Niemal 24 tysiące uczniów szkół podstawowych i średnich uczyło się języka kaszubskiego w roku szkolnym 2024/2025. Maturę z tego języka zdawało 28 osób, z czego 17 w województwie pomorskim. Kierunek „Etnofilologia kaszubska” na Uniwersytecie Gdańskim kształcił 41 studentów.

 Kongres z galą i artystycznym zakończeniem

Centralnym punktem sobotniego wydarzenia, będzie gala konkursu „Bëlny szkólny”, ale poprzedzą ją wystąpienia nauczycieli oraz naukowców. Wykład inauguracyjny wygłosi prof. Cezary Obracht-Prondzyński,  a w panelu dyskusyjnym wezmą udział Anna Cupa, Emilia Maszke, Szymon Medalion i Kazimierz Kleina. Omówią zagadnienie z perspektywy nauczyciela, dyrektora szkoły, przedstawiciela samorządu i parlamentarzysty. Otwarcie uroczystości nastąpi o godz. 12.00, natomiast gala z wręczeniem nagrody „Bëlny szkólny” zaplanowana jest na godz. 15.00. Wszystko to w Audytorium Novum PG. Po sąsiedzku, w Operze Bałtyckiej, o godz. 18.00 rozpocznie się spektakl „Wòlô Bòskô” (kasz. wola boska), czyli muzyczne widowisko w oprawie kaszubskich pieśni. Będziemy mogli delektować się fenomenalną grą aktorską i piękną kaszubszczyzną duetu Danuty Stenki z Damianem Wilmą. Spektakl, którego Damian Wilma jest autorem, swoją premierę miał w Teatrze Wielkim w Warszawie, gdzie w zeszłym sezonie był wystawiany 6 razy w ranach repertuaru Opery Narodowej.

Dzień Edukacji Kaszubskiej

Święto obchodzimy co roku 7 września, w tym roku wyjątkowo gł  wne uroczystości odbędą się kilka dni później. Data upamiętnia uchwalenie ustawy o systemie oświaty z 1991 roku. Ów akt zapewnił możliwość organizacji nauki języka kaszubskiego w szkołach. Szkolnictwo kaszubskie rozwinęło się dzięki pasji i osobistemu zaangażowaniu nauczycieli, którzy działali w ruchu kaszubskim i widzieli wielką wartość w idei zachowania kaszubskiego dziedzictwa, zwłaszcza w obszarze języka. Przez trzydzieści lat szkolnictwo kaszubskie znacznie się rozwinęło, wykorzystano wiele możliwości, ale pojawiły się też wyzwania. Dzisiaj języka kaszubskiego uczy się w województwie pomorskim, ale też poza jego granicami. Dzień Edukacji Kaszubskiej przypomina o wartości nauczania jedynego na terytorium RP języka regionalnego.

Kim jest „Bëlny szkòlny”?

Dobry nauczyciel, bo tak się tłumaczy tytuł corocznego wyróżnienia, to wyraz uznania dla talentu, pracy i wysiłku pedagogów uczących języka kaszubskiego i wyróżniających się działalnością dydaktyczną i społeczną. Uhonorowani zostają ci, którzy w szczególny sposób przyczyniają się do zachowania i rozwoju języka i kultury kaszubskiej. Nagroda została ustanowiona w 2020 roku przez Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego i od tego czasu przyznano ją wielu zasłużonym nauczycielom, przede wszystkim osobom, dzięki którym nauczanie języka kaszubskiego stało się możliwe. Pierwszy tytuł „Bëlnégò szkólnégò” otrzymała Felicja Baska-Borzyszkowska, a w zeszłym roku główną nagrodę zdobyła Elżbieta Pryczkowska.

 

Nominowani do nagrody „Bëlny szkólny” w 2025 roku:

  • Marzena Borzyszkowska ze Szkoły Podstawowej w Swornegaciach
  • Elżbieta Bugajna z Uniwersyteckiego Liceum Ogólnokształcącego z oddziałami dwujęzycznymi im. Pawła Adamowicza w Gdańsku
  • Hanna Dettlaff ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Bolszewie
  • Gabriela Dudzik ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Leźnie
  • Anna Gierszewska ze Szkoły Podstawowej im. Przyjaciół Ziemi w Kłodawie
  • Justyna Górska ze Szkoły Podstawowej im. Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” w Lubni
  • Renata Hopa ze Szkoły Podstawowej im. Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” w Redkowicach
  • Beata Jankowska z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 3 w Kościerzynie i z Zespołu Szkół w Grabowie Kościerskim
  • Anna Łukowicz z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Goręczynie
  • Emilia Maszke ze Szkoły Podstawowej im. Ks. Anastazego Sadowskiego w Lisich Jamach
  • Anna Miotk ze Szkoły Podstawowej im. Alojzego Nagla w Nowym Dworze Wejherowskim
  • Anna Różek ze Szkoły Podstawowej w Męcikale i ze Szkoły Podstawowej im. Stanisława Sikorskiego w Wielkich Chełmach
  • Lucyna Sorn z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Mostach