Instalacja została przygotowana przez Wielkopolskie Muzeum Niepodległości w Poznaniu we współpracy z ponad 20 wielkopolskimi instytucjami muzealnymi, naukowymi, bibliotecznymi oraz organizacjami społecznymi, zajmującymi się pamięcią o powstaniu wielkopolskim. Stworzono ją z myślą o mieszkańcach największych polskich miast. Przez dwa tygodnie, od 7 do 20 kwietnia 2019 r. instalacja będzie gościć w Gdańsku.

 

W hołdzie Wielkopolanom

– Wystawę przy Muzeum Poczty Polskiej Poczty Polskiej w Gdańsku pokazujemy w hołdzie Wielkopolanom, którzy w dwudziestoleciu międzywojennym, po zwycięskim powstaniu przybyli na Pomorze, głównie do Gdańska i Gdyni. Warto przypomnieć, że kilku Wielkopolan, między innymi Maksymilian Cygalski oraz Władysław Koprowiak, pracowało w Polskim Urzędzie Pocztowo-Telegraficznym w Gdańsku w 1939 roku, a co trzeci mieszkaniec ówczesnej Gdyni pochodził właśnie z tamtego obszaru. To dość ciekawy, mało znany fenomen – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.

O powstaniu wielkopolskim, jego bohaterach i uczestnikach instalacja opowiadać będzie w sześciu odsłonach poprzez przedstawienie historii XIX-wiecznej drogi Wielkopolan do niepodległości i pracy organicznej, dziejów powstania wielkopolskiego, udziału wojsk wielkopolskich w walkach o granice Rzeczypospolitej oraz kultywowania pamięci o zwycięskim zrywie. Wystawę będzie można zwiedzić także wieczorami, ponieważ będzie podświetlana specjalnymi halogenami.

 

Wielkopolanie ku Niepodległej – w stulecie zwycięskiego powstania 1918-1919 roku

  • oficjalne otwarcie: 9 kwietnia 2019 r., wtorek, godz. 15.00
  • wystawa czynna: 7-20 kwietnia 2019 r.
  • pl. Obrońców Poczty Polskiej
  • Gdańsk

 

Wydarzenie na Facebooku

 

Baner instalacji Wielkopolanie ku Niepodległej

 

Spotkanie z ułanami poznańskimi

  • 9 kwietnia 2019 r., wtorek, godz. 12.00-16.00
  • pl. Obrońców Poczty Polskiej
  • Gdańsk

Spotkanie z ułanami to wydarzenie z elementami rekonstrukcji, w którym udział wezmą członkowie Ochotniczego Reprezentacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich. W bezpośrednim sąsiedztwie wystawy zaprezentują oni uzbrojenie i umundurowanie zgodne z regulaminami obowiązującymi w czasie wielkopolskiego zrywu. Odwiedzający będą mogli obserwować pokaz władania lancą oraz szablą wykonywany przez doświadczonych ułanów.

 

Panel dyskusyjny

  • 9 kwietnia 2019 r., wtorek, godz. 16.00
  • Sień Gdańska Dworu Artusa
  • Długi Targ 43-44
  • Gdańsk

W debacie poświęconej powstaniu wielkopolskiemu udział wezmą:

  • dr Michał Krzyżaniak, dyrektor Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. generała broni Józefa Dowbora-Muśnickiego w Lusowie, historyk wojskowości i historii Polski XX w. Autor m.in publikacji „Obraz bitwy o Poznań w 1945 r. w świetle materiałów i dokumentów niemieckich”.
  • dr Jan Daniluk, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego, badacz i popularyzator historii Gdańska XX w.
  • Łukasz Grzędzicki, wiceprezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, popularyzator historii Pomorza, ze szczególnym uwzględnieniem historii Kaszub.

 

Koncert „Kartka z powstania”

  • 9 kwietnia 2019 r., wtorek, godz. 17.30
  • Wielka Hala Dworu Artusa
  • Długi Targ 43-44
  • Gdańsk

„Kartka z powstania” to wydarzenie muzyczne, w którym historia powstania wielkopolskiego zostanie zilustrowana wyjątkowymi aranżacjami pieśni patriotycznych bezpośrednio związanych z Wielkopolską („Pieśń Rycerska Wielkopolan 1918″, „Wśród nocnej ciszy pod Lwowem” czy najbardziej znana „Marsylianka Wielkopolska”) oraz tych znanych w całej Polsce. Poszczególne utwory nie będą osobnymi wykonanymi, ale zostaną połączone elementami oryginalnej poezji z okresu wielkopolskiego zrywu. Wystąpią: Jaśmina Pawłowska, skrzypaczka i solistka Royal Academy of London wraz z zespołem.

 

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. Dzień wcześniej do Poznania przyjechał Ignacy Jan Paderewski. Jego powitanie przez poznaniaków zamieniło się w wielką, patriotyczną manifestację. Walki rozpoczęły się następnego dnia. Powstańcze oddziały formowały się w całej Wielkopolsce, opanowując miejscowości i obszary na czterech frontach: północnym, południowym, zachodnim i południowo-zachodnim. Na czele zrywu stanął najpierw kpt. Stanisław Taczak, zaś 15 stycznia 1919 r. dowództwo nad walczącą Wielkopolską przejął gen. Józef Dowbor-Muśnicki. Działania zbrojne w Wielkopolsce zawiesił rozejm w Trewirze podpisany 16 lutego. Jednak strona niemiecka nie pogodziła się z jego warunkami i walki trwały aż do podpisania traktatu wersalskiego 28 czerwca 1919 r.

Powstanie Wielkopolskie było jedynym tak dużym, zwycięskim zrywem w historii Polski. Do jego sukcesu przyczyniła się postawa Wielkopolan – powstanie było zrywem obywatelskim i przyłączyły się do niego wszystkie warstwy społeczne. Wielkopolanie nie poprzestali na działaniach na terenie swojego regionu. Uczestniczyli aktywnie w powstaniach śląskich, obronie Lwowa, wojnie polsko-bolszewickiej. Odbudowującej się Polsce dostarczyli wyszkolonego i dobrze uzbrojonego żołnierza. Po 123 latach zaboru, po kilkudziesięcioletniej presji germanizacyjnej, Wielkopolska wniosła bardzo ważny wkład w odzyskanie niepodległości i stała się silnym regionem odrodzonej Polski.

Mat. informacyjny Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości