W województwie pomorskim działają już 34 ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży. Mimo to od lat borykają się z tymi samymi problemami. Chodzi o takie kwestie jak m. in.: rozliczanie umów z Narodowym Funduszem Zdrowia, brak wynagrodzeń za nadwykonania, niskie wyceny za niektóre formy terapii oraz niedostosowane przepisów prawnych do potrzeb pacjentów.
Przedstawiciele podmiotów leczniczych, organizacji pozarządowych, instytucji publicznych oraz powiatów zaangażowanych w realizację reformy opieki psychiatrycznej o trapiących ich problemach dyskutowali w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego 6 września 2023 r.
34 ośrodków na Pomorzu
Od ubiegłego roku na Pomorzu powstało siedem nowych, środowiskowych ośrodków opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży. Łącznie w województwie działają już 34 ośrodki tzw. I poziomu referencyjności udzielające pomocy dzieciom i młodzieży w kryzysie psychicznym, w tym 6 w szpitalach nadzorowanych przez samorząd województwa pomorskiego. Zgodnie z nowymi zasadami wprowadzono trzy poziomy referencyjne opieki nad pacjentami w kryzysie zdrowia psychicznego. Na I poziomie są ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej I psychoterapeutycznej, na drugim – centra zdrowia psychicznego, które udzielają pomocy w poradniach zdrowia psychicznego lub w oddziałach dziennych. Ostatni – trzeci poziom referencyjny – to ośrodki wysokospecjalistycznej całodobowej opieki psychiatrycznej.
– Z dużą satysfakcją mogę powiedzieć, że w tej chwili na Pomorzu, w każdym powiecie i mieście na prawach powiatu, mamy co najmniej jeden ośrodek środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży – powiedziała członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszka Kapała-Sokalska. – Jako samorząd województwa, posiadając w swym nadzorze szpitale psychiatryczne, bardzo dobrze znamy wyzwania, z jakimi boryka się psychiatria dzieci i młodzieży. Zależało mi na tym, aby stworzyć forum wymiany doświadczeń pomiędzy specjalistami z całego Pomorza, którzy na co dzień pracują w środowisku z pacjentami – dodała Kapała-Sokalska.
Znane i nierozwiązane problemy
Sytuacja podmiotów, które prowadzą środowiskowe zespoły opieki czy centra zdrowia psychicznego nie jest jednolita. W mniejszych miejscowościach problemem jest np. dostępność do niedrogich i dostosowanych do wymogów prawnych lokali. Pomimo różnic uczestnicy konferencji zgodnie podkreślali, że od lat mają te same problemy. Chodzi o kwestie związane m.in. z kodowaniem świadczeń, rozliczaniem umów z Narodowym Funduszem Zdrowia, brakiem wynagrodzeń za nadwykonania, niskimi wycenami za niektóre formy terapii np. terapię rodzinną oraz przepisami niedostosowanymi do potrzeb pacjentów i specyfiki pracy psychologów czy psychoterapeutów. Najlepiej tę ostatnią kwestię przybliżył dyrektor Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. St. Kryzana w Starogardzie Gdańskim Krzysztof Kołcz
– Dziecko powinno otrzymać taką pomoc, jakiej w danym momencie potrzebuje i jaką w danym momencie jesteśmy w stanie wykonać. Nie widzę żadnego uzasadnienia, dlaczego kiedy dziecko przychodzi do osoby, która jest jednocześnie psychologiem i psychoterapeutą specjalista sam nie może zdecydować, czy zrobi badanie testowe, czy sesję terapeutyczną. NFZ wymaga, aby z odpowiednim wyprzedzeniem powiedzieć, przewidzieć, ile godzin dana osoba będzie psychoterapeutą, a ile będzie psychologiem – tłumaczył dyrektor Krzysztof Kołcz.
Plany na przyszłość
Wnioski, postulaty i rekomendacje zebrane podczas spotkania zostaną przekazane do Ministerstwa Zdrowia oraz Narodowego Funduszu Zdrowia. Ponadto, członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszka Kapała-Sokalska zapowiedziała, że w ramach środków z UE na lata 2021-2027, które pozostają w gestii Zarządu Województwa Pomorskiego, możliwe będzie wsparcie ośrodków środowiskowej opieki, poradni zdrowia psychicznego oraz oddziałów dziennych. Trwają prace nad szczegółowym zakresem pomocy oraz zasadami wsparcia.