Dzień Jedności Kaszubów. W tym roku główne obchody odbyły się w Gniewinie [ZDJĘCIA]

AKTUALIZACJA, 20.03.2023

*  *  *

Obok Światowego Zjazdu Kaszubów to drugie najważniejsze wydarzenie w kalendarzu imprez organizowanych przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.

Powrót do tradycji

Dzień Jedności Kaszubów (Dzéń Jednotë Kaszëbów) to święto obchodzone corocznie 19 marca, upamiętniające pierwszą pisemną wzmiankę o Kaszubach. W bulli datowanej na 19 marca 1238 r. papież Grzegorz IX zatytułował księcia szczecińskiego „księciem Kaszub” (łac. dux Cassubie), potwierdzając dobra podarowane przez Bogusława I zakonowi joannitów pod Stargardem.

Pierwszy w historii Dzień Jedności Kaszubów odbył się w 2004 r. w Gdańsku. Rok później impreza ponownie zorganizowana została w grodzie nad Motławą, natomiast w następnych latach kolejno w miejscowościach: Tuchomie, Kramarzyny, Miastko, Bytów, Kartuzy, Słupsk, Brusy, Kościerzyna, Sierakowice, Sulęczyno, Bojano, Chmielno, Kosakowo oraz Żukowo.

– Epidemia Covid-19 przerwała na trzy lata tradycję obchodów Dnia Jedności Kaszubów. Tegoroczne wydarzenie będzie zatem powrotem do wspólnego i radosnego świętowania – mówi Jan Wyrowiński, prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.

Co w programie?

Tradycyjnie Dzień Jedności Kaszubów w Gniewinie rozpocznie się uroczystą mszą świętą w kościele pw. św. Józefa Rzemieślnika. Po nabożeństwie wszyscy goście, delegacje z pocztami sztandarowymi oraz członkowie oddziałów ZKP przejdą przemarszem do miejscowej hali widowiskowo-sportowej. Tam impreza zostanie oficjalnie otwarta.

– Tego dnia będziemy mieli sposobność do zamanifestowania dumy z faktu bycia Kaszubką/Kaszubem i podkreślenia przywiązania do języka, kultury, tradycji i historii, czyli wszystkiego co stanowi o naszej odrębności – dodaje Jan Wyrowiński. – W przygotowanym wspólnie z władzami gościnnej gminy Gniewino programie, każdy znajdzie odniesienie do tych fundamentalnych składników kaszubskiej tożsamości.

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów Dnia Jedności Kaszubów jest próba bicia rekordu w jednoczesnej grze na akordeonach. Z roku na rok w imprezie uczestniczy coraz więcej młodych muzyków, w efekcie czego rekordy pobito już niejednokrotnie, a obecny wynosi 372 akordeonistów. Imprezę muzycznie uświetnią także występy Zespołu Folklorystycznego Nadolanie, Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca Bazuny, młodych muzykantów ze szkół w Gniewinie i Kostkowie oraz mistrzyni Bëlnégò Czëtaniô, Kornelii Garstki. O dobre humory wszystkich uczestników zadba kabaret Pùrtcë.

Nieodłącznym elementem obchodów Dnia Jedności Kaszubów jest turniej gry w baśkę – kaszubskiej gry karcianej mającej wielu fanów na Kaszubach, jak i całej Polsce. Nowością będzie natomiast część filmowo-teatralna, czyli występ Pomorskiego Teatru Nobilis ze spektaklem „O Witce, co chciała być stolemką” inspirowanym kaszubskimi legendami oraz seans filmu fabularnego „Jutro będzie padać”, opowiadającego o dramatycznych losach Kaszubów podczas II wojny światowej. Z kolei miłośnicy książek będą mogli uczestniczyć w spotkaniach z autorami i literaturą regionalną, a w zorganizowanych w bibliotece „Ogrodach literatury” zapoznać się z twórczością Krystyny Lewny czy Alojzego Budzisza. Przygotowano również strefę dla najmłodszych. Na miejscu będzie można skorzystać z oferty warsztatów „W świecie kaszubskich bajek” prowadzonych przez Aleksandrę i Dariusza Majkowskich, a także z atrakcji plenerowych (dmuchańców).

W Gniewinie, jak co roku, rozstawione zostaną liczne stoiska twórców ludowych, kaszubskich rękodzielników czy producentów regionalnych. Nie zabraknie też stoisk z poczęstunkiem od kół gospodyń wiejskich. Ciepły poczęstunek będzie serwowała szkolna stołówka oraz wojskowa kuchnia polowa.

Organizatorami obchodów Dnia Jedności Kaszubów w Gniewinie są Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz gmina Gniewino, a partnerami samorząd województwa pomorskiego oraz powiat wejherowski.

*  *  *

Tradycją obchodów Dnia Jedności Kaszubów w Gdańsku jest wciągnięcie ogromnej kaszubskiej flagi na maszt znajdujący się na Górze Gradowej.

Pierwsze uroczyste podniesienie kaszubskiej flagi na Górze Gradowej odbyło się w 2020 r. Obecnie jest ona tam wywieszana dwa razy w roku: 19 marca z okazji Dnia Jedności Kaszubów oraz 18 sierpnia z okazji Święta Flagi Kaszubskiej. To zapewne największa kaszubska flaga na świecie. Jej wymiary wynoszą 8 x 5 metrów, a powierzchnia 40 mkw.

Organizatorem uroczystego podniesienia kaszubskiej flagi jest Fundacja Kaszuby, która zaprasza wszystkich chętnych do uczestniczenia w uroczystości na Górze Gradowej. W trakcie podnoszenia flagi jest odgrywany kaszubski hymn „Zemia Rodnô (Ziemio Ojczysta)” autorstwa Jana Trepczyka.

– Flaga zostanie wciągnięta na maszt o godzinie 12.00 i będzie powiewać nad Gdańskiem do końca dnia – wyjaśnia inicjator akcji Jacek Słomion z Fundacji Kaszuby.