Jak wyglądał dawniej Gdańsk? Nieznane polichromie oraz witraże z kościoła św. Mikołaja

O niepublikowanych dotychczas wynikach badań i kwerend konserwatorskich prowadzonych w kościele św. Mikołaja w Gdańsku będzie można dowiedzieć się podczas spotkania on-line, 30 grudnia 2020 r. o godz. 18.00 na kanale Youtube Dominikanie Gdańscy.

 Wystrój kolorystyczny kościoła

Konferencja to prezentacja niepublikowanych wcześniej wyników badań i kwerend konserwatorskich w kościele św. Mikołaja w Gdańsku. Rozmowy będą dotyczyć odkrycia w 2020 r. śladów polichromii na ścianie południowej zakrystii oraz we wnętrzu kościoła. Będzie można posłuchać ciekawych informacji o wystroju kolorystycznym kościoła od czasów średniowiecza po wiek XX. Przedmiotem rozważań będą ściany i sklepienia kościoła oraz wybrane elementy wyposażenia. Konserwatorzy omówią wyniki przeprowadzonych w 2007 i 2008 r. badań polichromii ścian i sklepień kościoła. Wyniki prac nie były dotąd prezentowane, tym samym stanowią interesujący materiał do udostępnienia. Zostanie również zaprezentowany wybrany materiał ikonograficzny dostarczający informacji o dawnym wystroju malarskim wnętrza kościoła. Omówiony zostanie przebieg i wyniki prac konserwatorskich przy rokokowej emporze chóru muzycznego.

Witraże

Drugim istotnym tematem będą zachowane witraże w kościele, witrażysty i malarza Adalberta Rednera, które w ostatnich dwóch latach zostały poddane konserwacji na Akademii Sztuki Pięknych we Wrocławiu. Choć oba te zagadnienia dotyczą kościoła św. Mikołaja, to pokazują wyczucie estetyczne dawnych mieszkańców Gdańska. Podobne polichromie oraz witraże istniały w innych obiektach gdańskiej architektury, na co uwagę zwrócą prelegenci. Podjęty zostanie także temat pozostałości historycznego szklenia klasztoru i kościoła.

Podsumowanie spotkania

Zakończeniem wykładu będą rozważania na temat różnorodnej kolorystyki wnętrza kościoła w poszczególnych okresach jej użytkowania, zmieniającej się wraz z modą i estetyką każdej z epok. Na przykładzie oryginalnego obiektu, jakim jest kościół św. Mikołaja, będzie można dowiedzieć się o poczuciu estetyki dawnych mieszkańców Gdańska oraz zdobyć wiedzę o wyglądzie miasta, jego kamienic, świątyń przed wiekami. Konferencja pokaże architekturę dawnego Gdańska jako bogatą w barwy i wysokiej jakości dekoracje.

Transmisję konferencji można zobaczyć i posłuchać pod linkiem: Malowany Gdańsk. Prezentacja nieznanych polichromii oraz witraży z kościoła św. Mikołaja

Zamknięcie i remont

Z powodu pęknięć na sklepieniu oraz filarach nawy południowej oraz osiadania posadzki, świątynia została całkowicie zamknięta w październiku 2018 r. Rok później, zespół ekspercki przedstawił pierwsze ustalenia – przyczyną pęknięć sklepień oraz osiadania dwóch filarów nawy południowej są zmiany struktury gruntu w obrębie bazyliki. Uszkodzone sklepienie zostało podparte rusztowaniem wsporczym celem ustabilizowania konstrukcji budynku. Latem tego roku część świątyni została udostępniona dla wiernych.

 Jedna z najstarszych świątyń Gdańska

Bazylika św. Mikołaja to jedna z najstarszych świątyń Gdańska, a jej historia sięga końca XII w. Od początku służyła zarówno mieszkańcom, jak i przybywającym do miasta kupcom i żeglarzom. W 1227 r. książę pomorski Świętopełk Wielki przekazał kościół dominikanom, którzy rozpoczęli intensywną działalność duszpasterską na terenie miasta, a w 1260 r. wystarali się u papieża o przywilej udzielania odpustu zupełnego na dzień 4 sierpnia. Od tego czasu w Gdańsku rozpoczęło się organizowanie jarmarków św. Dominika. Świątynia okazała się jednak zbyt mała i w XIV-XV w. dominikanie obok starego zbudowali nowy kościół św. Mikołaja – zachowany do dziś. Warto przypomnieć, że jest to jedyny zabytkowy kościół w historycznym śródmieściu Gdańska, który nie został zniszczony podczas II wojny światowej. W jego wnętrzu zachowało się oryginalne wyposażenie. (M.S.)

Gdańscy dominikanie zapraszają na ponowne otwarcie bazyliki św. Mikołaja