Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej to najważniejsza osoba w państwie – głowa państwa. Reprezentuje Polskę w kraju oraz za granicą. Choć nie rządzi na co dzień (to rola rządu i premiera), to ma ważne zadania i obowiązki.

Prawa i obowiązki

Prezydent wybierany jest przez obywateli w wyborach bezpośrednich, a jego kadencja trwa pięć lat. Głowa państwa posiada głównie rolę reprezentacyjną. Ważne jest jednak to, że ma także wiele praw jak i obowiązków, które mają wpływ na to, co dzieje się w kraju:

Prawo do ustaw. Obowiązkiem prezydenta jest podpisanie ustawy, która została uchwalona przez Sejm oraz Senat. Sam może także zaproponować nowe ustawy. Jednak, gdy uzna iż któraś z nich jest niezgodna z Konstytucją, sprawiedliwością społeczną lub interesem publicznym może odesłać ją do ponownego rozpatrzenia (tzw. weto). Ma prawo również poprosić Trybunał Konstytucyjny o sprawdzenie jej zgodności z prawem.

Sprawy związane z rządem. Prezydent powołuje premiera, a potem – na jego wniosek – cały rząd. Może rozmawiać z rządem w formie tzw. Rady Gabinetowej, ale nie podejmuje wtedy decyzji. Prezydent ma również prawo do rozwiązania Sejmu oraz powołania nowego premiera. Dzieje się tak w przypadku gdy aktualny rząd straci większość lub nie jest w stanie funkcjonować.

Prawo ułaskawienia skazanych osób. Oznacza to, że kara, która została prawomocnie nałożona przez sąd może zostać złagodzona lub całkowicie zniesiona na wniosek prezydenta. Istotne jest jednak, by pamiętać, że ułaskawienie to wyjątek, a nie norma i nie stosuje się go w każdym przypadku.

Może przyznawać obywatelstwo i nadawać odznaczenia. Prezydent może zadecydować o nadaniu obywatelstwa polskiego obcokrajowcom na specjalny wniosek. Może to również wiązać się ze szczególnymi zasługami dla Polski. Obywatelstwo oznacza przyznanie praw, odznaczenie dotyczy docenienia zasług.

Bezpieczeństwo kraju. Prezydent jest zwierzchnikiem sił zbrojnych – to znaczy, że odpowiada za armię i bezpieczeństwo Polski. W czasie wojny mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych. W sytuacjach kryzysowych prezydent ogłasza stan wyjątkowy lub wojenny.

Sprawy zagraniczne. Prezydent reprezentuje Polskę za granicą, podpisuje umowy międzynarodowe i wysyła ambasadorów do innych krajów. W sprawach międzynarodowych prezydent współpracuje z rządem, a jego decyzje mają duże znaczenie dla kierunku polityki zagranicznej kraju.

Prezydent, a rząd

Rząd, na czele którego stoi premier, odpowiada za bieżące funkcjonowanie państwa i realizację polityki wewnętrznej oraz zagranicznej. Prezydent z kolei pełni rolę bardziej nadzorczą i reprezentacyjną, choć nie pozbawioną wpływu politycznego.

Relacje między prezydentem a rządem mogą układać się różnie – wszystko zależy od przynależności politycznej i osobowości obydwu stron. Jeśli prezydent i premier pochodzą z tego samego obozu politycznego, współpraca może przebiegać sprawnie. Jeśli jednak reprezentują różne opcje polityczne, może dochodzić do napięć i prób wzajemnego ograniczania kompetencji.

Chociaż prezydent nie podejmuje codziennych decyzji tak jak premier, ma duży wpływ na to, co dzieje się w Polsce. Może zabierać głos w ważnych sprawach, podpisywać lub blokować ustawy, proponować własne i dbać o bezpieczeństwo obywateli. Najważniejszym jednak zadaniem głowy państwa jest reprezentowanie kraju na arenie międzynarodowej i dbanie o dobre relacje z innymi państwami.

Jak podjąć decyzję?

Wybór kandydata na prezydenta to jedna z najważniejszych decyzji, jaką podejmuje każdy uprawniony do tego obywatel w demokratycznym państwie. Jak zatem wybrać najlepszego kandydata i na co warto zwrócić uwagę?

Przede wszystkim warto skupić się na doświadczeniu. Prezydent powinien posiadać wiedzę na temat polityki, prawa, gospodarki oraz zarządzania. Doświadczenie w pracy w administracji publicznej czy innych ważnych instytucjach jest nieocenione, ponieważ daje kandydatowi narzędzia do podejmowania mądrych i przemyślanych decyzji. Ważna jest także moralność kandydata – osoba ubiegająca się o najwyższy urząd w państwie powinna cechować się uczciwością, transparentnością i odpowiedzialnością za swoje działania.

Kolejnym ważnym aspektem jest zdolność kandydata do komunikacji i budowania konsensusu. Prezydent musi być liderem, który potrafi rozmawiać z obywatelami, słuchać ich potrzeb i skutecznie współpracować z innymi instytucjami państwowymi. Empatia, zdolność do wyważonego podejmowania decyzji oraz wrażliwość na problemy różnych grup społecznych to cechy, które również mają ogromne znaczenie.

Warto dokładnie zapoznać się z programem wyborczym kandydatów, ich dotychczasową działalnością oraz opiniami na temat ważnych kwestii społecznych i politycznych. Możemy również uczestniczyć w debatach wyborczych, aby poznać stanowisko kandydatów na żywo. Warto pamiętać, że głosowanie to nie tylko wybór osoby, ale również wskazanie kierunku, w jakim ma podążać nasz kraj. Wybór prezydenta to niełatwa decyzja, ale przemyślane podejście, świadome decyzje i odpowiedzialność za przyszłość kraju to klucz do dokonania najlepszego wyboru.

 II tura wyborów już 1 czerwca 2025 roku.