Przedstawiciele agendy ONZ do spraw uchodźców (UNHCR) 3 czerwca 2022 r. odwiedzili dwa uruchomione w maju punkty pomocy finansowo-prawnej dla uchodźców z Ukrainy. Byli pod wrażeniem organizacji. Wyrazili też wdzięczność Polakom za solidarność z Ukraińcami, za ofiarowaną najpierw spontanicznie, a potem systemową pomoc. Podkreśli, że do tej pory żaden kraj na świecie nie mierzył się z takim napływem migrantów w tak krótkim czasie.
Marin Din Kajdomcaj, przedstawiciel UNHCR w Polsce, spotkał się z członkinią Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszką Kapałą-Sokalską i wiceprezydent Gdyni Katarzyną Gruszecką-Spychałą w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego.
Na Pomorzu są dwa punkty pomocowe
Od początku ataku Rosji na Ukrainę granicę z Polską przekroczyło ponad 3,7 mln ukraińskich uciekinierów, z czego jak podaje UNCHR 92 proc. to kobiety, dzieci i osoby starsze. Wielu z nich znalazło schronienie na Pomorzu. Wybierali głównie duże miasta jak Gdańsk czy Gdynia.
– Dziś w Gdyni 10 proc. mieszkańców to teraz Ukraińcy – mówiła wiceprezydent miasta Katarzyna Gruszecka-Spychała.
Dlatego też UNHCR uruchomiło w Polsce program finansowej pomocy dla uchodźców. Jest on skierowany do osób, które 24 lutego lub później przybyły do Polski. W województwie pomorskim powstały dwa takie punkty – jeden w Gdyni (ul. 10 Lutego 26), a drugi w Gdańsku (ul. Wały Piastowskie 1). Punkty te odwiedzili przedstawiciele UNHCR w Polsce. Byli pod wielkim wrażeniem sprawnej organizacji. Marin Din Kajdomcaj mówił, że rolą UNCHR jest nie tylko dawać pieniądze, które na początku są bardzo potrzebne, ale stworzyć też warunki, w których uchodźcy zasymilują się ze społecznością lokalną. Na przykład nauczą się podstaw języka, dzieci pójdą do szkoły, a matki znajdą pracę. Marin Din Kajdomcaj wyraził wdzięczność za to, że Polacy przywracają godność uchodźcom. Docenił, że Polacy okazali się niezwykle gościnni, przyjmując Ukraińców do swoich domów, a nie lokując ich w obozach.
Jak podkreślała Katarzyna Gruszecka-Spychała ponad 70 proc. Ukrainek, które trafiły do Gdyni to kobiety świetnie wykształcone np. prawniczki, lekarki, które z uwagi na brak znajomości języka oraz przepisów podejmują pracę zdecydowanie poniżej swoich kwalifikacji tzn. sprzątają lub gotują.
Wizyta przedstawicieli UNHCR w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. Fot. Aleksander Olszak
Jak uchodźcy mogą otrzymać pomoc?
Zasada pomocy jest prosta. Wystarczy, aby jeden z członków rodziny zarejestrował się przez portal UNHCR, podał swoje dane i polski numer telefonu. Po rejestracji oddzwoni konsultant UNHCR, mówiący w języku ukraińskim i umówi wizytę całej rodziny w punkcie UNHCR. Tam uchodźcom zostają pobrane odciski palców, które służą tylko dla celów organizacyjnych UNHCR i nie będą kolidować z innymi przysługującymi Ukraińcom prawami do zasiłków, dostępem do rynku pracy czy wyjazdem zagranicę. Punkty świadczą uchodźcom z Ukrainy pomoc finansową przez trzy miesiące w wysokości 700 zł na osobę oraz po 600 zł na każdą kolejną osobę w rodzinie. Łącznie to maksymalnie 2500 zł. Uchodźcy mogą też skorzystać ze wsparcia psychologicznego i prawnego.
Wszyscy pomagają
– Od początku wojny w Ukrainie Polacy i mieszkańcy Pomorza wykazali się niezwykłą życzliwością i zaangażowaniem w pomoc uchodźcom – mówiła członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszka Kapała-Sokalska.
Pomagali dosłownie wszyscy. Było wiele tzw. oddolnych i spontanicznych inicjatyw lub akcji organizowanych przez organizacje pozarządowe. Również samorząd województwa pomorskiego włączył się w akację pomocy. Na przykład wysyłano pociągi po uchodźców, przekazywano sprzęt medyczny i leki, uruchomiono wsparcie finansowe czy organizowano kursy językowe dla nauczycieli. Jednak rolą pomorskiego samorządu w kwestii migrantów z Ukrainy jest przede wszystkim koordynacja działań pomiędzy gminami, organizacjami pozarządowymi a agendą ONZ.
Jak działa UNHCR?
UNHCR to Biuro Wysokiego Komisarza ds. Uchodźców, które zostało powołane 14 grudnia 1950 r. w wyniku rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Głównym celem tej agendy jest ochrona uchodźców i rozwiązywanie problemów uchodźców na świecie. Świadczy m.in. pomoc finansową, psychologiczną i prawną. Do uchodźców z pomocą docierają różnymi kanałami, poprzez m.in. stronę internetową, ulotki, media społecznościowe.
