Truskawkowy zawrót głowy. VI Festiwal Kaszubskich Truskawek w Chmielnie

Tematem festiwalu będą, oczywiście, truskawki kaszubskie. A jakie atrakcje czekają na odwiedzających? Będzie bicie truskawkowego rekordu Polski w przygotowaniu knedli z truskawkami, możliwość własnoręcznego zebrania owoców, pokazy znanych i cenionych kucharzy, truskawkowe kreacje, liczne konkursy, a także wysokiej jakości produkty z innych regionów Polski.

Festiwalowe atrakcje

Festiwal to liczne konkursy, których tematem przewodnim są – oczywiście –truskawki! Kto wierzy w swój talent kulinarny, zapewne weźmie udział w konkursie im. Heleny Gruchałowej o Puchar Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na najlepszy produkt z truskawek kaszubskich. Pokazy kulinarne przygotowali eksperci ze Stowarzyszenia Kucharzy Polskich – Krzysztof Szulborski i Andrzej Ławniczak oraz Rafał Nowakowski. Czym zadziwią uczestników? Przygotują truskawkowe specjały, a będzie ich sporo. Na tych, co lubią wariacje modowe i chcą wykazać się pomysłowością, czeka konkurs Truskawkowa Kreacja. W czasie festiwalu zostanie podjęta próba ustanowienia rekordu Polski w przygotowaniu ponad 1,5 tysiąca truskawkowych knedli przez Łukasza Konika – kucharza, prezentera kulinarnego w TVP2, eksperta kuchni molekularnej. Młodsi uczestnicy wezmą udział w edukacyjnych warsztatach kulinarnych „Truskawkowe pole – poznaj tajemnice kaszubskich truskawek”. Ciekawe, kto w tym roku zostanie młodym truskawkowym ekspertem? Wystawcy zadbali o atrakcyjność swoich stoisk, bo będą walczyć w konkursie „Truskawka w roli głównej -najatrakcyjniejsze stoisko truskawkowe festiwalu”. Nie zabraknie również zabawy przy muzyce. Zagra i zaśpiewa Kaszubski Zespół Pieśni i Tańca Chmielanie oraz zespół Lili.
Natomiast na tych, co będą chcieli własnoręcznie nazbierać truskawek do koszyczka na polu truskawkowym U Chłopa przy ul. Wiejskiej w Chmielnie czekać będzie TruskawkoRWANIE! WyWÓZ w pole z przystanku przy scenie.

Truskawka kaszubska – kaszëbskô malëna

Ich smak jest niepowtarzalny i kusi amatorów owoców. Jak je jeść? Tradycyjnie – z cukrem i śmietaną? A może wytrawnie lub jako dodatek do serów czy mięsa? Każda możliwość jest dobra, bo rozpoczyna się truskawkowe szaleństwo. Truskawkami kaszubskimi można się cieszyć od przełomu czerwca i lipca. Truskawka kaszubska – kaszëbskô malëna – została wpisana 3 stycznia 2008 r. na listę produktów tradycyjnych w kategorii Warzywa i owoce w województwie pomorskim. Ze względu na warunki dojrzewania, truskawkę kaszubską odróżnia od uprawianych w innych regionach większy poziom cukru w owocach. Wśród odmian występujących w Polsce, truskawka kaszubska jest czymś szczególnym – jest wyjątkowo soczysta i aromatyczna. Wpływ na to ma specyficzny mikroklimat Pojezierza Kaszubskiego – chłodne noce i upalne dni, czyli znaczne dobowe wahania temperatury. Owoce nadają się do szybkiego spożycia lub przetworów. Nie można ich z powodzeniem przewozić na większe odległości. Truskawka kaszubska ma swoje odmiany. Najpopularniejsze to: honeoye, senga sengana, elsanta.

A jakie były początki? Truskawka o niepopularnej politycznie obecnie nazwie murzynka, niezwykle soczysta i słodka, z lekkim posmakiem kwaskowatości, przez lata była ulubionym owocem mieszkańców Kaszub i Pomorza. Rozwój i modernizacja rolnictwa sprawiły, że została wyparta z powszechnej uprawy i zastąpiona odmianami, które wg naukowców i urzędników, miały być lepsze. Dzisiaj spotkać ją można wyłącznie lokalnie w ogródkach jako relikt dawnych upraw, a to ona stała się wzorcem nowej truskawki kaszubskiej.

Gdzie rośnie owocowa duma Pomorza?

Najwięcej truskawek kaszubskich sadzą plantatorzy z okolic Chmielna, Sierakowic i Stężycy. To tutaj, ponad 100 lat temu, powstały pierwsze uprawy. Pierwsza plantacja założona została na początku XX w. w gminie Sierakowice przez Helenę Gruchałową. Ogromną rolę w propagowaniu truskawki odegrał też ksiądz Anastazy Sadowski, proboszcz w Wygodzie Łączyńskiej.  Chmielno może poszczycić się mianem jednej z najbardziej truskawkowych gmin w Polsce. Wiele prowadzonych tu upraw posiada certyfikaty plantacji truskawki kaszubskiej.

Chronione Oznaczenie Geograficzne

Truskawka posiada dość zmienny kształt: kulisto-stożkowaty lub kulisto-nerkowaty. Przekrój podłużny ma kształt sercowaty, poprzeczny – okrągły. Pierwsze owoce są duże lub średnie. Barwa skórki owocu jest ciemnoczerwona wyrównana na całej powierzchni, lekko błyszcząca, natomiast po przekrojeniu intensywnie czerwona. Owoce są jędrne, lekko twardawe, a zarazem soczyste. Pokryte są jedwabistą, bardzo cienką skórką, na której widoczne i wyczuwalne są pestki.

Ze względu na warunki dojrzewania, truskawkę kaszubską odróżnia od uprawianych w innych regionach większa zawartość cukru w owocach. Wpływ na to ma specyficzny mikroklimat Pojezierza Kaszubskiego, w szczególności występujące tu latem dobowe wahania temperatury – chłodne noce i upalne dnie. Truskawki kaszubskie są słodkie i aromatyczne. Dojrzewają na słonecznych stokach wzgórz morenowych w otoczeniu jezior i lasów sosnowych.

Truskawka kaszubska lub kaszëbskô malëna jest wpisana do europejskiego systemu nazw i oznaczeń geograficznych. Rozporządzeniem Komisji Europejskiej (WE) nr 1155/2009 z 27 listopada 2009 r. nazwę produktu zarejestrowano jako Chronione Oznaczenie Geograficzne. Produkt jest zgłoszony do europejskiego systemu nazw i oznaczeń geograficznych, który jest też produktem tradycyjnym województwa pomorskiego.

Jak sprawdzić pochodzenie owoców

Od 27 listopada 2009 r. truskawką kaszubską może być nazwany owoc określonych odmian, wyhodowany na określonym obszarze uprawowym przy zastosowaniu ściśle określonych metod zapewniających najwyższą jakość produktu, a także podlegający ścisłemu monitoringowi w procesie produkcji. Sprzedawca powinien powiedzieć kupującemu, kiedy i gdzie dana partia owoców została zebrana. Nie obawiajmy się pytać sprzedawców o pochodzenie owoców. Możemy poprosić o kopię certyfikatu i numer partii. Mamy do tego prawo. Warto to zrobić, gdy truskawki są jasne, mało soczyste, twarde lub zapiaszczone. Truskawka kaszubska powinna mieć intensywną czerwoną barwę bez przebarwień, a owoce soczyste i niezwykle aromatyczne, słodkie w smaku.

Weryfikacji gospodarstwa, które wskazywane jest jako dostawca truskawek kaszubskich, można dokonać wchodząc na stronę Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolnych – Wykaz producentów ChNP ChOG GTS, na stronie 84, poz. 21, znajduje się lista producentów wraz z numerami ich certyfikatów, które można porównać z etykietami na koszyczkach, które kupujemy. Za używanie chronionej nazwy bez posiadania odpowiednich certyfikatów grożą kary.

VI Festiwal Kaszubskich Truskawek

• 26 czerwca 2022 r., niedziela, pocz. o godz. 12
• Chmielno
• scena nad jeziorem Kłodno
• stadion gminny przy ul. Grzędzickiego

Program

12.00 – Otwarcie stoisk; prezentacje wystawców oraz produktów regionalnych, tradycyjnych i lokalnych
– Uroczyste otwarcie Festiwalu
12.30 – Występ Młodzieżowej Orkiestry Dętej Łapalice
13.00 – Wielkie gotowanie – rozpoczęcie przygotowań do ustanowienia rekordu Polski w przygotowaniu ponad 1,5 tysiąca truskawkowych knedli przez Łukasza Konika – kucharza, prezentera kulinarnego w TVP2, eksperta kuchni molekularnej
– Ocena uczestników konkursu „Truskawka w roli głównej -najatrakcyjniejsze stoisko truskawkowe Festiwalu”
13.15 – Edukacyjne warsztaty kulinarne. „Truskawkowe pole – poznaj tajemnice kaszubskich truskawek”. Rozdanie nagród dla dzieci i pasowanie na Truskawkowego Eksperta
13.30 – Pokaz kulinarny w wykonaniu ekspertów ze Stowarzyszenia Kucharzy Polskich – Krzysztof Szulborski i Andrzej Ławniczak oraz Rafał Nowakowski przygotują truskawkowe specjały
14.00 – Występ Kaszubskiego Zespołu Pieśni i Tańca Chmielanie
14.30 – Prezentacja uczestników konkursu „Truskawkowa kreacja”
15.00 – Prezentacje uczniów sekcji muzycznej GOKSiR Chmielno pod kierunkiem instruktora Piotra Jereczka
– Ocena produktów w konkursie im. H. Gruchałowej o Puchar Ministra Rolnictwa
16.00 – Wielkie gotowanie i bicie rekordu Polski w największej liczbie knedli z truskawkami kaszubskimi
16.30 – Pokaz kulinarny w wykonaniu ekspertów ze Stowarzyszenia Kucharzy Polskich – Krzysztof Szulborski i Andrzej Ławniczak oraz Rafał Nowakowski przygotują truskawkowe specjały
17.00 – Wybór Królowej Truskawek Kaszubskich sezonu 2022
17.30 – Pokaz kulinarny w wykonaniu ekspertów ze Stowarzyszenia Kucharzy Polskich – Krzysztof Szulborski i Andrzej Ławniczak oraz Rafał Nowakowski przygotują truskawkowe specjały
17.30 – Koncert zespołu disco polo Lili, cz. I
18.30 – Ogłoszenie wyników konkursów kulinarnych
– Ogłoszenie wyników głosowania na najatrakcyjniejsze truskawkowe stoisko festiwalu
19.00 – Koncert zespołu disco polo Lili, cz. II

Fot. mat. prasowe GOKSiR Chmielno