Wąsaci wygrywają. Jakie badania każdy pan powinien wykonać?

Listopad od kilku już lat jest kojarzony z akcją Movember.

Odważni Wygrywają

Udział w akcji polega na symbolicznym zapuszczeniu wąsów. Zarost może być naturalny lub doklejony. To znak solidarności z chorującymi, ale też propagowanie regularnego samobadania jąder (młodzi mężczyźni) oraz badań prostaty (starsi panowie). Ten prosty gest ma wzbudzić ciekawość otoczenia, zapoczątkować dyskusję dotyczącą profilaktyki oraz zmienić podejście mężczyzn do zdrowia i przełamać wstyd związany z badaniami. Oba nowotwory, gdy są odpowiednio wcześnie wykryte, dają niemal w 95 proc. wyleczenie. Panowie powinni też znać historię nowotworów w swoich rodzinach i prowadzić zdrowszy tryb życia.

– Zachęcam wszystkich panów do regularnych badań profilaktycznych, które nie wymagają specjalnego przygotowania i wysiłku. To bardzo ważne, aby dbać o zdrowie, bo każda wcześnie wykryta zmiana zwiększa szanse na wyleczenie i powrót do aktywności, a także wydłuża życie  – mówi marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.

Kampania jest organizowana w wielu miejscach na świecie w listopadzie. Od 2004 r. Fundacja Movember organizuje eventy w Australii i Nowej Zelandii. W 2007 r. akcja odbyła się także w Irlandii, Kanadzie, Czechach, Danii, Salwadorze, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Izraelu, Południowej Afryce, na Tajwanie i w Stanach Zjednoczonych. W akcji Movember uczestniczą też znani ludzie, głównie sportowcy.

Na co choruje statystyczny mężczyzna?

Panowie najczęściej zapadają m.in.: na choroby układu krążenia, nowotwory i cukrzycę. Choroby te są też najczęstszymi przyczynami zgonów u mężczyzn. Według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego w województwie pomorskim w 2020 r. zmarło 13 767 mężczyzn. Najczęściej z powodu: chorób układu krążenia, nowotworów oraz COVID-19. Natomiast jeśli chodzi o zgony z powodu nowotworów, to najczęściej był to rak: tchawicy, oskrzeli i płuc, jelita grubego i odbytnicy oraz gruczołu krokowego (dane Ministerstwa Zdrowia za 2019 r.). Zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Nowotworów w latach 2008-2018, nowotworami złośliwymi, które stwierdzano najczęściej u mężczyzn z Pomorza były rak: gruczołu krokowego, oskrzeli i płuca i skóry.

Zadbaj o męskie sprawy

Nowotwór jądra to choroba młodych mężczyzn. Największa zachorowalność przypada między 20. a 40. r. ż.  Nowotwór jądra w 2018 r. wykryto u 1,6 proc. Pomorzan. Co roku w Polsce na nowotwór jądra choruje ponad 1500 mężczyzn. Aby zapobiegać temu rakowi, każdy mężczyzna powinien regularnie tzn. raz w miesiącu zbadać swoje jądra. Ważne, aby panowie podczas kąpieli dotykali jądra i gdy tylko wykryją zmianę konsystencji jądra albo guzek, udali się do urologa, aby ją skonsultować. Co ważne, pierwsze objawy nowotworu jądra są mało dokuczliwe i dlatego są często bagatelizowane przez mężczyzn.
Jeśli chodzi o profilaktykę gruczołu krokowego, to każdy mężczyzna, który ukończył 40 r. ż. powinien wykonać badanie PSA, a po 50 r.ż. i odwiedzić urologa, bo ryzyko występowania tego raka wzrasta z wiekiem. Czynnikami ryzyka są: obciążenia rodzinne (rak stercza w rodzinie), otyłość i dieta wysokotłuszczowa, palenie papierosów, narażenie na androgeny (męskie hormony płciowe). Z kolei w przypadku raka pęcherza lub nerki krwiomocz jest jednym z pierwszych objawów choroby, który powinien skłonić pacjenta do wizyty u urologa.

Jakie badania powinni jeszcze wykonać?

W ramach programu profilaktyka 40+ każdy pan powyżej 40 r. ż., czyli też 50-, 60- czy nawet 90-latkowie mogą wykonać podstawowe badania laboratoryjne. Chodzi m.in. o: morfologię, cholesterol, glukozę, próby wątrobowe, poziom kreatyniny i kwasu moczowego, PSA, a także na krew utajoną w kale. W ramach pakietu weryfikowane są też: waga, wzrost, wskaźnik BMI, ciśnienie krwi i tętno.

Program 40+, poza przychodniami podstawowej opieki zdrowotnej, realizują też:

• Szpitale Pomorskie sp. z o.o. w lokalizacji: Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy, ul. Smoluchowskiego 18 Gdańsk, Izba Przyjęć, pn.- sb. 10.00-18.00, tel. 58  341 55 47, e-mail: pcchz.izba@szpitalepomorskie.eu
• Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie sp. z o.o., ul. Piechowskiego 36, 83-400 Kościerzyna, Gabinet 40+ mieści się w Zakładzie Diagnostyki Laboratoryjnej (parter w budynku głównym), pn-pt. 8.00-10.00, tel. 58 686 01 68

Programy profilaktyczne

W ramach środków przeznaczanych przez samorząd województwa pomorskiego na diagnostykę, każdy pan może skorzystać z różnych programów profilaktycznych. Chodzi o profilaktykę przeciwcukrzycową, rehabilitację kardiologiczną, a także program Pomorskie wspiera.

–  Zachęcam panów do badań, zwłaszcza w tym czasie, choć mamy pandemię – mówi lekarz i dyrektor Departamentu Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego Tadeusz Jędrzejczyk. – Pamiętajmy, że choroby przewlekłe stanowią istotny czynnik ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19. Powinniśmy tym bardziej zwrócić uwagę na profilaktykę. Dbanie o zdrowie należy zacząć od: właściwej diety, aktywności fizycznej, rezygnacji z palenia tytoniu czy unikania stresu podkreśla lekarz.

Więcej informacji:

• cukrzyca
• rehabilitacja kardiologiczna
• rehabilitacja kardiologiczna –  pocovidowa pomoc
• Pomorskie wspiera –  pocovidowa pomoc