Od 1985 r. październik jest miesiącem walki z rakiem. Natomiast od 2008 r. 15 października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. Symbolem walki z rakiem piersi jest różowa wstążka. Głównym celem obchodów jest uświadamianie ludziom, jak ważna jest profilaktyka (badania diagnostyczne – USG piersi i mammografia), samobadanie oraz korzystanie z pomocy lekarskiej. Istotne staje się też poznanie czynników ryzyka oraz pierwszych objawów choroby.
Jakie są przyczyny i jak uchronić się przed rakiem?
Jakie są najczęstsze przyczyny choroby?
Wiele czynników może mieć wpływ na zachorowanie na raka piersi. Jednak najczęściej wymienia się uwarunkowania genetyczne. Pacjentki z obciążeniem genetycznym (mama, babcia lub ciocia chorowały na raka piersi) np. mutacją BRCA mają bardzo wysokie ryzyko wystąpienia raka piersi i raka jajnika. W przypadku mutacji BRCA1 ryzyko raka piersi wynosi od 50 do70 proc. Oznacza to, że jeśli mama lub babcia miały raka, to wzrasta prawdopodobieństwo zachorowania na niego. Ryzyko to rośnie też pod wpływem czynników hormonalnych (bardzo wczesne wystąpienie miesiączki, późne jej zakończenie, brak dzieci lub urodzenie dziecka w późnym wieku, brak karmienia piersią lub bardzo krótki okres karmienia). Nie bez znaczenia jest dieta. Chodzi o unikanie tłustych, wysoko przetworzonych potraw, a także nadużywanie alkoholu. Ryzyko zachorowania wzrasta też u pań palących papierosy.
Profilaktyka jest najważniejsza
O tym, jak ważna jest profilaktyka, wiemy wszyscy. Niestety Polacy rzadko korzystają z dostępnych i bezpłatnych badań, a także akcji organizowanych przez szpitale czy przychodnie. Przypomnijmy, że każda kobieta raz w miesiącu powinna sama zbadać piersi. Ponadto, raz na rok należy odwiedzić ginekologa lub onkologa, która zbada piersi. Warto też raz na rok wykonać badanie USG piersi, a raz na 2 lata mammografię (dla pań powyżej 40. r. ż.). Jak twierdzą lekarze: „wcześnie wykryta zmiana, daje większe szanse na całkowite wyleczenie”. Poza tymi zaleceniami do badań kontrolnych powinny przyczynić się m.in.: wyczucie guzka w piersi, powiększenie węzła w pasze, zmiana kształtu piersi, zmiana skóry na piersi, zaczerwienienie piersi, wydzielina zwłaszcza krwista lub brunatna z piersi, nagła utrata wagi niezależna od odchudzania, zmiany w wypróżnianiu – zaparcia na przemian z biegunkami, których wcześniej nie było, powiększenie obwodu brzucha, osłabienie. Co istotne, badania profilaktyczne powinni wykonywać ludzie, którzy nie mają żadnych objawów niepokojących.
Trochę statystyki
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet na świecie (25 proc.). Jest też najczęstszą przyczyną zgonów (14 proc.), a chore na niego stanowią 36 proc. wszystkich kobiet żyjących z nowotworami. Szacuje się, że co roku raka piersi rozpoznaje się u prawie 1,7 mln pań, a ponad 500 tys. na niego umiera. W Polsce każdego roku ten typ raka diagnozuje się u 130 tys. osób. W województwie pomorskim, według danych z 2017 r., na nowotwór złośliwy sutka zachorowało 1117 kobiet, a z jego powodu zmarło 346 pań. Niestety obniżyła się też granica wieku osób, u których rozpoznawany jest rak piersi. Kiedyś było to między 50. a 65., a teraz już ok. 30., a czasem nawet 20. r. ż. Najwięcej, bo 80 proc., zachorowań na raka jest po 50. r. ż. Co ważne, rak piersi nie dotyczy tylko kobiet. Na tę chorobę zapadają również mężczyźni. Każdego roku zmaga się z nimi ok. 100 nowo zdiagnozowanych panów.
