W Centrum Świętego Jana w Gdańsku, 27 października 2021 r. wręczono doroczne nagrody literackie, które honorują twórczą pracę i dokonania pomorskiego środowiska literackiego oraz autorów związanych lub piszących o Pomorzu. Laureaci otrzymali statuetki zaprojektowane przez gdańskiego artystę prof. ASP Jacka Zdybla i nagrody pieniężne.

Laureaci

Za Najlepszą Literacką Książką Roku został uznany tomik poetycki „Ale bez rozgrzeszenia” Antoniego Pawlaka. Tegoroczną Pomorską Książką Roku jest publikacja „Wrzeszcz! Mikołaj Trzaska – autobiografia” publikację Mikołaja Trzaski, Tomasza Gregorczyka i Janusza Jabłońskiego. Natomiast za całokształt pracy literackiej doceniony został Paweł Huelle. Kaszubską Nagrodę Literacką odebrała kaszubska poetka Ida Czaja.

Uroczystość uświetnił koncert grupy Mikromusic, założonej w 2002 r. we Wrocławiu przez Natalię Grosiak i Dawida Korbaczyńskiego. Zespół gra muzykę określaną jako avant pop lub art pop. W ich twórczości słychać inspiracje folkiem, jazzem, rockiem i elektroniką. Na koncie mają siedem płyt studyjnych i cztery albumy koncertowe.

 

 

Literacka Książka Roku – „Ale bez rozgrzeszenia” Antoniego Pawlaka

Poeta, prozaik i publicysta. Debiutował jako poeta w 1973 r. w miesięczniku „Litery”. Działacz opozycyjny, związany z NSZZ „Solidarność”. Za swą działalność opozycyjną odznaczony w 2011 roku Krzyżem Oficerskim Polonia Restituta. W wolnej Polsce pracował w kilku gazetach i czasopismach, był też wydawcą i rzecznikiem prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. Jest autorem około 20 książek, w większości tomików  poetyckich. Laureat Nagrody im. Kościelskich, Pomorskiej Nagrody Artystycznej, Honorowej Nagrody GTPS,  Nagrody Miasta Gdańska Splendor Gedanensis, otrzymał również Srebrny Medal Gloria Artis. W 2019 r. był nominowany do Pomorskiej Nagrody Literackiej za wspomnieniowy zbiór anegdot „Zapiski na paczce papierosów”. Tomik poezji „Ale bez rozgrzeszenia” to, jak napisał Krzysztof Siwczyk: wysokooktanowy zapis doświadczenia erotyzmu i polityki, który nie rozgrzesza, nie niesie pocieszenia. Nic nie ułaskawia. Tadeusz Nyczek zanurzając się w poezji Pawlaka podkreśla: jedno wydaje się niezmienne: Antkowa umiejętność łączenia cudu jasnej poezji z ciemną prozą życia.  (…) Pawlakowe wiersze są proste i czytelne, ale płynie w nich wartki nurt misternych, zaskakujących skojarzeń.

Pomorska Książka Roku – „Wrzeszcz! Mikołaj Trzaska – autobiografia” z Mikołajem Trzaską rozmawiali Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński

 Mikołaj Trzaska – kompozytor, saksofonista, klarnecista. Jeden z liderów zespołów: Miłość, Łoskot, The Users, NRD, Gdańskie Słoniki, Masło. Koncertował m.in. z Lesterem Bowiem, Tomaszem Stańką, Peterem Brötzmannem, Clementine Gasser, Petem Ole Jorgensenem, Michaelem Zerangiem, Jayem Rosenem, Dominic Duvalem, Markiem Sandersem, Tymonem Tymańskim, Leszkiem Możdżerem, Fiszem i Emade. Autor muzyki do spektakli teatralnych oraz filmów dokumentalnych i fabularnych, m.in. Wojciecha Smarzowskiego i Łukasza Wylężałka. Laureat wielu nagród, m.in. Pomorskiej Nagrody Artystycznej, Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury Splendor Gedanensis, a także nagród za muzykę filmową na gdyńskim Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Wraz z żoną Aleksandrą prowadzi wytwórnię płytową Kilogram Records.

Tomasz Gregorczyk – dziennikarz i krytyk muzyczny, wieloletni współpracownik radiowej Dwójki (m.in. program Rozmowy Improwizowane, Czas na Jazz), zastępca redaktor naczelnej kwartalnika „Fragile”. Publikował m.in. w: „Glissando”, „Ruchu Muzycznym”, „Jazz Forum”, „Twój Blues”, „Magazynie Gitarzysta”, „Top Drummer”, „Muzyce w Mieście”, „Jazzarium”. Chociaż pisze nie tylko o muzyce, to jednak w centrum jego zainteresowań pozostaje jazz i muzyka improwizowana. Jak sam powiedział, ceni sobie sztukę głębokiej analizy i interpretacji, ale preferuje klasyczną dziennikarską metodę – zapytać u źródła.

Janusz Jabłoński – dziennikarz muzyczny specjalizujący się w jazzie i muzyce improwizowanej, współautor (wraz z Tomaszem Gregorczykiem) kilkuset wywiadów z improwizatorami. Jego teksty ukazywały się m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Ruchu Muzycznym”, „Jazz Forum”, „Glissandzie” i „Muzyce w Mieście”. Od kilkunastu lat współpracuje z radiową Dwójką, gdzie prowadzi regularnie audycje muzyczne. Pracuje również w Dziale Promocji i PR Wydawnictwa Literackiego.

Pomorska Nagroda Literacka Wiatr od Morza za całokształt pracy literackiej – Paweł Huelle

Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Gdańskim. Był jednym ze współtwórców  Niezależnego Zrzeszenia Studentów. W stanie wojennym angażował się w działania wydawnictw podziemnych. Był dyrektorem gdańskiego ośrodka TVP, wykładowcą akademickim, kierownikiem literackim Teatru Miejskiego w Gdyni, a od 2009 r. jest redaktorem naczelnym kwartalnika artystycznego „Bliza”. Autor wierszy i dramatów, które doczekały się prapremierowych wystawień w polskich teatrach. „Weiser Dawidek nie chodzi na religię” – to zdanie pojawiło się niegdyś w wyobraźni Pawła Huelle i po intensywnym pisaniu, zamieniło się w powieść, jednym z najważniejszych tytułów kilku ostatnich dekad. Wydana w 1987 r. powieść „Weiser Dawidek” doczekała się wielu wydań, została przełożona m.in. na język niemiecki, francuski, hiszpański i fiński, a w 2000 r. Wojciech Marczewski nakręcił oparty na powieści film „Weiser”. Powieści: „Weiser Dawidek”, „Castorp” czy „Śpiewaj ogrody”, zbiory opowiadań: „Opowiadania na czas przeprowadzki”, „Opowieści chłodnego morza” czy „Talita”, a także dramaty, m.in. „Sarmacja”, „Zamknęły się oczy ziemi”, „Kursk” –  tworzą ważny rozdział w historii pomorskiej i polskiej literatury. Paweł Huelle był wielokrotnie nagradzany – w 2012 r. został odznaczony Orderem Oficerskim Polonia Restituta, jest także laureatem Wielkiej Pomorskiej Nagrody Artystycznej.

Kaszubska Nagroda Literacka Wiatr od Morza – Ida Czaja

Kaszubska poetka i recytatorka, nauczycielka. Laureatka Medalu Stolema. Urodziła się w Kamienicy Szlacheckiej w powiecie kartuskim. W rodzinnym domu mówiła po kaszubsku. Jako poetka zadebiutowała w 1990 r. w kaszubskim czasopiśmie „Tatczëzna”. Pierwszy tomik wierszy „Mòjim mùlkã je kam” wydała w 1994 r. Na język kaszubski przełożyła m.in. dramat Williama Szekspira „Romeo i Julia” oraz wiersze Bolesława Leśmiana „W malënowim chróscewim i wëbróné baladë”. Autorka tomików: „Przechlastłô idila”, „Kropla krëwi. Dërgnienié” i „Czôrny kléd”.

Pomorska i Kaszubska Nagroda Literacka

Została ustanowiona przez samorząd województwa pomorskiego w 2017 r. z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości i 20-lecia powołania samorządu wojewódzkiego. Honoruje autorów zamieszkałych i tworzących na Pomorzu bądź twórców dzieł, które w istotny sposób korespondują z naszym regionem. To nagroda m.in. dla pisarzy, dziennikarzy, autorów książek i opracowań humanistycznych, historycznych, regionalnych, dramatopisarzy i scenarzystów, wydawców książek i czasopism, bibliotekarzy i księgarzy. Celem nagrody jest promocja kultury słowa pisanego, ze szczególnym uwzględnieniem rodzimych twórców i literackich odwołań do Pomorza.

Kapituła konkursowa spośród ponad 400 zgłoszonych tytułów wybrała 8 autorów nominowanych do dorocznej literackiej nagrody marszałka województwa pomorskiego. Nagrody odebrało czworo zwycięzców, w tym laureatka Kaszubskiej Nagrody Literackiej promującej literaturę i publikacje tworzonych lub tłumaczonych na jedyny w kraju zarejestrowany jako oficjalny język regionalny – język kaszubski.