Ścieżka rowerowa, chodnik czy jezdnia? Jak jeździć rowerem bez mandatów i bezpiecznie [PRAWO W 10 PUNKTACH]

 

Co roku wzrasta liczba wypadków i kolizji z udziałem rowerzystów, a w tym roku w samym Gdańsku było ich już aż 164. Do najczęstszych przyczyn wypadków z winy rowerzystów należą m.in. nieprawidłowe skręcanie, nieustępowanie pierwszeństwa przejazdu czy przejeżdżanie przez przejście dla pieszych. Kierowcy nie zostają dłużni kolegom na dwóch kółkach i, jak potwierdza nadkom. Magdalena Ciska, nie znają zasad pierwszeństwa na przejazdach rowerowych oraz wyprzedzają rowerzystów w zbyt bliskiej odległości.

Rowerzyści w ruchu miejskim lawirują nie tylko między pędzącymi samochodami, rolkarzami i nieuważnymi pieszymi, ale też pomiędzy gąszczem przepisów. Mandaty wystawiane rowerzystom wahają się od 50 do 500 zł. Dzięki naszemu poradnikowi dowiesz się, jak jeździć zgodnie z prawem i bez narażania zdrowia.

 

1. Jazda ścieżką rowerową lub jezdnią

• Rowerzysta musi jechać drogą dla rowerów lub dla rowerów i pieszych, a gdy jej nie ma – poboczem drogi. Jeśli nie ma pobocza lub jazda nim jest niemożliwa, możemy korzystać z jezdni. W takim wypadku powinniśmy jechać prawą stroną, jak najbliżej krawędzi (a na skrzyżowaniu możemy zjechać na środek pasa).
• Po ścieżce rowerowej nie mogą jeździć rolkarze ani osoby na wrotkach, deskorolkach czy hulajnogach, ponieważ w świetle prawa są traktowani jako piesi. Jedyne odstępstwo od tej reguły to sytuacja, gdy rolkarze nie mają do dyspozycji chodnika ani pobocza – wtedy mogą korzystać ze ścieżki, pamiętając jednak o tym, że to rowerzyści mają pierwszeństwo.

 

 

Osoby na hulajnogach czy rolkach traktowane są jak piesi, dlatego za jazdę po ścieżce rowerowej mogą dostać mandat. Fot. Aleksandra Chalińska

 

2. Dla kogo jazda chodnikiem?

• Z zasady, chodnik nie jest przeznaczony do poruszania się rowerem, ale dla wielu jest to bezpieczniejsza, choć niezgodna z przepisami alternatywa dla zatłoczonej jezdni.
• Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy jazda chodnikiem może być dozwolona: mandatu nie dostaniemy, kiedy poruszamy się rowerem po chodniku razem z dzieckiem (do 10 lat) lub w przypadku niesprzyjających warunków pogodowych (m.in. opady śniegu, deszczu, gołoledź).
• Możemy jechać rowerem po chodniku również wtedy, gdy nie ma wyznaczonej ścieżki rowerowej lub pasa ruchu dla rowerów przy drodze o dopuszczalnej prędkości powyżej 50 km/h, a sam chodnik ma szerokość co najmniej 2 m (każdy z warunków musi być spełniony jednocześnie). Trzeba też pamiętać o tym, że to pieszy ma pierwszeństwo na chodniku – nie rowerzysta.

 

3. Kto ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu – kierowca czy rowerzysta?

• Kierowca musi ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe oraz przejeżdżającemu drogą rowerową poza jezdnią. Ponadto kierowca, który skręca, ustępuje pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost przez jezdnię.
• Kierowca nie może wyprzedzać pojazdu na przejeździe dla rowerzystów i bezpośrednio przed nim (z wyjątkiem skrzyżowania z sygnalizacją świetlną); nie może też zatrzymać się na przejeździe dla rowerów, a nawet w odległości mniejszej niż 10 m przed tym przejazdem.
• Rowerzysta może zatrzymać się na skrzyżowaniu przed samochodami, które czekają na zmianę świateł, ale po ruszeniu musi skręcić lub zająć odpowiedni pas ruchu (przy jeździe na wprost) – do tego celu powstały tzw. śluzy rowerowe, na których rowerzyści mogą zająć całą szerokość jezdni (jest to wyróżniona kolorem część nawierzchni).
• Jeśli rowerzysta porusza się ulicą, jest traktowany tak, jak kierujący samochodem i ma obowiązek znać i stosować się do przepisów prawa o ruchu drogowym.

 

4. Jazda po zebrze

• Choć poruszanie się po chodniku jest w niektórych sytuacjach dozwolone, o tyle jazda wzdłuż pasów dla pieszych już nie. Co więcej, takie wykroczenie jest traktowane znacznie surowiej, ponieważ mandat, jaki można otrzymać, jest dwukrotnie wyższy niż w przypadku nieuzasadnionej jazdy po chodniku.
• Trzeba pamiętać, żeby zsiadać z roweru, gdy chce się przejechać na drugą stronę jezdni. Chyba że obok pasów dla pieszych wyznaczony jest specjalny, czerwony pas dla rowerów – wtedy można przejechać przez przejście bez schodzenia z roweru.

 

Za przejechanie na rowerze po przejściu dla pieszych możemy spodziewać się mandatu wysokości 100 zł. Fot. Aleksandra Chalińska

 

5. Jazda w parze

• Prawo dopuszcza jazdę dwóch rowerzystów obok siebie, jeśli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego.

 

6. Jak rowerzysta powinien wyprzedzać auta na drodze?

Rowerzysta może wyprzedzać samochód z lewej strony, ale też, zgodnie z prawem, może wyprzedzać inne niż rower powoli jadące pojazdy z ich prawej strony (np. stojące w korku).

 

7. Jak wyprzedzać rowerzystę?

Przy wyprzedzaniu roweru, wózka rowerowego, motoroweru, motocykla lub kolumny pieszych, kierowca powinien zachować odstęp nie mniejszy niż metr, niezależnie od tego, czy przy drodze są żółte znaki informujące o bezpiecznej odległości przy wyprzedzaniu rowerzysty.

 

8. Obowiązkowe wyposażenie roweru

• To, że prawo drogowe wymaga odpowiedniego oświetlenia roweru, nie budzi wątpliwości, ale już o dzwonku łatwo zapomnieć. W przypadku świateł, prawo wymaga wyposażenia roweru w białe, ciągłe lub pulsacyjne światło z przodu oraz czerwony odblask i czerwone światło ciągłe lub pulsacyjne z tyłu. Od 2012 roku światła te nie są już obowiązkowe pod warunkiem dobrej przejrzystości powietrza i jazdy w ciągu dnia. Nadal jednak można zostać zdyscyplinowanym przez policjanta w przypadku braku odpowiedniego oświetlenia podczas przejażdżki rowerowej po zmroku. Im więcej elementów odblaskowych, tym bardziej widoczny jest nasz pojazd, a co z tym się wiąże – możemy czuć się bezpieczniej na drodze.
• Do obowiązkowego wyposażenia roweru należy też zaliczyć co najmniej jeden skutecznie działający hamulec.
• Kask i kamizelka odblaskowa nie są wymagane, na pewno jednak zwiększają bezpieczeństwo jazdy rowerem po mieście.

 

9. Zwierzęta na rowerze

Naszego pupila możemy porównać do ładunku, który trzeba przewieźć – zgodnie z prawem musimy zabezpieczyć go w taki sposób, by nie mógł wypaść na drogę. Bezpieczeństwo zapewnimy zwierzęciu, przewożąc je np. w koszyku i dodatkowo zapinając szelkami, zapobiegającymi wypadnięciu.

 

10. Po piwku na rowerze?

Poruszanie się rowerem po alkoholu jest wykroczeniem. Nietrzeźwemu rowerzyście już przed sądem może grozić do 30 dni aresztu i kara grzywny do 5000 zł. Sąd może (choć nie musi) nałożyć także na rowerzystę zakaz używania pojazdów niemechanicznych.

Jeśli już jednak zdarzy się „piwko lub dwa”, zamiast wracać na rowerze, przejdźmy się pieszo z rowerem obok. Jako piesi uchronimy się przed nieprzyjemnymi konsekwencjami.

 

Co do zasady rowerzysta może zostać ukarany mandatem przez organy uprawnione do kontroli drogowej, tak więc interwencję mogą podjąć policja, straż graniczna, inspekcja transportu drogowego, straż miejska, straż parku, przy czym kontrola ta może odbywać się tylko w zakresie, w jakim wskazują na to przepisy ruchu drogowego.

 

TARYFIKATOR MANDATÓW KARNYCH DLA ROWERZYSTÓW

Jazda rowerem wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych	100 zł
Przewóz dziecka do 7 lat bez dodatkowego fotelika lub siodełka	50 zł
Naruszenie przez kierującego rowerem obowiązku korzystania z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić	50 zł
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszym na drodze dla rowerów i pieszych	50 zł
Jazda bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach	50 zł
Czepianie się podczas jazdy innych pojazdów, np. autobusów	100 zł
Jazda chodnikiem lub drogą dla pieszych, gdy jest to zabronione	50 zł
Korzystanie z telefonu wymagającego trzymania słuchawki podczas jazdy	200 zł
Jazda rowerem bez wymaganego wyposażenia	od 20 do 500 zł

 

Mat. informacyjne KMP w Gdańsku