Inflacja, wojna na Ukrainie, kryzys energetyczny i kolejna rewolucja technologiczna. To wszystko wpływa na rynek pracy. Również ten regionalny, Pomorski. Jak sobie radzą pracodawcy i pracownicy w naszym regionie? Ile firm zawiesiło działalność, a ile nowych przedsiębiorstw powstało?
Raport o sytuacji na rynku pracy przygotowali specjaliści Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku.
Jaki jest rynek pracy na Pomorzu?
Analizując rynek pracy w pierwszych pięciu miesiącach 2023 r. należy pamiętać o tym, że sytuacja polityczna, gospodarcza i społeczna jest obecnie bardzo dynamiczna.
– Mieliśmy i dalej mamy do czynienia z czterema podstawowymi zagrożeniami. Tym, co zmienia rynek pracy to szok: ekonomiczny, geopolityczny, technologiczny i demograficzny – wylicza Izabela Jezierska, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku.
Szok ekonomiczny to między innymi kryzys energetyczny, żywnościowy i uchodźczy.
– Duży wpływ na rynek pracy ma również sytuacja geopolityczna. To odejście od globalnej współpracy i kooperacji i przejście do konkurencji. Ale trzeba również zwrócić uwagę na transformację technologiczną i przyśpieszenie cyfryzacji i wykorzystania sztucznej inteligencji – mówi Jezierska.
Dodatkowo społeczeństwo starzeje się i rośnie liczba osób w wieku poprodukcyjnym, przez co zasoby rynku pracy się kurczą. A jak w tym wszystkim radzi sobie pomorski rynek pracy?
Bezrobocie coraz mniejsze
Stopa bezrobocia zarówno w skali krajowej jak i regionalnej jest jedną z wartości, której najchętniej się przyglądamy. Comiesięczne raporty podają praktycznie wszystkie media. Jakie jest zatem na Pomorzu?
– Bezrobocie rejestrowe jest coraz mniejsze, ale jego struktura pozostaje niekorzystna. Według szacunków WUP w Gdańsku w maju 2023 r. stopa bezrobocia w województwie pomorskim wynosiła 4,6 proc. Oznacza to, że bez pracy pozostawało 43 tys. mieszkańców regionu – wyjaśnia Katarzyna Żmudzińska, wicedyrektor WUP w Gdańsku.
Podobnie, jak w miesiącach wcześniejszych, ta wartość powinna uplasować Pomorze na 7 miejscu w kraju, praktycznie na tym samym poziomie, co województwo małopolskie. Warto odnotować, że zmniejsza się zarówno liczba bezrobotnych kobiet jak i osób długotrwale bezrobotnych, choć ich odsetek wśród bezrobotnych nadal jest wysoki (około 60% to kobiety, a blisko 44% to długotrwale bezrobotni).
Mniej ofert pracy
Jednym ze wskaźników, który pokazuje sytuację na rynku pracy jest liczba ofert zatrudnienia.
– Niestety ta liczba zmniejsza się. W pierwszych pięciu miesiącach 2023 r. powiatowe urzędy pracy dysponowały ponad 34 tys. ofert. To prawie 8,5 tys. mniej niż rok wcześnie – mówi Żmudzińska. Co istotne, bardzo nierówna jest liczba ofert w poszczególnych PUP. – 25 proc. zgłoszonych ofert pracy dotyczyło Gdańska – dodaje.
Warto zaznaczyć, że nie zmienił się stosunek nowoutworzonych miejsc pracy do liczby miejsc zlikwidowanych, który dla naszego regionu przyjął wartośc bliska 2. To znaczy, że na dwa nowoutworzone miejsca pracy przypadało jedno zlikwidowane.
Praca sezonowa
Należy podkreślić, że na spadek liczby bezrobotnych w okresie wiosennym i letnim ma wpływ sezonowość związana ze zwiększoną ofertą pracy krótkoterminowej. W regionie pomorskim, w którym turystyka jest silnie rozwinięta pracodawcy poszukują chętnych do pracy w gastronomii, usługach noclegowych, ale również w ogrodnictwie i rolnictwem w szczególności przy zbiorze owoców i warzyw. Jednocześnie mieszkańcy naszego województwa mogą podjąć zatrudnienie w sezonie letnim u zagranicznych pracodawców. Oferty pracy w krajach europejskich dostępne są w ramach sieci Europejskich Służb Zatrudnienia EURES. Najwięcej ofert o charakterze sezonowym oferują holenderscy pracodawcy w ogrodnictwie przy zbiorze warzyw i owoców, w szklarniach przy uprawie ziół czy przesadzaniu roślin, a także pracodawcy ze Szwecji i Niemiec, którzy poszukują kandydatów do pracy w gastronomii.
Pracodawcy zatrudniają cudzoziemców
Pomorscy pracodawcy w dalszym ciągu są zainteresowani zatrudnianiem cudzoziemców.
– Na Pomorzu pracuje ich prawie 70 tysięcy – zaznacza Katarzyna Żmudzińska.
Zdecydowana większość pracujących obcokrajowców na Pomorzu to obywatele Ukrainy. Jak wynika ze statystyk Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w pierwszym kwartale 2023 r. ubezpieczonych było ok. 51 tys. Ukraińców. Dużą grupę pracujących obcokrajowców stanowią również Białorusini.
– Warto dodać, że od października 2022 r. pracodawcy nie mogą złożyć oświadczenia o powierzeniu pracy w celu zatrudnienia obywatela Rosji – podkreśla wicedyrektor WUP.
A gdzie cudzoziemcy są zatrudniani? Najwięcej obcokrajowców zatrudnionych jest w obszarze metropolitalnym Trójmiasta.
Rośnie liczba firm
Zatrudnienie to nie tylko wszystkie formy umów o pracę. To również samozatrudnienie i prowadzenie własnej działalności gospodarczej.
– W Pomorskiem liczba przedsiębiorstw w rejestrze REGON rośnie, niestety jednocześnie wzrasta liczba zawieszanych działalności – stwierdza wicedyrektor WUP.
Na koniec kwietnia 2023 r. na Pomorzu zarejestrowanych było ok. 348 tys., podmiotów gospodarki narodowej. To o ok. 14,5 tys. więcej niż rok wcześniej. Jednocześnie wśród nich około 56 tys. zawiesiło swoja działalność i było to o ponad 6 tys. więcej niż w roku ubiegłym. Najwięcej firm zarejestrowanych jest w Trójmieście a najmniej w powiecie człuchowskim i nowodworskim.