Dobrostan uczniów, otwartość edukacji na różnorodność, autorytet i prestiż zawodu nauczyciela. W środę, 27 listopada 2024 r. w Centrum Wystawienniczo-Kongresowego AMBEREXPO w Gdańsku odbyło się 18. posiedzenie Pomorskiej Rady Oświatowej. Głównymi były m. in.: analiza wyników egzaminów zewnętrznych w szkołach oraz analiza wyników międzynarodowych badań umiejętności piętnastolatków PISA. Wyniki tych badań przedstawiono jako podstawę do zmian w edukacji.
Pomorska Rada Oświatowa, której przewodniczącym jest Marszałek Województwa Pomorskiego – Mieczysław Struk, została powołana przez Sejmik Województwa Pomorskiego w 2014 roku. Do niedawna była jedynym w kraju społecznym organem w systemie oświaty o zasięgu regionalnym.
O czym była mowa?
Podczas spotkania PRO omówiono wyniki badań. Na wstępie Małgorzata Stępniak, przedstawicielka OKE w Gdańsku, zaprezentowała wyniki egzaminów ósmoklasistów oraz maturzystów z województwa pomorskiego w kontekście ogólnokrajowym. Przedstawiono także różnice w wynikach między poszczególnymi powiatami i gminami. Omówiono tez zagadnienia dotyczące stanu psychicznego oraz motywacji zarówno uczniów, jak i nauczycieli. Wyniki badań zaprezentowane przez Macieja Jakubowskiego, dyrektora Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie, odzwierciedliły sytuację naszego kraju w międzynarodowych rankingach, wskazując na znaczący spadek między latami 2018 a 2022. Problematyka ta dotyczy nie tylko edukacji, ale także zdrowia psychicznego oraz wzajemnych wpływów między samopoczuciem uczniów a nauczycieli. Przedstawione przez ekspertów wyniki stanowią podstawę do wprowadzania zmian i poszukiwania optymalnych rozwiązań.
– Nie ma wątpliwości, że edukacja wymaga reform, jednakże brakuje jednomyślności co do tego, dlaczego i jak powinny one wyglądać. Warto zadać sobie pytanie, dlaczego te zmiany są niezbędne. Zdecydowanie nie powinny one opierać się na indoktrynacji światopoglądowej ani na podporządkowywaniu szkół interesom politycznym czy jakimkolwiek ugrupowaniom – podkreślał Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. – Szkoła musi przygotować uczniów do ich przyszłości, a edukacja powinna nadążać za dynamicznie rozwijającym się społeczeństwem, nowymi technologiami oraz problemami, z którymi borykają się młodzi ludzie.
Każdy z uczestników spotkania miał możliwość wypowiedzenia się na poruszane tematy oraz zadawania pytań, a członkowie rady dzielili się swoimi wątpliwościami oraz nadziejami związanymi z niezbędnymi zmianami.
Rada i zmiany w edukacji
Pomorska Rada Oświatowa uznała za istotne: dbałość o dobrostan każdego ucznia i każdej uczennicy, otwartość edukacji na różnorodność, autorytet i prestiż zawodu nauczyciela, rzeczywistą autonomię szkoły oraz gwarancję i szacunek do samodzielności w zarządzaniu i odpowiedzialności samorządu za edukację. Co ważne w pracach Rady aktywnie uczestniczą przedstawiciele środowiska oświatowego i akademickiego, samorządowcy, pracodawcy, rodzice oraz przedstawiciele organizacji społecznych i mediów. Częstymi uczestnikami debat i dyskusji podczas obrad Rady są także uczniowie o których tutaj w głównej mierze chodzi.
Marszałek Struk podkreślał, że szkoła musi nauczyć młodych ludzi kreatywności, samodzielności oraz rozwiązywania problemów, tego wymaga też rynek pracy. Wyzwania stawiane na co dzień przed całym społeczeństwem wymagają od wszystkich ciągłego uczenia i przystosowywania się. W czasie spotkania podkreślano, że edukacja ma być również odpowiedzią na potrzeby zrównoważonego rozwoju oraz wyzwań globalnych m. in: kryzysu klimatycznego, nierówności społecznych czy konfliktów.
Rada pozytywnie ocenia opracowanie profili kompetencyjnych absolwentów poszczególnych etapów edukacji, które będą podstawą modelu edukacji w Polsce. Zauważono również znaczenie wprowadzenia nowych przedmiotów, takich jak edukacja zdrowotna i obywatelska, od września 2025 r. Ich podstawy programowe mają wspierać rozwój osobisty i edukacyjny dzieci, przygotowując je do życia w nowoczesnym świecie. Rada uznaje też za konieczne przeciwdziałanie obniżaniu się uznania dla zawodu nauczyciela.
Nowi w PRO
Do PRO dołączyły nowe osoby: Agnieszka Baranowska – członek Zarządu Województwa Pomorskiego, Piotr Widz – radny Sejmiku Województwa Pomorskiego, Leszek Sadowski – przedstawiciel Komitetu Powiatu Województwa Pomorskiego, Barbara Wikieł – profesor Politechniki Gdańskiej, przedstawicielka Rady Rektorów Województwa Pomorskiego, Bożena Brauer – przedstawicielka Zawodowego Związku Zrzeszającego Nauczycieli, Monika Sarnaszek – przedstawicielka Rady Rodziców, Jolanta Wiercińska – przedstawicielka Pomorskiej Rady Organizacji Pozarządowych oraz Nina Katka – przewodnicząca Młodzieżowego Sejmiku Województwa Pomorskiego.
Podjęte dotychczas stanowiska Pomorskiej Rady Oświatowej można znaleźć pod linkiem: https://des.pomorskie.eu/dialog-edukacyjny/pomorska-rada-oswiatowa/