Ten materiał pochodzi z archiwum portalu

Zachowaliśmy archiwalne materiały z naszego portalu, aby umożliwić ich przeszukiwanie. Nie możemy jednak zagwarantować, że zamieszczone w tekście odsyłacze będą działały prawidłowo oraz że treści będą zgodne ze standardami dostępności cyfrowej. Jeżeli znalazłeś niedziałający odnośnik albo potrzebujesz pomocy w odczytaniu treści prosimy o kontakt pod adresem redakcja@pomorskie.eu

Wiadomości
https://pomorskie.eu/wp-content/uploads/2020/07/f832f694-ab03-43dd-b41f-c2e8b445f74c.jpg Królewska życzliwość i łaska dla Gdańska. Rocznica wielkiego przywileju

Królewska życzliwość i łaska dla Gdańska. Rocznica wielkiego przywileju

Widowisko historyczne „Wiwat Gdańsk! Wiwat Rzeczpospolita!"

W maju 2017 r. mija dokładnie 560 lat od wystawienia przez Kazimierza Jagiellończyka wielkiego przywileju dla Gdańska. Na pamiątkę tego ważnego wydarzenia organizowane jest doroczne Święto Miasta, natomiast Muzeum Historyczne Miasta Gdańska przygotowuje specjalną wystawę.

 

W latach 1454-1466 toczyła się wojna trzynastoletnia między Polską a zakonem krzyżackim. Doceniając zasługi gdańszczan w walce prowadzonej przeciwko Krzyżakom, król Kazimierz Jagiellończyk nadał miastu liczne przywileje, które w dalszej perspektywie wpłynęły na jego losy polityczne, gospodarcze i społeczne. Dzięki tym dokumentom Gdańsk wszedł w okres swojej największej świetności, stając się najbogatszym miastem Rzeczypospolitej i największym portem nad Bałtykiem.

Najważniejszym z przywilejów kazimierzowskich był tzw. wielki przywilej wystawiony 15 maja 1457 r. Przede wszystkim kupcy gdańscy uzyskali w nim swobodę przewozu towarów z Polski, Litwy i Rusi. Król nadał miastu nadzór nad żeglugą wzdłuż brzegu morskiego. Zniósł też cła wodne i lądowe na terenie Prus Królewskich, a do tego przyrzekł, że nie nałoży w przyszłości żadnych nowych opłat na Wiśle. To zapewnienie stanowiło podstawę rozwoju handlu zbożem w ciągu następnych dwustu lat.

Ostatnim z przywilejów, wystawionym 25 maja 1457 r., Kazimierz Jagiellończyk „odnawiał i ulepszał” herb miasta przez dodanie królewskiej korony nad dwoma krzyżami. W tym kształcie gdański herb przetrwał do dziś.

 

Wielki przywilej dla miasta Gdańska wystawiony 15 maja 1457 roku

Wielki przywilej króla Kazimierza Jagiellończyka dla Gdańska z 15 maja 1457 r. Dokument przechowywany w Archiwum Państwowym w Gdańsku 

 

Pod królewską koroną

Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, w związku z obchodami 560. rocznicy nadania wielkiego przywileju, przygotowuje wystawę „Pod królewską koroną”. Jej celem będzie zaprezentowanie roli króla Kazimierza Jagiellończyka w historii miasta oraz ukazanie jaki wpływ na losy Gdańska miały królewskie przywileje. Ekspozycja obejmować będzie cztery oddziały muzeum: Ratusz Głównego Miasta, Dom Uphagena, Muzeum Bursztynu oraz Twierdzę Wisłoujście. Wernisaż wystawy zaplanowano na 26 maja 2017 r. Pozostanie ona otwarta dla zwiedzających do 1 października 2017 r.

Główna część wystawy powstanie w Ratuszu Głównego Miasta. Przybliżona zostanie na niej postać króla Kazimierza Jagiellończyka i jego stosunek do Gdańska podczas trwania wojny trzynastoletniej. Eksponowane będą też historyczne pieczęcie, galeria map i widoków Gdańska, kolekcja monet i medali oraz zbiór sreber i porcelany z wizerunkami herbu miejskiego. Całość wzbogacą pochodzące z Archiwum Państwowego w Gdańsku cztery przywileje, wystawione dla miasta w latach 1454-1457. Wśród nich najważniejsze miejsce zajmie wielki przywilej z 15 maja 1457 r.

Na wystawie w Domu Uphagena zapoznać się będzie można z zabytkami architektury, na których do dziś zachowały się przedstawienia gdańskiego herbu, np. zdobieniami Złotej Bramy czy Wielkiej Zbrojowni.

W Muzeum Bursztynu, w ramach czasowej wystawy „Bursztynowy herb Gdańska”, zaprezentowane zostaną bursztynowe przedmioty ozdobione herbem miejskim, m.in. szkatułki, papierośnice, łyżeczki, nożyki do papieru, a także plakieta z wizerunkiem Ratusza Głównego Miasta.

Natomiast w Twierdzy Wisłoujście umieszczona zostanie wystawa poświęcona banderze gdańskiej i jej przedstawieniom w sztuce. Elementem tamtejszej ekspozycji będą repliki 10 bander, zaprojektowane na podstawie zachowanych materiałów ikonograficznych.

 

  • 26 maja 2017 r., piątek
  • godz. 11.00
  • Ratusz Głównego Miasta, oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska
  • ul. Długa 46/47
  • wernisaż wystawy „Pod królewską koroną. Kazimierz Jagiellończyk a Gdańsk w 560. rocznicę wielkiego przywileju”
  • podczas weekendu 27-28 maja każdy, kto przyjdzie do muzeum z flagą Gdańska zwiedzi wystawę za symboliczną złotówkę (flagę będzie można otrzymać od Fundacji Gdańskiej w sobotę, 27 maja, o godz. 11.30 na Targu Węglowym)

 

Wśród wydarzeń towarzyszących wystawie wymienić należy wykłady dotyczące przywilejów Kazimierza Jagiellończyka i herbu Gdańska, które poprowadzą prof. Beata Możejko i prof. Błażej Śliwiński, uznani historycy z Uniwersytetu Gdańskiego. W planach muzeum są również kuratorskie oprowadzania po wystawie w Ratuszu Głównego Miasta i Muzeum Bursztynu, zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży, warsztaty plastyczne dla seniorów oraz gra miejska powiązana z tematyką ekspozycji.

Więcej informacji dostępnych jest na stronie internetowej Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.

 

Plakat promujący wystawę Pod królewską koroną

 

Wiwat Gdańsk! Wiwat Rzeczpospolita!

Na pamiątkę ustanowienia wielkiego przywileju zorganizowane zostanie także doroczne Święto Miasta. To już 13. edycja imprezy, którą tradycyjnie uświetni uroczysty wjazd króla Kazimierza Jagiellończyka do Gdańska. Widowisko historyczne „Wiwat Gdańsk! Wiwat Rzeczpospolita!”, które zaplanowano na 27 maja 2017 r., obejmować będzie przemarsz królewskiego orszaku, który ruszy sprzed Złotej Bramy i zakończy się na Długim Targu. Oprócz parady i inscenizacji na przedprożu Dworu Artusa, atrakcją będzie XV-wieczne rycerskie obozowisko, które stanie na placu Kobzdeja. W specjalnie rozstawionych namiotach i kramach grupy rekonstruktorów odtwarzać będą średniowieczną kulturę i obyczaje.

 

  • 27 maja 2017 r., sobota
     
  • godz. 10.00-15.00
  • plac Kobzdeja
  • Rycerskie obozowisko – pokazy walk, warsztaty rzemiosła, koncerty muzyki dawnej
     
  • godz. 12.00
  • Droga Królewska
  • Uroczysty wjazd króla Kazimierza Jagiellończyka do miasta (parada historyczna i inscenizacja)

 

Parada na ulicy Długiej z okazji Święta Miasta

Parada z okazji Święta Miasta w 2016 r. Fot. Grzegorz Mehring

Sprawy urzędowe

Dodatkowych informacji może udzielić Ci Biuro Prasowe Urzędu pod adresem e-mail prasa@pomorskie.eu

Więcej o biznesie w regionie

Znajdziesz na stronach Departamentu Rozwoju Gospodarczego oraz Agencji Rozwoju Pomorza.