W tym roku przypada 35. rocznica obchodów wolności i praw obywatelskich, które upamiętniają przełomowe wydarzenia. Dokładnie 4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze od II wojny światowej, częściowo wolne wybory w Polsce. Okazały się one dużym krokiem w kierunku obalenia komunizmu.
Od 1 do 4 czerwca Gdańsk zmienił się w miasto pełne możliwości do wspólnego świętowania i radości z wolności i praw obywatelskich.
AKTUALIZACJA Z 4 CZERWCA
Punkt kulminacyjny święta Wolności i Praw Obywatelskich
Ostatniego dnia obchodów, 4 czerwca, w Gdańsku na placu Solidarności odbyła się uroczystość upamiętnienia narodzin polskiej demokracji w 35. rocznicę pierwszych, częściowo wolnych wyborów. Gośćmi byli uczestnicy historycznych wydarzeń 89’ oraz przedstawiciele władz państwa, parlamentu i samorządu m.in.: były prezydent Lech Wałęsa, marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska, wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz, marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, szef ECS Basil Kerski oraz marszałek Sejmu Szymon Hołownia.
Na placu przed ECS zebrali się też mieszkańcy, młodzież i uczniowie gdańskich szkół. Uroczystości rozpoczęły się od śpiewania hymnu narodowego i wciągnięcia na maszt biało-czerwonej flagi. Następnie przed zebranymi na placu zaczęli przemawiać goście, którzy skupiali się na temacie wolności i praw obywatelskich.
– To bardzo ważne kwestie, o których musimy pamiętać każdego dnia – mówił były prezydent.
Jak podkreślał Marszałek Sejmu RP Szymon Hołownia, dla wolności są trzy podstawowe filary: bezpieczeństwo, rozwój i pojednanie.
– Cały czas musimy uczyć się tej wolności, cały czas ją testujemy, cały czas sprawdzamy siebie w warunkach wolności jako naród – mówił Hołownia.
Zmiany po roku 1989
– W ciągu tych 35 lat wiele się zmieniło. Było też sporo zdarzeń poza 4 czerwca, które również przyczyniły się do tych zmian. Wielu pamięta debatę Lecha Wałęsy z Alfredem Miodowiczem czy też wydarzenia przy okrągłym stole – wspominał marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk – Pamiętam też, kiedy spotkałem w stoczni Lecha Wałęsę i mówił o pomniku, który stanie na tym placu. Potem widziałem przygotowywane do montażu krzyże, które dziś tutaj stoją.
Wszyscy zgodnie podkreślali, jak ważne są nadchodzące wybory do europarlamentu. Jak wielkie znaczenie ma nawet jeden głos, który może przeważyć nad wygraną lub przegraną.
– Motywacją do działania mają być właśnie wydarzenia z 1989. Warto wspominać ten czas, bo od tego wszystko się zaczęło. Samorządność, członkostwo w Unii Europejskiej czy też wyprowadzenie wojsk radzieckich z terenu Polski – podkreślał Mieczysław Struk. – Wielu ludziom solidarności zawdzięczamy to, że dzisiaj możemy mówić o samorządzie terytorialnym. Dzisiaj mówimy też o naszych marzeniach. Chcemy, aby Polska była bezpieczna, demokratyczna, praworządna i europejska. Dlatego nie możemy być obojętni, musimy iść na wybory 9 czerwca.
Uroczystości zakończono odśpiewaniem Ody do radości.
Co świętowaliśmy?
Święto Wolności i Praw Obywatelskich obchodzone jest 4 czerwca po wydarzeniach w 1989 roku. Tego dnia odbyły się pierwsze po wojnie, częściowo wolne wybory do Sejmu i całkowicie wolne do Senatu. W efekcie komuniści musieli podzielić się władzą. Wtedy również o mandaty posłów i senatorów w końcu mogły ubiegać się osoby spoza partii komunistycznej.
Wspólne obchody to nie tylko czas świętowania czy wspomnień. Jest to również okazja do refleksji nad znaczeniem wolności i demokracji. Radość oraz jedność, które towarzyszą przez wszystkie dni obchodów pozwalają na nowo poczuć czym jest solidarność. Budzi się też świadomość, że wolność oraz prawa obywatelskie należy pielęgnować cały czas i uczyć tego młodsze pokolenia.
Obchody
Obchody rozpoczęły się w sobotę, 1 czerwca uroczystym podniesieniem polskiej flagi na najwyższy maszt w Gdańsku na Górze Gradowej. Po tym wydarzeniu najbliższe dni wypełnione były warsztatami, debatami, spotkaniami i spacerami z ekspertami oraz ludźmi kultury i mediów. Również dla najmłodszych przygotowanych zostało kilka przystanków. Na sam koniec obchodów zaplanowany został koncert Mery Spolsky w 100czni.
Dla mieszkańców i gości przygotowanych zostało wiele atrakcji i wydarzeń w trzech lokalizacjach:
- Strefa społeczna na pl. Porozumienia Gdańskiego,
- Europejskie Centrum Solidarności przy pl. Solidarności 1,
- Plac Solidarności