Standard Minimum na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami to zbiór wytycznych dla włodarzy, które zostaną wdrożone w 59 samorządach OMGGS.

Konkretne zadania

Dokument powstał przy współpracy ponad 80 ekspertów, m.in. przedstawicieli samorządów, osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, reprezentantów służby zdrowia, placówek edukacyjnych i terapeutycznych oraz  poradni psychologiczno-pedagogicznych. – Metropolitalny Standard to praca i zaangażowanie wielu środowisk. To wiele spotkań i dyskusji, trudne zderzenie różnych poglądów i punktów widzenia, które w efekcie doprowadziły do powstania dokumentu, będącego wspólnym głosem — mówi Beata Rutkiewicz, wiceprezydent Wejherowa oraz współprzewodnicząca Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych OMGGS.

Standard obejmuje 30 konkretnych zadań dla samorządów, stawiając w pierwszej kolejności na świadomość i edukację. – Od początku wszystkim nam zależało, aby każda mieszkanka i każdy mieszkaniec metropolii miał równy dostęp do informacji i wsparcia, niezależnie od stopnia niepełnosprawności, metody komunikacji i miejsca, w którym żyje. Teraz rozpoczyna się praca nad wdrażaniem dokumentu. Będziemy edukować i szkolić urzędników, a każdy z samorządów dostanie od nas jasne wytyczne,  jak wprowadzać Standard – tłumaczy Beata Rutkiewicz.

Likwidowanie barier

Według danych GUS w województwie pomorskim w co czwartej rodzinie żyje osoba z niepełnosprawnością. Oznacza to, że co czwarta rodzina doświadcza różnej formy wykluczenia społecznego.

– Realizacja Standardu umożliwi podejmowanie takich działań, które będą wspierały potencjał osób z niepełnosprawnościami, równocześnie zmieniając rzeczywistość w sposób pozwalający na zniwelowanie skutków niepełnosprawności, aby w efekcie poprzez włączenie społeczne aktywizować jak najwięcej osób z niepełnosprawnościami – mówi Agnieszka Zabłocka, Zastępca Dyrektora Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Gdańsku.

Często niepełnosprawność w rodzinie oznacza podwójne wykluczenie – zarówno samej osoby z niepełnosprawnością, jak i jej opiekunów i rodzeństwa. Powoduje wykluczenia z życia zawodowego, społecznego, towarzyskiego, finansowego i zdrowotnego.

– Standard wprowadza ważną, świadomościową zmianę w planowanych rozwiązaniach. Proponuje przede wszystkim odejście od przedmiotowego traktowania osób z niepełnosprawnościami i myślenia o niepełnosprawności w kategoriach medycznych, na rzecz działań przywracających podmiotowość i godność tych osób poprzez eliminację barier np. społecznych, architektonicznych, w komunikowaniu się umożliwiających osobom z niepełnosprawnościami aktywny udział w życiu społecznym – wymienia Zabłocka.

Główne założenia dokumentu

Wśród głównych działań zapisanych w Standardzie znalazły się m.in.:

Zwiększenie świadomości społecznej

  • podręcznik zasad dla pracowników obsługi klienta w samorządach;
  • kampania społeczna nt. roli i potrzeb osób niepełnosprawnych.
  • ankieta badająca poziom satysfakcji oceniająca skuteczność działań;

Edukacja

  • odpowiedzialne zamówienia publiczne – obligatoryjne stosowanie w zamówieniach publicznych klauzul społecznych;
  • edukacja antydyskryminacyjna – programy dla przedszkoli i szkół nt. równego traktowania;
  • monitoring absolwentów – każdego roku gminy będą zbierać informacje o liczbie absolwentów z niepełnosprawnością, zapewni to możliwość dalszej aktywności i kształcenia;
  • Metropolitalna Akademia Samorządowa – każda gmina otrzyma i wdroży program obligatoryjnych szkoleń urzędników z dostępności;

Opieka medyczna i rehabilitacja

  • dostępna metropolia – wspólna regionalna baza danych dot. usług dla osób z niepełnosprawnością, baza gabinetów lekarskich ze specjalistycznym wyposażeniem i procedurami (np. jak znaleźć dentystę dla osób z porażeniem mózgowym);
  • zespół ds. zdrowia – program szkoleń dla lekarzy i służb medycznych, we wszystkich gminach dostępny tłumacz języka migowego on-line;

Niezależne życie

  • bezpłatne punkty pomocy prawnej;
  • mieszkalnictwo – inwentaryzacja zasobów w gminach i powiatach pod kątem wykorzystywania ich przez osoby z niepełnosprawno;
  • dostęp do wiedzy – samorządy sięgają po środki na asystenturę i opiekę wytchnieniową;

Dostępność i mobilność

  • transport – dla osób z niepełnosprawnością do placówek opiekuńczych i edukacyjnych;
  • uniwersalne projektowanie – regularny monitoring inwestycji w metropolii pod kątem dostępności;
  • dostęp do wiedzy – informacje dla niepełnosprawnych na stronach samorządowych;

Czas wolny

  • dostępne imprezy miejskie – wydarzenia rekreacyjne, sportowe i kulturalne dostosowane do aktywnego uczestnictwa osób z niepełnosprawnością;
  • budżet obywatelski – dodatkowe punkty dla projektów związanych z dostępnością;
  • katalog dostępnego wypoczynku – informator z ofertą turystyczną (mapy i trasy) spełniającą kryteria dostępności;
  • wspólne zakupy – opracowanie standardu dla nowo budowanych placów zabaw dostępnych również dla dzieci ze szczególnymi potrzebami;

Praca

  • udostępnianie lokali miejskich – preferencyjne warunki dla organizacji i podmiotów zajmujących się aktywizacją społeczno-zawodową osób z niepełnosprawnością;
  • więcej projektów z dofinansowaniem UE – wdrożenie rozwiązań, które zwiększają aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnością;
  • doradztwo zawodowe – wdrożenie w samorządach narzędzi badających predyspozycje zawodowe osób z niepełnosprawnością;
  • kompetencje cyfrowe – samorządy sfinansują programy edukacyjne, które zapobiegać będą wykluczeniu cyfrowemu;
  • praca – przeszkolenie pracowników powiatowych urzędów pracy w zakresie innowacyjnych form zatrudnienia – współdzielenie stanowiska, współdzielenie etatu, praca zdalna.

Z dokumentem można zapoznać się tutaj:

Standard Minimum na Rzecz Osób z Niepełnosprawnościami i Otoczenia