Rok 2017 dla pomorskich instytucji artystycznych to prawdziwy sukces. Muzea za to odwiedziło mniej osób. Jak to możliwe?

W 2017 r. samorząd województwa pomorskiego wydał na kulturę 98 127 mln zł. To o ponad 12 mln więcej niż zakładał pierwotny budżet. W czasie corocznego spotkania z dyrektorami pomorskich instytucji kultury marszałek podkreślał, że mimo zwiększenia nakładów na działalność kulturalną, instytucje muszą borykać się z wieloma problemami.

– Wiele zmian miało wpływ na działanie pomorskich instytucji kultury w ubiegłym roku – powiedział marszałek Mieczysław Struk. – To przede wszystkim wycofanie się kilku ważnych sponsorów, trudności w uzyskaniu dodatkowego finansowania z ogólnopolskich programów, roszczeniowa postawa związków zawodowych czy chociażby wzrost cen mediów i utrzymania budynków. Także zarobki w wielu instytucjach nie należą do wysokich, stąd decyzja o przeznaczeniu 4,5 mln zł z budżetu województwa na poprawę sytuacji płacowej – wymieniał.

Z kolejnymi wyzwaniami zmierzą się pomorskie instytucje kultury w 2018 r. Na spotkaniu 9 stycznia 2018 r. dyrektorzy instytucji kultury podsumowali ubiegły rok i mówili o planach na przyszłość.

Kultura na Pomorzu na bogato, ale z problemami w tle

I Teatr Wybrzeże, i Teatr Muzyczny w Gdyni cieszyły się znakomitą frekwencją. Widownie na każdym spektaklu wypełnione były praktycznie w 100 proc. Opera Bałtycka oraz Polska Filharmonia Bałtycka też mogą pochwalić się dużym zainteresowaniem. Pomorskie instytucje artystyczne odniosły też wiele sukcesów w 2017 r., do których można zaliczyć m.in. premiery (Opera Bałtycka – 4, Teatr Wybrzeże – 7, Teatr Muzyczny – 4), nagrody dla artystów (Dorota Kolak, Michał Jaros, scenografowie spektaklu Teatru Wybrzeże „FAHRENHEIT 451″) i coraz ciekawszy repertuar. Teatr Muzyczny odnotował rekordowe wpływy ze sprzedaży biletów, które wyniosły prawie 15,5 mln zł netto. Instytucje te otworzyły się na edukację i wystartowały z nowymi programami dla dzieci i młodzieży. Bilety na akcje edukacyjne Opery Bałtyckiej, m.in. zajęcia muzyczno-ruchowe dla najmłodszych „Opera na start” i interaktywne spektakle „Opera Tu!Tu!”, sprzedają się w kilka godzin.

W innych instytucjach kultury na Pomorzu sytuacja nie jest już tak dobra, a frekwencja w wielu z nich spadła. Mniejszą ilość odwiedzających w 2017 r. odnotowały prawie wszystkie muzea, choć często wpływ na to miały przyczyny zewnętrzne. Z „frekwencyjnym” sukcesem rok zakończyła Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku, w której liczba nowych czytelników i wypożyczeń rośnie. Według wstępnych obliczeń w 2017 r. książki były wypożyczane prawie 1,5 mln razy.

Remonty i sierpniowa nawałnica

Spadek odwiedzających jest o to tyle zaskakujący, że muzea i galerie podejmują wiele działań, by zachęcić do korzystania z ich oferty. Wśród sukcesów można wymienić ciekawe wystawy w Muzeum Narodowym i szeroką kampanię promującą „Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga, która została dostrzeżona na arenie międzynarodowej, wystawy czasowe w Muzeum Archeologicznym, Muzeum Zachodniokaszubskim w Bytowie oraz w Muzeum w Słupsku, które otrzymało europejskie wyróżnienie EDEN dla Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie (oddziału Muzeum Pomorza Środkowego).

Na mniejszą frekwencję w muzeach miała wpływ z pewnością deszczowa pogoda latem i zamknięcie dla odwiedzających niektórych oddziałów muzeów ze względu na remonty (Błękitny Baranek Muzeum Archeologicznego, Gmach Główny Muzeum Narodowego). W przypadku Muzeum – Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach dodatkowo jeszcze sierpniowa nawałnica. – Z pewnością z powodu tego kataklizmu zainteresowanie naszym muzuem na Kaszubach było mniejsze – podkreślała dyrektor muzeum Katarzyna Kulikowska.

– Samo Muzeum nie zostało zniszczone, ale tereny wokół bardzo mocno. Obszary te nie kojarzą się już z lasami, przyrodą i stały się niestety mniej atrakcyjne turystycznie – powiedział marszałek Struk. – Nawałnica na długi czas zmieniła obraz turystyczny Pomorza – dodał.

Rok 2018 pod znakiem nowej sceny, 100-lecia niepodległości i termomodernizacji

Dyrektorzy pomorskich instytucji kultury, mimo wielu problemów, mają jasne plany na 2018 r. W Teatrze Wybrzeże w październiku zostanie otwarta nowa scena w zabytkowym budynku Starej Apteki z XVII w., modernizowana będzie Scena Malarnia. Również w październiku planowane jest uroczyste otwarcie Spichlerza Białego – nowej powierzchni wystawienniczej Muzeum Pomorza Środkowego – miejsca, w którym w pełni będzie można wyeksponować największą na świecie kolekcję prac Witkacego. Teatr Muzyczny w ramach obchodów 60-lecia zaprezentuje dwa nowe tytuły: „Gorączkę sobotniej nocy” oraz „Krakowiaków i górali”, a także chce przeprowadzić konieczne remonty w Domu Aktora. Opera Bałtycka planuje rozszerzyć działania edukacyjne i doposażyć orkiestron oraz zakupić nowy sprzęt elektroniczny.

Muzeum Archeologiczne zakłada kontynuowanie prac związanych z zabezpieczaniem konstrukcji zabytkowego spichlerza Błękitny Baranek. W budynkach Muzeum Narodowego w Gdańsku, podobnie jak muzeach w Słupsku i Wdzydzach, realizowane są projekty związane z termomodernizacją.

Większość instytucji będzie też zaangażowana w obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, które na Pomorzu mają być wyjątkowo huczne.