Uroczysta gala odbyła się 22 września 2021 r. w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Wyróżnienie w kategorii Projekty naukowo-badawcze przyznano Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku za Interdyscyplinarny projekt naukowo-badawczy identyfikacji odnalezionych szczątków poległych Obrońców Westerplatte.

Muzeum czy kino?

Posiedzenie jury 41. edycji konkursu odbyło się 21 czerwca 2021 r. Jurorzy dokonali oceny i wyboru najlepszych projektów zgłoszonych przez muzea w sześciu regulaminowych kategoriach konkursowych obejmujących działania konserwatorskie i ochronę dziedzictwa kultury, edukację, projekty naukowo-badawcze, nowe i zmodernizowane wystawy stałe, wystawy czasowe oraz zarządzanie. Obradom przewodniczyła prof. Joanna Sosnowska. Decyzja jurorów została ogłoszona podczas uroczystej gali laureatów, 22 września w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

– Osiągnęliśmy wielki sukces muzealny, ponieważ polskie muzea w 2019 roku odwiedziło 40 mln ludzi. W tym samym czasie frekwencja w kinach osiągnęła 60 mln. Jak widać, doganiamy muzę, która wydawała się niedościgniona. Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ciągu ostatnich pięciu lat zrealizowało około 200 różnych projektów muzealnych, budując nowe muzea, ale też przekształcając dotychczasowe. To one wzmacniają ofertę muzealną – powiedział wicepremier, minister kultury dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotr Gliński podczas uroczystej gali.

Sybilla

Komisja przyznała Grand Prix Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867-1935”. W kategorii Projekty naukowo-badawcze Sybillę przyznano Muzeum Azji i Pacyfiku im. Andrzeja Wawrzyniaka w Warszawie za Digitalizację manuskryptów i ksiąg drukowanych z kolekcji Muzeum Azji i Pacyfiku. Wśród wyróżnionych znaleźli się Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, które doceniono za Interdyscyplinarny projekt naukowo-badawczy identyfikacji odnalezionych szczątków poległych Obrońców Westerplatte i Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” za Śląską fabrykę fajek glinianych w Zborowskiem – od badań obiektu do monografii podsumowującej.

W kategorii Nowe i zmodernizowane wystawy stałe główna nagrodę przyznano Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku – „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867-1935”. Wyróżnienia przyznano Muzeum za Miejsce Pamięci w Sobiborze, oddział Państwowego Muzeum na Majdanku i SS-Sonderkommando Sobibor. Niemiecki obóz zagłady 1942–1943 oraz dla Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie za wystawę stałą w Książnicy prof. Gerarda Labudy w Wejherowie.

Wyróżniona wejherowska wystawa

Nagrodzona wystawa jest wspólnym dziełem wielu osób. Jej scenariusz został opracowany przez zespół muzealnym ds. zagospodarowania książnicy w składzie: Tomasz Fopke, Justyna Grabowska-Szmelc, Michał Hinc, Zuzanna Szwedek-Kwiecińska, Janina Kurowska – przewodnicząca zespołu. Rolę koordynatora projektu wystawienniczego pełnił Andrzej Hoja, a projekt koncepcyjny ekspozycji przygotowała firma Michalewicz & Co: Piotr Michalewicz, Marcin Urbanek, Łukasz Mieszkowski.

– Dziękuję wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do powstania wystawy stałej w Książnicy profesora Gerarda Labudy w Wejherowie, a szczególnie Staroście Powiatu Wejherowskiego pani dr Gabrieli Lisius, Wice Staroście Jackowi Thielowi za życzliwe wspieranie prac nad wystawą i zapewnienie finansowania tego przedsięwzięcia – powiedziała Janina Kurowska, przewodnicząca zespołu muzealnego.

Prace nad wystawą trwały od 17 czerwca 2017 r. do 30 września 2020 r. Uroczyste otwarcie Książnicy i wystawy miało miejsce 1 października 2020 r. w 10. rocznicę śmierci prof. Gerarda Labudy, wybitnego Kaszuby, historyka, mediewisty, który w testamencie przekazał całą swoją spuściznę (księgozbiór i prywatne archiwum) wejherowskiemu muzeum. Nagrodzona wystawa została poświęcona prof. G. Labudzie oraz historii Kaszubów. Obok wątków biograficznych, skupia się ona na zaprezentowaniu dziejów tej społeczności. Biografia G. Labudy została wpisana w historię Kaszubów, a dzieje Kaszubów w życie i działalność Profesora.

Historia konkursu

To setki nagrodzonych oraz wyróżnionych wystaw czasowych i stałych, publikacji, badań naukowych i projektów edukacyjnych realizowanych przez wszystkie typy polskich muzeów gromadzących rozmaite zbiory. Jest to też forma docenienia pracy muzealników o przeróżnych specjalnościach. Konkurs jest jednym z najważniejszych źródeł wiedzy o tym, jak na przestrzeni lat zmienia się polskie muzealnictwo, a także w jakich kierunkach przesuwają się akcenty działalności muzeów.

Pierwsza edycja Sybilli odbyła się w 1980 r. Tegoroczne wydarzenie to druga edycja organizowana w warunkach pandemicznych, w formie hybrydowej. Gala zorganizowana została w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, które swoją wystawę otworzyło dla zwiedzających właśnie w czasie pandemii. Pomimo niezwykle trudnego 2020 r., w którym muzea w dużym stopniu przeniosły swoją aktywność do sieci, na konkurs wpłynęło 167 zgłoszeń z podziałem na następujące kategorie: Konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury, Edukacja, Projekty naukowo-badawcze, Nowe i zmodernizowane wystawy stałe, Wystawy czasowe oraz Zarządzanie.

Fot. Anna Kąkol, Leszek Spigarski