. Natomiast, ustanawianie użytków ekologicznych na terenach leśnych jest sprawą wspólną leśnictwa i gmin.
5. KOLBUDY:
Stanowisko Wójta zostało przesłane, gmina akceptowała propozycję włączenia w granice OChK dodatkowych fragmentów terenów przyległych (obszary wodno-błotne). Postuluje się zachowanie OChK w poprawionych granicach, zwłaszcza w kontekście potencjalnej prywatyzacji lasów lub też innej potencjalnej zmiany prawa. Wyłączenie trenu rezerwy pod planowaną obwodnicę metropolitalną powinno nastąpić raczej dopiero po realizacji inwestycji. Być może istnienie tej formy ochrony przyrody wymusi zastosowanie dodatkowych urządzeń proekologicznych np. przejść dla zwierzyny pod planowaną trasą.
6. WKUA:
Należałoby wstrzymać się z jednoznaczną decyzją o zachowaniu lub likwidacji OChK,
w kontekście nierozstrzygniętych decyzji co do inwestycji celu publicznego: linii energetycznejwysokiego napięcia 400kV, obwodnicy metropolitalnej, zależnej od finansów publicznychczy też ropociągu. W pierwszej kolejności należałoby wzmocnić indywidualne formy ochrony przyrody wraz z zachowaniem i korektą granic obecnego OChK.
7. PBPR:
Celem opracowania, a także konsultacji w trakcie prac było budowanie współodpowiedzialności za obszary chronionego krajobrazu, dbałość o nie i ich funkcjonowanie. Granice OChK wyznacza się w odniesieniu do genezy i typu środowiska. Każdy obszar chronionego krajobrazu posiada swoją specyfikę, a nawet nazwę odnoszącą się do przedmiotu ochrony. Obszary funkcjonalnie powiązane z wysoczyzną włączono do OChK Lasów Otomińskich, natomiast dolinne do Doliny Raduni. Propozycja likwidacji z różnych względów (mi.inrola edukacyjna, czynniki formalne) zostanie odłożona. Planowane włączenia wybranych terenów sąsiednich niewątpliwie podniosą wartość obecnego OChK Lasów Otomińskich. Rozwoju przestrzennego nie da się uniknąć, natomiast przeznaczenie leśne jest istotnym ograniczeniem inwestycyjnym. Zmiany granic OChK, zwłaszcza w sąsiedztwie planowanej obwodnicy oraz sieci infrastruktury będą jeszcze przedmiotem analiz.
Ostatecznie przeważyła wspólna opinia, że forma konsultacji (debaty) okazała się potrzebna i w analogicznych sytuacjach powinna być kontynuowana w miarę potrzeb, zaś jako punkt wyjścia do dalszych prac nad OChK Lasów Otomińskich przyjęto jego trwałość z weryfikacją granic wynikającą ze stanu zachowania środowiska i zagospodarowania przestrzennego.
