Wiatr od morza - do wypełnienia
„Wiatr od morza” – do czytania i oglądania
Jak dzisiaj artyści – doświadczeni i rozpoczynający karierę – widzą i odbierają literaturę sprzed prawie wieku? Wystawę „Wiatr od morza. W sto lat później” można oglądać w Muzeum Narodowym w Gdańsku i w różnych miejscowościach naszego województwa.
Z okazji setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, Muzeum Narodowe w Gdańsku oraz Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku postanowiły stworzyć wyjątkową kolekcję obrazów inspirowanych opowiadaniami Stefana Żeromskiego, zebranymi w książce „Wiatr od morza”. Wystawę „Wiatr od morza. W sto lat później” można było oglądać od 15 października do 11 listopada 2018 r. w oliwskim Pałacu Opatów. Następnie część obrazów pozostała w muzeum, a część wyruszyła w podróż po naszym regionie.
|
|
|
|
|
|
Stulecie odzyskania niepodległości
W rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości muzeum i biblioteka stworzyły wyjątkową kolekcję obrazów inspirowanych opowiadaniami Stefana Żeromskiego, zebranymi w książce „Wiatr od morza”. Powstałe obrazy ilustrują też specjalne wydanie książki Żeromskiego, nieprzypadkowo wybranej do tego projektu. Opowiadania powstały pod wpływem zachwytu polskim wybrzeżem, jego krajobrazem i historią w czasie działalności plebiscytowej pisarza na Powiślu w 1920 roku.
Dlaczego „Wiatr od morza”?
Książka ukazała się na początku lat 20. XX w. Stefan Żeromski już wcześniej przyjeżdżał na Pomorze, które go zauroczyło i zafascynowało. Przebywał w Gdyni (w Orłowie jest Domek Żeromskiego), w Kwidzynie, na Półwyspie Helskim, w Waplewie w Dworku Sierakowskich, gdy był zaangażowany w sprawy plebiscytu. „Wiatr od morza” to 18 opowiadań, dotyczących różnych miejsc i czasów Pomorza, historie, które przybliżają czytelnikom dzieje pomorskie i morskie. Z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości przygotowano kolejne wydanie „Wiatru od morza”. Jest to edycja wyjątkowa, bibliofilska, a ze względu na prace malarskie – w dużym formacie, do nabycia od 14 października podczas wernisażu. Następnie będzie można ją zakupić w Muzeum Narodowym i w miastach, do których zawita wystawa podczas podróży po naszym województwie.
Doświadczenie i młodość
Do projektu, nad którym patronat honorowy objął marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk, zaproszono 20 pomorskich artystów – zarówno uznanych twórców, jak i młodych artystów dopiero rozpoczynających swoją malarską karierę. Byli to: Janusz Akermann, Kiejstut Bereźnicki, Beata Ewa Białecka, Józef Czerniawski, Henryk Cześnik, Zbigniew Gorlak, Kazimierz Kalkowski, Jacek Kornacki, Marek Model, Anna Orbaczewska-Niedzielska, Anna Reinert-Faleńczyk, Joanna Rusinek, Ewa Skaper, Maciej Świeszewski, Andrzej Umiastowski, Mariusz Waras, Sławomir Witkowski, Krzysztof Wróblewski, Anna Wypych-Klimkowska, Marcin Zawicki.
Twórcom nie narzucano ani technik malarskich, ani rozwiązań formalnych. Każdy z nich stworzył więc kompozycję we własnym stylu, posługując się oryginalnym językiem kodów, symboli i znaczeń. Prace trwały 3 miesiące. Muzeum Narodowe w Gdańsku zakupiło prace i tak powstała pomorska kolekcja inspirowana „Wiatrem od morza”. Wystawa była prezentowana w Gdańsku od 15 października do 11 listopada 2018 r., czyli do dnia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. To nie koniec prezentacji – część prac znalazła miejsce w stałej galerii malarstwa, a inne wędrują po naszym regionie – można je zobaczyć m.in. w Bytowie, Malborku, Waplewie, Słupsku, Sztumie i Wejherowie.
* * *
Pomorska Nagroda Literacka Wiatr od Morza
Samorząd województwa pomorskiego ustanowił Pomorską Nagrodę Literacką Wiatr od Morza w roku 100-lecia odzyskania Niepodległości i 20-lecia powołania samorządu wojewódzkiego w uznaniu dla twórczej pracy i licznych dokonań pomorskich środowisk twórczych.
Pierwszymi laureatami zostali: Martyna Bunda i jej debiutancka powieść „Nieczułość” – Literacka Książka Roku 2017, Pomorską Książką Roku 2017 uznano publikację I tomu esejów „Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej. W 500-lecie wystąpienia Marcina Lutra” pod redakcją prof. Edmunda Kizika i prof. Sławomira Kościelaka, a Stefan Chwin został doceniony za całokształt pracy literackiej.
Pierwsi laureaci Pomorskiej Nagrody Literackiej Wiatr od Morza. Fot. Adam Dorobek
Konkursowe kategorie
Nagroda jest przyznawana w trzech kategoriach:
Literacka Książka Roku – oceniane będą utwory należące do szeroko rozumianej literatury pięknej: poezja, proza, reportaż literacki, esej, monografia, rozprawa krytyczno-literacka o wysokich wartościach estetycznych, a także scenariusz, utwór dramatyczny,
Pomorska Książka Roku – oceniane będą publikacje związane tematycznie z Pomorzem, zarówno literackie, jak i pochodzące z innych dziedzin piśmiennictwa: opracowania historyczne, monografie, biografie, studia regionalne, przewodniki, albumy, rozprawy naukowe,
Całokształt pracy literackiej – oceniany będzie dorobek pracy twórczej: jego wartość intelektualna, artystyczna, oddziaływanie krajowe, znaczenie dla regionu, dokonania w dziedzinach pozaliterackich: edukacji, życiu kulturalnym i społecznym oraz popularyzacji literatury, książki i czytelnictwa.
Kogo można zgłosić?
Czytałeś ostatnio ciekawą książkę? Cenisz wyjątkowego twórcę? Zgłoś ulubiony tytuł i autora do konkursu. Pomorską Nagrodę Literacką przyznaje się autorom zamieszkałym i tworzącym na Pomorzu bądź autorom dzieł w istotny sposób związanych z tematyką pomorską oraz za całokształt dokonań twórczych lub pracy na rzecz literatury, książki i czytelnictwa w roku poprzedzającym jej wręczenie. Miejsce publikacji dzieła nie ma znaczenia. Nagroda ma honorować pisarzy, dziennikarzy, autorów książek i opracowań humanistycznych, historycznych, regionalnych, dramatopisarzy i scenarzystów, a także wydawców książek i czasopism, bibliotekarzy, księgarzy. W trosce o dalszy rozwój pomorskiego piśmiennictwa i czytelnictwa, o podtrzymanie i rozszerzanie miłości do literatury jako uniwersalnego narzędzia samopoznania, rozumienia świata, budowania osobowej i zbiorowej tożsamości, autokreacji i autoidentyfikacji będzie przyznawana co roku.
Kto może zgłosić kandydatów?
Prawo do zgłaszania kandydatów do Pomorskiej Nagrody Literackiej przysługuje:
- stowarzyszeniom i związkom literackim,
- redakcjom czasopism literackich,
- wydawnictwom,
- wyższym uczelniom humanistycznym,
- stowarzyszeniom regionalnym,
- bibliotekom,
- instytucjom kultury,
- mediom,
- członkom jury Pomorskiej Nagrody Literackiej.
