Po wakacyjnej przerwie wraca cykl Gdańskich Debat Obywatelskich. Ich pierwszym gościem będzie Adam Szostkiewicz, który podejmie temat sytuacji kościoła w Polsce. Otwarte spotkanie odbędzie się we wtorek, 11 września 2018 r., tradycyjnie w Ratuszu Głównego Miasta.
Tematem najbliższej debaty będzie dominująca pozycja Kościoła katolickiego oraz jego relacje z państwem w odrodzonej Polsce. Adam Szostkiewicz przedstawi podobieństwa i zasadnicze różnice, które charakteryzują położenie kościoła w okresie międzywojennym oraz po 1989 r.
Adama Szostkiewicza to dziennikarz i publicysta, działacz Klubu Inteligencji Katolickiej oraz rzecznikiem prasowym krakowskiego Komitetu Obywatelskiego. Od 1988 do 1999 r. pracował w „Tygodniku Powszechnym”. W 1999 r. przeszedł do „Polityki”, gdzie publikuje na tematy międzynarodowe, a także społeczno-religijne.. Jest laureatem nagrody publicystycznej Krakowskiej Fundacji Kultury (2002), nagrody Mordechaja Anielewicza (2006). W 2014 r. został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Polskie dziedzictwo wyznaniowe
Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. nie zmieniło wiele w jej dziedzictwie wyznaniowym. Podobnie jak przed rozbiorami społeczeństwo Rzeczypospolitej podzielone było między pięć wyznań: rzymskokatolickie, prawosławne, grekokatolickie, ewangelickie i judaizm.
W 1931 r. ponad 60 proc społeczeństwa wyznawało pierwszy obrządek, co dziesiąty obywatel był wyznania prawosławnego, mojżeszowego bądź grekokatolickiego. Ewangelicy stanowili ledwie 3 proc ogółu, a blisko 1 proc deklarowało się jako ateiści.
– Znaczenie kościoła dla części społeczeństwa jest oczywistością, choć dla niektórych to przedmiot kontrowersji. Tkwią one u zarania II RP – mówi Wojciech Duda, koordynator Gdańskich Debat Obywatelskich. – Warto przytoczyć tu Romana Dmowskiego, który uważał, iż „Katolicyzm nie jest dodatkiem do polskości […], ale tkwi w jej istocie, […] a oderwanie narodu od religii i od Kościoła, jest niszczeniem istoty tego pierwszego”. Tadeusz Boy-Żeleński z kolei uważał, że katolicyzm w Polsce to w 80 proc. przemysł, a w 20 proc. religia. To, być może kontrowersyjne twierdzenie, wbrew pozorom nie może zadziwiać. Ksiądz Kazimierz Lutosławski w podręczniku dla młodzież harcerskiej z 1920 r. pisał tak: „Cóż by ci przyszło z wolnej ojczyzny, gdyby Kościół miał na tym stracić?”.
Dziś, choć III RP jest niemalże wyznaniowo heterogeniczna, a w samym społeczeństwie zachodzą zupełnie inne procesy, stanowisko kościoła w Polsce wobec państwa i społeczeństwa wydaje się sięgać dwudziestolecia międzywojennego. Czy tak jest w istocie?
Kościół w Polsce
- 11 września 2018 r., wtorek, godz. 18.00-20.00
- Ratusz Głównego Miasta
- Wielka Sala Wety
- ul. Długa 46/47
- Gdańsk
- wstęp – wolny
Wydarzenie na Facebooku
|
Gdańskie Debaty Obywatelskie to cykl 11 otwartych spotkań gdańszczan z historią Polski oraz element obejmującego województwo pomorskie projektu Niepodległa 1918-2018, czyli obchodów setnej rocznicy odrodzenia państwowości polskiej. Spotkania z zaproszonymi gośćmi: historykami, działaczami społecznymi, dziennikarzami, odbywają się w Ratuszu Głównego Miasta na początku każdego miesiąca i potrwają do listopada. Debaty moderuje redaktor Jerzy Sosnowski. Program Gdańskich Debat Obywatelskich znajduje się na portalu miasta Gdańska. |
