Marszałek województwa pomorskiego i prezydent Gdańska nagrodzili ludzi teatru. W tym roku została po raz pierwszy została przyznana nagroda im. Jana Ciechowicza.
Z okazji zbliżającego się Międzynarodowego Dnia Teatru podczas uroczystej gali w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, 19 marca 2018 r. wręczono Nagrody Teatralne Miasta Gdańska, Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury oraz Nagrody Marszałka Województwa Pomorskiego.
Gdańskie nagrody kulturalne
Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru przyznano Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury: Wandzie Neumann-Nowickiej – emerytowanej, zasłużonej aktorce Teatru Wybrzeże oraz Gento Yoshimoto – solisty baletu Opery Bałtyckiej. Nagrody te były wstępem do wręczenia Nagród Teatralnych Miasta Gdańska. Wyróżnienia otrzymali: Grzegorz Gzyl – za rolę męską, Agnieszka Wielewska za scenografię i Krzysztof Knittel za muzykę. W tym roku wyjątkowo odstąpiono od przyznania Honorowej Nagrody Specjalnej za przedstawienie roku.
Prezydenta Gdańska wręczył nagrody teatralne za rok 2017. Fot. Natalia Kłopotek-Główczewska
Nagroda Teatralna Miasta Gdańska przyznawana jest od 2008 r. autorom najcenniejszych teatralnych kreacji artystycznych stworzonych w roku poprzedzającym przyznanie nagrody. Laureatów wybiera Kapituła Nagrody Teatralnej Miasta Gdańska. W tym roku w jej gronie znaleźli się: Barbara Frydrych, Ewa Adamska, Marek Bumblis, Łukasz Rudziński, dr Joanna Puzyna-Chojka i Jarosław Zalesiński.
Nagrody marszałka
Laureatami Nagród Teatralnych Marszałka Województwa Pomorskiego w tym roku zostali: Wojciech Kościelniak za scenariusz i reżyserię „Wiedźmina”, Adam Orzechowski za reżyserię „Urodzin, czyli ceremonii żałobnych w czas radosnego święta” i Damian Styrna za scenografię i koncepcję wizualną „Wiedźmina”. Przedstawieniem roku, według kapituły nagrody, został „Wiedźmin”, a Nagrodę Honorową stanowiła rzeźba Jana Szczypki.
Spektakl „Wiedźmin” z Nagrodą Marszałka Województwa Pomorskiego. Fot. Natalia Kłopotek-Główczewska
Nagroda Teatralna Marszałka Województwa Pomorskiego – przyznawana od 1999 r. – ustanowiona została z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru (27 marca) i przyznawana jest za poprzedni rok działalności artystycznej, za wybitne osiągnięcia w dziedzinie teatru w całym województwie pomorskim. Laureatów wybiera kapituła, składająca się z przedstawicieli środowiska teatralnego, pomorskich mediów oraz Uniwersytetu Gdańskiego. W tym roku byli to: Katarzyna Fryc, Beata Jaworowska, dr Anna Jazgarska, Alina Kietrys, prof. Zbigniew Majchrowski, Konrad Mielnik, prof. Ewa Nawrocka, Mirosław Nowak, dr Joanna Puzyna-Chojka, Łukasz Rudziński, Małgorzata Talarczyk, Renata Wierzchołowska, Piotr Wyszomirski, Jarosław Zalesiński i Władysław Zawistowski.
Nowa Nagroda Teatralna im. Jana Ciechowicza
W ramach Nagród Teatralnych, od tego roku wręczana będzie również Nagroda Teatralna dla młodego artysty, dedykowana pamięci profesora Jana Ciechowicza – miłośnika, wybitnego znawcy i badacza teatru, wieloletniego członka Kapituły Nagród Teatralnych Marszałka Województwa Pomorskiego. Laureatem jest Piotr Biedroń – aktor Teatru Wybrzeże, którego doceniono za nieustanne poszerzanie palety środków ekspresji oraz sceniczną wszechstronność i uniwersalność, obfitującą w szeroką kolekcję kreacji stworzonych w Teatrze Wybrzeże, szczególnie za role zrealizowane w 2017 r. w spektaklach „Urodziny, czyli ceremonie żałobne w czas radosnego święta” Radosława Paczochy oraz „Do komina, Murzyna! Murzyna!” Zbigniewa Brzozy.
Pożegnania i wspomnienia
Marcowa gala w Wybrzeżu to okazja do podsumowań minionego roku. Zebrani wspomnieli znaczące postaci, które pomorskie środowisko teatralne utraciło w ostatnim roku. Przywołano sylwetki profesora Jana Ciechowicza, teatrologa, literaturoznawcy; Andrzeja Blumenfelda, w latach 70. aktora Teatru Wybrzeże; Władysława Kowalskiego, aktora Wybrzeża i warszawskich teatrów Ateneum, Powszechnego i Dramatycznego; Zofii Perczyńskiej, gdańskiej i łódzkiej aktorki, znanej m.in. z roli Goplany w „Balladynie”; Henryka Zalesińskiego, Aleksandry Dukland i Michała Zarzeckiego, aktorów-lalkarzy Teatru Miniatura; Krzysztofa Poznańskiego, kontrabasisty orkiestry Opery Bałtyckiej; Henryka Czujkowskiego, śpiewaka solisty Opery Bałtyckiej; Lidii Drożyńskiej-Patok, solistki baletowej; Józefa Żuchnowskiego, artysty stolarza związanego z Operą Bałtycką; Andrzeja Koseckiego, chórzysty i śpiewaka solisty.
Jubileusze i sukcesy
Miniony rok przyniósł też wiele powodów do radości i świętowania. Jubileusz 70-lecia obchodziły Teatr Wybrzeże, Miejski Teatr Miniatura, a Teatr Dada von Bzdülӧw świętował swoje 25. artystyczne urodziny. Ponadto, wspomniano m.in. o sukcesie spektaklu „Krzyżacy” w reżyserii Jakuba Roszkowskiego, ze scenografią Mirka Kaczmarka, obsypanego nagrodami na XXVIII Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu oraz podczas Festiwalu Teatralna Karuzela w Łodzi. Podkreślono, że Festiwal Szekspirowski w Gdańsku – jako jedyny w Polsce i jeden z pięciu w Europie, otrzymał prestiżową EFEE Award 2017–2018 w konkursie organizowanym przez European Festivals Association przy wsparciu Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Obok podsumowań, gratulacji i życzeń były podziękowania, również tym, którzy wspierają sztukę – są przyjaciółmi Teatru Wybrzeże, ale nie tylko. Takie podziękowanie otrzymał Zenon Ziaja, prezes firmy Ziaja, wieloletni mecenas i przyjaciel wybrzeżowej sceny.
Dzień Artysty Weterana
Związek Artystów Scen Polskich w Gdańsku z okazji Dnia Artysty Weterana uhonorował Zofię Bajuk-Pieczul, Andrzeja Nowińskiego i Andrzeja Sulimę Popiela. Małgorzata Talarczyk podziękowała również zasłużonym pracownikom trójmiejskich teatrów: Danucie Bartek (Teatr Miejski Gdynia), Renacie Bigus (Teatr Muzyczny Gdynia), Irenie Lewkowicz (Opera Bałtycka) i Irenie Mroczek (Teatr Miniatura).
Artyści weterani uhonorowani przez ZASP. Fot. Natalia Kłopotek-Główczewska
Międzynarodowy Dzień Teatru
Przyznanie tych wyróżnień nieodłącznie związane jest ze świętowaniem Międzynarodowego Dnia Teatru, ustanowionego w czerwcu 1961 r. podczas 9. Światowego Kongresu Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (International Theatre Institute – ITI) w Helsinkach, działającego pod auspicjami UNESCO. Dzień obchodów ustalono na 27 marca, w rocznicę otwarcia Teatru Narodów w Paryżu – festiwalu, na którym spotkały się zespoły z obu stron żelaznej kurtyny. Tradycją tego święta jest odczytywanie orędzia do świata teatru, co roku przygotowanego przez inną, znaczącą postać związaną z teatrem. Autorem orędzia skierowanego do mieszkańców Starego Kontynentu jest Simon McBurney, brytyjski aktor teatralny, telewizyjny i filmowy, scenarzysta i reżyser teatralny.
McBurney stwierdził, że: „Żyjemy w tyranicznym porządku światowym, gdzie obojętność jest walutą, a nadzieja – kontrabandą. Częścią tej tyranii jest kontrola – nie tylko przestrzeni, ale i czasu. Czas, w którym żyjemy, przekrzywia teraźniejszość. Koncentruje się na niedawnej przeszłości i bliskiej przyszłości. Nie mam czegoś. Kupię to”. W związku z tym tworzą się podziały, a jak powiedział Arthur Miller w 1963 r., „kiedy dyplomacja i polityka mają tak okropnie krótkie i słabe ramiona, delikatny choć czasem przeciągły chwyt sztuki musi przejąć ciężar, jakim jest spajanie ludzkiej społeczności”. Aktor zwrócił też uwagę na to, że: „Teatr nie zniknie. Bo teatr jest miejscem szczególnym, rzekłbym – schronieniem. Gdzie ludzie zbierają się i automatycznie tworzą społeczności. Tak, jak to zawsze było. Wszystkie teatry są rozmiaru wczesnych społeczności, od 50 dusz do 14 tysięcy. Od koczowniczej karawany po jedną trzecią antycznych Aten”.
Fot. Natalia Kłopotek-Główczewska