Każda dorosła kobieta powinna raz w roku wykonać USG piersi, a powyżej 40. r. ż. co 2 lata mammografię, natomiast co miesiąc sama powinna zbadać swoje piersi. To niewiele, aby móc cieszyć się zdrowiem i życiem.
Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi obchodzony jest 15 października.
Trochę statystyki
W Polsce w 2020 r. ponad 24 tys. kobiet usłyszało, że wykryto u nich złośliwy nowotwór piersi, a prawie 9 tys. z nich zmarło. Jest to najczęstsza przyczyna śmierci kobiet w wieku 20-59 lat. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów (Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy) z 2018 r., w województwie pomorskim kobiety najczęściej chorowały na nowotwór złośliwy sutka (prawie 21 proc.). Ten rak był też druga przyczyną zgonów Pomorzanek (ponad 14 proc.) zaraz po raku oskrzeli i płuc (ponad 19 proc.).
Głównym powodem tak wysokich statystyk umieralności jest zbyt późne wykrycie raka. Ponad 70 proc. zmian można rozpoznać podczas samobadania. Wczesna diagnostyka zwiększa prawdopodobieństwo całkowitego wyleczenia choroby.
Panie muszą się badać co miesiąc
Wiadomo, że najlepszym sposobem na dokładne poznanie własnych piersi i wczesną interwencję jest comiesięczne samobadanie, wykonywane pomiędzy wizytami kontrolnymi, USG czy mammografią. Mimo wielu lat działań edukacyjnych tylko kilka procent kobiet wykonuje je poprawnie i regularnie.
– Samobadanie piersi jest jedną z najskuteczniejszych metod wczesnego wykrywania zmian. Potrafi w wielu przypadkach dosłownie, uratować komuś życie – mówi Elżbieta Kozik ze Stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny.
Kiedy i jak wykonać samobadanie?
Samobadanie najlepiej wykonywać raz w miesiącu pomiędzy 6. a 9. dniem cyklu. Wtedy piersi mają najbardziej neutralną strukturę i nie są tak wrażliwe. Takie badanie nie zajmuje więcej niż 3-5 minut. Samobadanie najlepiej wykonywać przed lustrem, pod prysznicem lub w łóżku. Specjaliści podkreślają, że znajomość wyglądu naszych piersi, pozwala szybko wykryć zmiany i w razie potrzeby zareagować zgłaszając się do lekarza.
Co powinno zaniepokoić?
Jeśli podczas samobadania kobieta wyczuje guzek, zauważy powiększone węzły chłonne pod pachami, zaobserwuje zmianę kształtu piersi czy skóry na piersi, zaczerwienienie, a nawet wydzielinę to od razu powinna udać się do lekarza. Może to być onkolog (nie jest potrzebne skierowanie) lub ginekolog. Lekarz sprawdzi piersi i w razie konieczności skieruje na dalszą diagnostykę.
Co sprzyja rozwojowi raka?
Wśród czynników ryzyka wymienia się: występowanie w rodzinie raków piersi, jajnika i jelita grubego, wczesne wystąpienie miesiączki, późne jej zakończenie, brak dzieci lub urodzenie dziecka w późnym wieku, brak karmienia piersią lub bardzo krótki okres karmienia oraz otyłość.