Droga świętego Jakuba. Jak z Pomorza dojść do Santiago de Compostela?

 

Ideę drogi św. Jakuba podczas sesji przedstawiła radna Alicja Zajączkowska.

Europejska Federacja Dróg św. Jakuba z Composteli to stowarzyszenie, które zrzesza europejskie społeczności lokalne wokół wspólnej, kulturowej i turystycznej promocji szlaku w odniesieniu do dziedzictwa kulturowego. Zostało zawiązane w 2011 r. przez Hiszpanię, Francję i Portugalię. Jego członkami są wszystkie kraje na drodze z Litwy do Santiago de Compostela promujące najstarszy szlak kulturowy Rady Europy.

Radna Alicja Zajączkowska podczas sesji sejmiku. Fot. Sławomir Lewandowski

Korzyści z członkowstwa w stowarzyszeniu

Członkostwo naszego regionu w stowarzyszeniu wiąże się z możliwością szerszej współpracy na polu turystyki z regionami oraz zwiększa szansę na wspólne ubieganie się o dotacje z programów Unii Europejskiej i Rady Europy. Członkostwo w stowarzyszeniu to także szansa wpisania Pomorskiej Drogi Św. Jakuba do szlaków kulturowych Rady Europy, jak również zwiększenie wpływu na sposób przedstawiania polskiej drogi św. Jakuba w zagranicznych centrach turystycznych dzięki powiązaniu stowarzyszenia z UNESCO.

 

O drodze św. Jakuba

Droga św. Jakuba to najstarsza (istniejąca od ponad tysiąca lat) i największa (pokrywająca prawie całą Europę) sieć szlaków prowadzących z różnych stron Europy do Santiago de Compostela w Hiszpanii.

Szlaki jakubowe wykształciły się w średniowieczu i przetrwały prawie bez zmian. Wiodły do grobu św. Jakuba Starszego, apostoła Jezusa Chrystusa, brata Jana Ewangelisty, pierwszego biskupa Jerozolimy i pierwszego męczennika ściętego przez Heroda Agryppę I w roku 44 r. n.e. Tradycja podaje, że w VI w. ciało św. Jakuba miano sprowadzić z Jerozolimy do Hiszpanii do miasta Iria, gdzie zaginęło. Dopiero w 813 r. grób odnalazł pustelnik Pelayo (Pelagiusz). Wokół grobu powstała osada Campus Stellae (Pole Gwiazd), zwana później Compostelą. Jakub został ogłoszony patronem Hiszpanii. Pielgrzymki do jego grobu rozpoczęły się w IX w., ale ich renesans nastąpił w XX w. za sprawą Jana Pawła II, który w Santiago de Compostela był dwukrotnie. Po jego wizycie w 1982 r. Rada Europy wystosowała apel do rządów państw, miast i organizacji pozarządowych o odtworzenie i utrzymywanie Dróg św. Jakuba. Od tego czasu Drogi Jakuba przeżywają renesans: cała Europa pokryła się siecią szlaków, którymi ludzie podążają do Santiago, głównie pieszo i rowerem, ale także konno czy samochodem.

W 1987 r. Szlak Jakubowy został uznany przez Radę Europy Pierwszym Europejskim Szlakiem Kulturowym. W 1993 r. Droga św. Jakuba na terenie Hiszpanii została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.

Camino pokrywające prawie całą Europę siecią szlaków pątniczych prowadzących m.in. z Helsinek, Tallina, Rygi, Moskwy, Wilna, Mińska do Santiago de Compostela w Hiszpanii, stało się jednym z filarów jednoczenia się Europy, tworzenia wspólnoty kulturalnej, handlu oraz wymiany myśli technicznej.

Oznakowane odcinki Drogi św. Jakuba. Autor dr Franciszek Mróz

Pomorskie na jakubowej drodze

Pomorska droga św. Jakuba (PDŚJ) jest efektem projektu RECReate, czyli Rewitalizacja Europejskiego Szlaku Kulturowego na Obszarze Południowego Bałtyku. Przedsięwzięcie rozpoczęło się w styczniu 2011 r. i zakończyło w grudniu 2014 r. Całkowity jego koszt to 1,4 mln euro, z czego 85 proc. pochodziło z Programu Współpracy Transgranicznej Południowy Bałtyk. Beneficjentem projektu była gmina Lębork.

Szlak św. Jakuba od wieków istniał w rejonie Południowego Bałtyku sięgając od Królewca przez Gdańsk i Szczecin do Rostoku i dalej na zachód. Celem projektu jest odtworzenie tego szczególnego szlaku i połączenie istniejącego dziedzictwa z szerszą siecią europejską.

Efektami projektu są m.in.: ponad 1 tys. km oznakowanego szlaku, 10 tablic informacyjnych na terenie województwa pomorskiego, powstanie dwóch domów pielgrzyma, opracowanie i wydanie mapy oraz przewodnika po PDŚJ w czterech językach oraz paszportu pielgrzyma, wykonanie filmu promocyjnego oraz jego emisja w ogólnopolskiej telewizji, organizacja pielgrzymek.