Gala wręczenia Nagrody Teodory zorganizowana została 29 maja 2025 r. w Centrum św. Jana w Gdańsku. W wydarzeniu uczestniczył marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.

Czym jest Nagroda Teodory?

Przypomnijmy, że Nagroda Teodory to wyróżnienie dla liderek i liderów pomorskiej kultury, którzy swoją pasją, zaangażowaniem i innowacyjnymi działaniami przyczyniają się do jej rozwoju i promocji w naszym regionie. Inicjatorem ustanowienia tej nagrody jest samorząd województwa pomorskiego, a wszelkie działania z nią związane koordynuje Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku.

– Nagroda Teodory powstała z potrzeby docenienia i uhonorowania osób działających w naszym województwie w obszarze kultury. Osób, które swoją pracą inspirują do pozytywnej zmiany i animują lokalną społeczność – mówi marszałek Mieczysław Struk. – Mamy w naszym województwie Pomorską Nagrodę Artystyczną, Teatralną, Literacką i Muzealną. Teraz mamy też wyróżnienie dla najlepszych animatorek i animatorów, edukatorek i edukatorów kulturalnych. Ludzi kultury wrażliwych na swoje otoczenie i reagujących na jego potrzeby z duchem czasu i zmieniającej się rzeczywistości.

Patronką nagrody jest Teodora Gulgowska (1860-1951) – malarka, animatorka kultury i sztuki ludowej, która zainicjowała rozwój lokalnego rzemiosła na Kaszubach, a wraz z mężem Izydorem Gulgowskim współzakładała pierwsze na ziemiach polskich muzeum na wolnym powietrzu we Wdzydzach koło Kościerzyny.

Kim są liderki pomorskiej kultury?

Zwyciężczyniami pierwszej edycji Pomorskiej Nagrody dla Liderek i Liderów Kultury – Nagrody Teodory zostały:

Ewa Orzechowska

Nauczycielka z doświadczeniem międzynarodowym, która po przeprowadzce do Polski zainicjowała i od 18 lat prowadzi Grupę Brzozaki w Chośnicy, aktywizując dzieci i młodzież z okolicznych wsi poprzez działania teatralne i kulturalne. Wspólnie z podopiecznymi odkrywa lokalną historię, kulturę kaszubską i bogactwo przyrodnicze, czego efektem są m.in. kontynuowana od 2006 r. tradycja kolędnicza Gwiżdżów, liczne filmy i przedstawienia inspirowane opowieściami mieszkańców oraz projekty ekologiczne, takie jak „Nasze Mokradła – Nasza Przyszłość”.

Ewa Orzechowska jest także współzałożycielką Grupy Pomost, która realizuje integracyjne wymiany młodzieży afgańsko-kaszubskiej i czeczeńsko-kaszubskiej oraz wspiera ośrodki dla cudzoziemców. Dzięki swojej inicjatywie i zaangażowaniu, Ewa Orzechowska ożywiła życie kulturalne w małej kaszubskiej miejscowości, integrując społeczność i inspirując młode pokolenie do twórczego działania oraz odkrywania piękna swojej lokalnej ojczyzny.

Sulisława Borowska

Animatorka kultury, edukatorka dorosłych i trenerka z wieloletnim doświadczeniem, od dzieciństwa związana z Kaszubskim Uniwersytetem Ludowym w Wieżycy. Dzięki swojemu interdyscyplinarnemu wykształceniu i szerokim kompetencjom aktywnie działa na rzecz społeczności lokalnych, głównie na Kaszubach, aktywizując ich potencjał kulturowy i społeczny.

Sulisława Borowska jest współtwórczynią innowacyjnych metod edukacji animatorek kultury, realizuje programy szkoleniowe dla seniorów (m.in. nominowany do nagrody Regiostars 2023 projekt Nestor 2.0), prowadzi warsztaty rękodzieła, organizuje plenery sztuki oraz inicjuje programy takie jak Uniwersytet dla Kobiet Aktywnych i Akademia Dialogowania dla Młodych. Od ponad dekady zaangażowana jest w Bytowskie Forum Animatorek Kultury oraz inicjatywę Etnotank. Jej praca przynosi widoczne, pozytywne zmiany w społeczności lokalnej, przyczyniając się do jej integracji, rozwoju kulturalnego oraz obywatelskiego zaangażowania.

Patrycja Blindow

Animatorka kultury, absolwentka prawa, medioznawstwa i podyplomowego Filmoznawstwa na Polskiej Akademii Nauk, prowadząca z mamą i babcią kino Żeglarz w Jastarni, a od 2024 r. także kino Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku.

Kino Żeglarz w Jastarni jest ostatnim prawdziwym kinem na Półwyspie Helskim, stanowiącym unikalne i ważne centrum kultury dla mieszkańców regionu. Od 1991 r. z pasją prowadzone jest przez trzy pokolenia kobiet z kaszubskiej rodziny Blindow: Urszulę, Dagmarę i Patrycję, które traktują swoją działalność jako misję. Prezentując ambitny repertuar i organizując liczne wydarzenia kulturalne, takie jak Dni Filmu Kaszubskiego, projekcje filmów po kaszubsku czy Baltic Surf Film Festival, Kino Żeglarz aktywnie uczestniczy w życiu społeczności lokalnej, promując kulturę i historię regionu. Fakt, że kino działa bez dotacji i pozyskuje środki ze zbiórek społecznych, świadczy o silnym wsparciu i poczuciu jego wartości wśród mieszkańców, dla których jest nie tylko miejscem projekcji filmowych, ale także przestrzenią spotkań i integracji.

Każda z laureatek otrzymała pamiątkową statuetkę Nagrody Teodory oraz gratyfikację finansową w wysokości 15 tys. zł.

Dodatkowo, podczas gali specjalne wyróżnienie otrzymał Czesław Hinc – znany kaszubski twórca ludowy zajmujący się w plecionkarstwem, malarstwem na szkle i rzeźbą. Od ponad 50 lat Czesław Hinc aktywnie uczestniczy w życiu artystycznym naszego regionu, biorąc udział w konkursach i jarmarkach, propagując tradycje kaszubskie, a przede wszystkim dzieląc się swoją wiedzą podczas licznych warsztatów i szkoleń organizowanych dla osób w każdym wieku.

*  *  *

Tegoroczna edycja Dnia Działających w Kulturze była nie tylko okazją do nagrodzenia najlepszych liderek pomorskiej kultury, ale również do spotkania ludzi, którzy wykorzystują działania kulturalne jako narzędzie do budowania pozytywnej zmiany w swoich lokalnych społecznościach.

W tym roku święto trwało dwa dni. Przed galą odbyły się specjalne warsztaty, wykłady i wystąpienia ekspertów, a także spotkanie sieciujące stanowiące dobrą okazję do rozmów i dyskusji, a przede wszystkim zawarcia nowych lub pogłębienia istniejących relacji zawodowych i towarzyskich.