Kluczową rolę w aktywizacji społecznej oraz zwiększeniu udziału w życiu publicznym seniorów odgrywają uniwersytety trzeciego wieku. Edukacja ludzi starszych to nie tylko nauka. Jaka jest rola UTW?
Spotkanie dotyczące rozwoju regionalnej polityki senioralnej odbyło się 3 września 2021 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego w Gdańsku. Rozmowy prowadzili reprezentanci 19 uniwersytetów trzeciego wieku, Agnieszka Kapała Sokalska – członkini Zarządu Województwa Pomorskiego, Katarzyna Weremko – dyrektor Regionalnego Ośrodka olityki Społecznej, Barbara Bałka – pełnomocnik marszałka ds. polityki senioralnej.
Forum Uniwersytetów Trzeciego Wieku
Drugie pomorskie forum otworzyła członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszka Kapała Sokalska, wskazując na ważne miejsce tematyki senioralnej w tym UTW w dokumentach strategicznych Samorządu Województwa Pomorskiego – Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030 oraz Regionalnego Programu Strategicznego w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego i wrażliwości społecznej. Jak mówiła Agnieszka Kapała-Sokalska, w Programie Operacyjnym na lata 2021-30 samorząd chce postawić na deinstytualizację usług na rzecz seniorów. Niezwykle istotne są aktywizacja społeczna i zawodowa osób starszych, zwiększenie ich udziału w życiu społecznym, na przykład poprzez nagrodę Pomorskie dla Seniora. Niezwykle ważne jest też promowanie wolontariatu wśród osób starszych i inicjowanie współdziałania międzypokoleniowego.
Gościem specjalnym forum była Wiesława Borczyk – prezes Ogólnopolskiej Federacji Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Zgromadzeni mogli zapoznać się z dobrymi praktykami UTW w czasie pandemii COVID-19, aktualnymi problemami prawnoorganizacyjnymi i finansowymi, dowiedzieć się o współpracy UTW z uczelniami wyższymi i władzami samorządowymi. Wiesława Borczyk przedstawiła też wyzwania związane z przygotowaniem oferty UTW na nowy rok akademicki z uwzględnieniem sytuacji pandemicznej. Podczas dwóch wykładów i dyskusji uczestnicy mieli okazję wymienić się dobrymi praktykami, spostrzeżeniami i uwagami.
UTW w czasie pandemii
Pierwszy UTW został utworzony w 1975 r. w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie przez prof. Halinę Szwarc. W 1995 r. było ich 20, a według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w roku akademickim 2017/18 działało 640 zarejestrowanych uniwersytetów trzeciego wieku, ale być może jest ich więcej. UTW prowadzą działalność edukacyjną, aktywizacyjną, integracyjną, zachęcającą do samopomocy. Studenci seniorzy uczestniczą w wykładach i seminariach, kołach zainteresowań, klubach i zespołach, biorą udział w zajęciach ruchowych i sportowych, kursach językowych, zajęciach komputerowych i warsztatach, a także w działaniach na rzecz osób potrzebujących , społeczności lokalnej i środowiska.
Prezentując działalność UTW w okresie pandemii COVID-19, prezes federacji zachęciła do zapoznania się z przykładami dobrych praktyk w biuletynach UTW zamieszczonych na stronie internetowej Federacji Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Przedstawiła też wyzwania dla UTW na nowy rok akademicki, rolę edukacji ustawicznej i UTW w rządowej polityce senioralnej, zachęciła do korzystania ze wsparcia dla UTW i organizacji seniorskich prowadzonego przez Punkt Konsultacyjno-Doradczy Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń UTW z siedzibą w Nowym Sączu.
Pomorska Rada ds. Polityki Senioralnej
Pierwsza kadencja rady kończy się we wrześniu 2021 r., druga ma trwać do 2024 r. Do zadań pomorskiej rady należą m.in. opracowywanie kierunków działań na rzecz osób starszych w naszym województwie, inicjowanie, wspieranie i promowanie rozwiązań z zakresu polityki społecznej na rzecz seniorów, wspieranie rozwiązań na rzecz rozwoju systemu wsparcia osób starszych i promowanie starzenia się w dobrym zdrowiu. W składzie rady znajdzie się 4 przedstawicieli uniwersytetów trzeciego wieku. Członkowie rady pełnią swoje funkcje społecznie.