W ocenie Pomorskiej Rady Oświatowej przygotowany przez ministra edukacji i nauki projekt ustawy zmieniającej przepisy Prawa oświatowego, który w dniu 4 stycznia 2022 r. ma być przedmiotem obrad dwóch połączonych komisji sejmowych, zawiera postanowienia sprzeczne z Konstytucją.

Jak czytamy w przyjętym w dniu 28 grudnia 2021 r. stanowisku Rady: „projektowane zmiany, wzmacniając znacząco rolę organu sprawującego nadzór pedagogiczny, tj. kuratora oświaty, będącego hierarchicznie usytuowanym organem rządowej administracji zespolonej w województwie, w istotny sposób ograniczają kompetencje i samodzielność samorządów w realizacji zadań własnych w obszarze edukacji publicznej”.

– Tzw. lex Czarnek, to kolejna próba centralizacji, za którą stoi chęć ograniczenia kompetencji samorządów i pozbawienia polskich szkół samodzielności, a środowisk uczniów, nauczycieli oraz rodziców autonomii w podejmowaniu decyzji dotyczących tak wrażliwej kwestii jak wychowanie przyszłych pokoleń. Podobnie jak w przypadku systemu ochrony zdrowia i wielu innych obszarów życia społeczno-gospodarczego, tzw. reformy nie przynoszą poprawy sytuacji, a są katalizatorem negatywnych zjawisk. Wprowadzenie proponowanych przez MEiN zmian nie przyniesie polskim dzieciom i młodzieży nic dobrego i będzie kolejnym krokiem dewastującym system oświaty – podkreśla Marszałek Mieczysław Struk, przewodniczący PRO.

Rada stanowczo podkreśla, że samorząd terytorialny, jakim jest gmina, powiat czy województwo samorządowe, zgodnie z art. 16 ust. 2 Konstytucji RP wykonuje przepisane ustawą zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Gwarantem samodzielności samorządu jest konstytucyjna norma ograniczająca nadzór nad działalnością samorządu wyłącznie do kryterium legalności. Przepisy ustawy zasadniczej stanowią także, że samodzielność samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej.

Pomorska Rada Oświatowa podnosi, że zawarte w rządowym projekcie regulacje podporządkują decyzje samorządu w kluczowych kwestiach zarządzania edukacją publiczną nadzorowi kuratora oświaty, naruszając tym samym art. 171 Konstytucji RP.

Przyjęcie rządowego projektu zmian przepisów ustawy Prawo oświatowe spowoduje, że to kurator oświaty będzie miał decydujący głos w kwestii powierzenia stanowiska dyrektora szkoły, zyska on także kompetencje do wygaszenia tego powierzenia.

Pomorska Rada Oświatowa nie akceptuje także innych zmian w Prawie oświatowym, przede wszystkim wyposażenia kuratora oświaty w uprawnienia do decydowania o tym, z jakimi organizacjami podejmują współpracę szkoły w realizacji zadań edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych. Jak pokazuje tocząca się od kilku miesięcy dyskusja, otworzy to możliwość ideologicznej ingerencji w proces wychowania dzieci i młodzieży.

O Pomorskiej Radzie Oświatowej

Pomorska Rada Oświatowa została powołana przez Sejmik Województwa Pomorskiego 26 października 2015 r. Przewodniczącym Rady jest Marszałek Województwa Pomorskiego.

W skład Rady wchodzą: Marszałek Województwa Pomorskiego, Przewodniczący Sejmiku Województwa Pomorskiego, Członek Zarządu Województwa Pomorskiego, trzech radnych Sejmiku Województwa Pomorskiego, ponadto przedstawiciele: Kuratorium Oświaty w Gdańsku, Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Gdańsku, Konwentu Starostów Województwa Pomorskiego, Związku Gmin Pomorskich, dyrektorów szkół i placówek oświatowych reprezentujących wszystkie typy szkół, Rady Rodziców, młodzieżowej rady działającej przy jednostce samorządu terytorialnego województwa pomorskiego, Rady Rektorów Województwa Pomorskiego, niepublicznych szkół wyższych, nauczycielskich związków zawodowych NSZZ „Solidarność” i Związku Nauczycielstwa Polskiego, Oddziału Gdańskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Pomorskiej Rady Przedsiębiorczości, Pomorskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego, Pomorskiej Rady Organizacji Pozarządowych, Departamentu Edukacji i Sportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej, Wojewódzkiego Urzędu Pracy, Regionalnej Izby Gospodarczej Pomorza.

Pełna treść stanowiska znajduje się w załączniku.

PRO