Wydarzenie odbyło się w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego we wtorek, 30 września 2025 r. w ramach projektu Lepsza przyszłość. Wsparcie pomorskiej psychiatrii. To zupełnie nowy projekt. Sala im. Lecha Bądkowskiego była wypełniona, na szczęście była też możliwość udziału on-line. Spotkanie było okazją do pogłębienia wiedzy dotyczącej zdrowia psychicznego młodych ludzi oraz wymiany doświadczeń i dobrych praktyk. Chodziło też o poprawę dostępności usług zdrowia psychicznego dla młodych osób. W konferencji uczestniczyli m.in. nauczyciele, psychologowie, terapeuci oraz przedstawiciele instytucji wspierających dzieci i młodzież.

Ważny społecznie projekt

Zdrowie psychiczne jest jednym z najważniejszych wyzwań współczesnego świata.

– A zapewnienie dostępu do opieki psychiatrycznej jest jednym z kluczowych zadań. Dlatego samorząd województwa pomorskiego podejmuje szereg działań mających wspomóc osoby w kryzysie psychicznym. Powstał Pomorski Zespół ds. Zdrowia Psychicznego. W Regionalnym Programie Strategicznym zawarto też zapisy dotyczące opieki psychiatrycznej. Był realizowany projekt Lepsza przyszłość, a dziś inaugurujemy jego wersję 2.0 – mówił na początku spotkania marszałek Mieczysław Struk.

Celem projektu pod hasłem Lepsza przyszłość. Wsparcie pomorskiej psychiatrii jest poprawa jakości życia mieszkańców województwa pomorskiego poprzez podniesienie jakości i dostępności świadczeń zdrowotnych.

Problemy narastają od lat

Problem zaburzeń psychicznych dotyka ludzi w każdym wieku i obu płci, ale z różnym nasileniem. U dzieci i młodzieży dominują m.in.: zaburzenia lękowe i odżywiania, depresje, problemy w nawiązywaniu realnych kontaktów społecznych (w odróżnieniu od kontaktów w sieci), brak akceptacji ze strony rówieśników (hejt w Internecie). Młodzi ludzie zaczynają się coraz bardziej izolować, sięgają po substancje psychoaktywne, niektórzy podejmują próby samobójcze. Powodami takiego stanu rzeczy są m.in.: presja rówieśnicza, uzależnienia, zmiany społeczne czy rozwój technologii. Do często wymienianych przyczyn należały też wojna w Ukrainie oraz izolacja wynikająca z pandemii Covid-19. W odpowiedzi na narastającą liczbę problemów powstał projekt Lepsza przyszłość, którego realizatorem był wspólnie z urzędem marszałkowskim Wojewódzki Szpital Psychiatryczny im. prof. Tadeusza Bilikiewicza w Gdańsku. Wsparciem objęto osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, które wymagają pomocy i korzystają z usług społecznych. Pomysłodawcom chodziło też o budowanie u dzieci i ich rodzin mechanizmów radzenia sobie w sytuacji kryzysowej m.in. poprzez zwiększenie zaangażowania i wsparcia systemowego ze strony nauczycieli oraz pedagogów. W ramach projektu realizowane były m.in.: porady psychologiczne, sesje psychoterapii rodzinnej i sesje wsparcia psychospołecznego. Z pomocy skorzystało prawie dwa tysiące osób, było ponad 17 tys. wejść na platformę www.pomorskiedlaciebie.pl, a także 3,5 tys. osób skorzystało z pomocy na chacie.

Najpierw wysłuchać i wczuć się, potem pomagać

W trakcie wtorkowego forum głos zabierali eksperci. O tym, w jaki sposób wspierać dzieci i młodzież w szkole i w domu mówiła psycholożka, terapeutka i trenerka Wiktoria Niedzielska-Galant. Według badań Fundacji Unaweza z 2023 aż 80 proc. młodych osób nie radzi sobie z codziennym stresem. To bardzo niepokojące zjawisko. Co ważne, wiele z nich boryka się z problemami dotyczącymi dobrostanu i zdrowia psychicznego jeszcze przed pojawieniem się objawów klinicznych czy potrzeby wsparcia psychologicznego. Wiktoria Niedzielska-Galant podkreśliła, że zanim zostanie rozpoznany problem (diagnoza), terapeuta musi wczuć się w nastrój i sytuację młodego pacjenta i zbudować z relację (empatia).

– Empatia w komunikacji z dzieckiem staje się pierwszym krokiem w profilaktyce zdrowia psychicznego – zaznaczyła terapeutka.

To bardzo ważne, aby młody człowiek poczuł troskę i zrozumienie, co spowoduje, że otworzy się na pomoc. Dzięki temu można szybciej postawić diagnozę i skuteczniej rozpocząć terapię. Niedzielska-Galant powołała się też na badanie z Uniwersytetu Cambridge z 2019 r., z którego wynikało, że uczniowie w relacjach z empatycznymi nauczycielami mają wyższe osiągnięcia szkolne, większą motywację oraz silniejsze poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego. A to z kolei przyczynia się do niższego poziomu lęku, depresji oraz stresu.

Wielowymiarowa pomoc

Warto dodać, że coraz więcej instytucji, w tym organizacji pozarządowych, dostrzega problemy psychiczne młodych ludzi i jest zaangażowanych w pomoc. O sposobach wsparcia opowiadali przedstawiciele fundacji LPP, a także Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Na przykład prezeska Fundacji LPP Patrycja Zbytniewska mówiła, że w ostatnich latach widać rosnącą potrzebę zapewnienia specjalistycznej opieki psychologicznej i psychiatrycznej osobom młodym. Dlatego też głównym motywem działań fundacji stało się wspieranie dobrostanu psychicznego po okresie izolacji w czasie pandemii. Wśród form pomocy wymieniła m.in. telefon zaufania (od 2021 r. odbyło się 25 tys. rozmów telefonicznych) oraz kluby Niebieskich trampek w trzech gdańskich galeriach handlowych. Natomiast o Gdańskim Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego opowiadała Aleksandra Fuchs z Urzędu Miejskiego w Gdańsku. W jego ramach był m.in. organizowane są warsztaty dla rodziców i nastolatków  oraz spotkania dla terapeutów.

Ponadto, podczas forum zostały przedstawione informacje dla podmiotów ubiegających się o granty w ramach projektu Lepsza przyszłość. Wsparcie pomorskiej psychiatrii. Chodzi o to, że podmioty (poradnie i centra zdrowia psychicznego – I i II poziom referencyjny), które mają umowy z NFZ mogą wnioskować o dofinansowanie. Łączna pula na granty wynosi 18 mln zł. Na grant można dostać nawet 200 tys. euro. Dodatkowo w ramach projektu będą realizowane warsztaty dla uczniów, seminaria dla nauczycieli i rodzicowi oraz fora dyskusyjne. Projekt jest finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego i będzie realizowany do 31 grudnia 2028 r. Skorzysta z niego 2,5 tys. osób oraz och rodziny i nauczyciele.  Nabór wniosków trwa do 17 października. Więcej informacji tutaj.

Na zakończenie odbyła się dyskusja, podczas której zastanawiano się, jakie działania powinny zostać podjęte, aby wspierać młodych ludzi w rozwoju ich potencjału w bezpieczny sposób.