Przewodnicząca Komisji Europejskiej otrzymała pisma przygotowane przez 15 państw członkowskich z prośbą o spotkanie w celu omówienia przyszłości polityki spójności. Chodzi o spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną. Wśród sygnatariuszy jest też województwo pomorskie.
Listy zostały wystosowane 31 maja 2024 r.
Czym jest polityka spójności?
Jest główną polityką inwestycyjną Unii Europejskiej. Zapewnia korzyści wszystkim regionom i miastom w UE oraz wspiera wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy, konkurencyjność przedsiębiorstw, zrównoważony rozwój i ochronę środowiska.
Wyraz wspólnej troski
Wkrótce rozpocznie się nowa kadencja Komisji Europejskiej. To dobry moment na rozmowy o przyszłym wieloletnim budżecie UE i polityce spójności. Europejskie regiony podkreślają jej znaczenie jako widocznego i ważnego dla obywateli rozwiązania, dla wyzwań, przed którymi stoi unia. Polityka spójności jest wyjątkowym instrumentem umożliwiającym dostosowanie się do zróżnicowanych potrzeb regionalnych. Warto podkreślić, że regiony uznają, że należy zreformować politykę spójności, ale ostrzegają przed dalszą centralizacją. Są gotowe do współpracy z instytucjami europejskimi w celu wypracowania zmian. Ponadto, podkreślają, że przyszły budżet na politykę spójności powinien być zgodny z podejściem długoterminowym.
O co apelują regiony?
120 europejskich regionów uważa, że polityka spójności ma obejmować wszystkie regiony i respektować podejście terytorialne, ukierunkowane na konkretny obszar, a także zasady partnerstwa i pomocniczości. Chcą też wzmocnienia roli regionów we wdrażaniu polityki dzięki zarządzaniu dzielonemu i wielopoziomowemu sprawowaniu rządów. Popierają również wzmocniony dialog między Komisją Europejską a regionami europejskimi w celu poprawy wyników polityki spójności. Zdaniem europejskich regionów, pierwszym krokiem mogłoby być mianowanie nowego wiceprzewodniczącego komisji odpowiedzialnego za spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną.
Co ważne, apel wynika z zagrożeń związanych z zastosowaniem modelu Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) w polityce spójności oraz z osłabieniem mandatu komisarza odpowiedzialnego za politykę spójności, która może wejść w skład większego portfolio inwestycyjnego.
Regiony-sygnatariusze z niecierpliwością oczekują na omówienie tych kwestii z przewodniczącą Ursulą von der Leyen.
Jakie państwa napisały listy?
Pisma do szefowej Komisji Europejskiej zostały przygotowane przez 120 regionów. Nadawcami byli mieszkańcy Austrii, Czech, Finlandii, Francji, Niemiec, Grecji, Włoch, Holandii, Polski, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Hiszpanii i Szwecji.
Wśród europejskich regionów, które napisały list jest województwo pomorskie.
Inicjatywa ta jest też wspierana przez Biuro Europejskie Regionów Irlandii. Ponadto, sygnatariuszami listów są Konferencja Regionów Peryferyjnych i Nadmorskich Europy (CPMR) oraz Europejska Sieć Regionów na rzecz Badań i Innowacji (ERRIN).
Warto dodać, że europejskie regiony podzielają obawy wyrażone przez przewodniczącego Europejskiego Komitetu Regionów Vasco Alvesa Cordeiro w piśmie z 17 czerwca dotyczącym informacji medialnych o toczących się w komisji dyskusji o przyszłych funduszy unijnych objętych zarządzaniem dzielonym.
Treść listu [PDF]
