Rozmowa o teatrze żydowskim w XIX i XX w. w Gdańsku z Mieczysławem Abramowiczem

Na premierę książki Mieczysława Abramowicza zapraszają Muzeum Narodowe w Gdańsku, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Gdańsku oraz Fundacja Kultury Zbliżenia. Z autorem rozmawiać będą prof. Małgorzata Jarmułowicz – promotorka pracy doktorskiej Mieczysława Abramowicza, kierownik Zakładu Dramatu, Teatru i Widowisk Wydziału Filologicznego UG oraz dr Katarzyna Kręglewska z Zakładu Dramatu, Teatru i Widowisk Wydziału Filologicznego UG.

Teatr żydowski w Gdańsku 1876–1968

Publikacja jest rozszerzoną wersją wyróżnionej pracy doktorskiej Mieczysława Abramowicza.

– Moja rozprawa doktorska jest przede wszystkim dysertacją naukową, wynikiem żmudnego i długotrwałego projektu badawczego, który miał na celu ‒ i ten cel, mam nadzieję, osiągnął ‒ zapisanie niepokojącej swoim istnieniem białej karty w naszej historiografii polskiego teatru żydowskiego. – mówił Mieczysław Abramowicz w wywiadzie przeprowadzonym przez Ewę Cichocką. – Ale jest również ‒ w swojej warstwie emocjonalnej ‒ wypełnieniem przeze mnie owej micwy pamięci o ludziach, naszych sąsiadach, o ich kulturze, zwyczajach, o tym wszystkim, co zniknęło z okalających nas pejzaży i wspólnej niegdyś przestrzeni. Moją pracę traktowałem, jako spłacenie długu wobec nich zaciągniętego przez nas wszystkich i przeze mnie osobiście – dodał Abramowicz.

Autor szczegółowo omawia dzieje teatru żydowskiego w Gdańsku na przestrzeni XIX i XX w., począwszy od pierwszych występów Nathana Schwarza w 1876 r., poprzez działalność stałego Teatru Żydowskiego w latach 30. XX wieku, aż po występy teatru Idy Kamińskiej po II wojnie światowej. Wzbogacona licznymi, dotychczas nigdzie niepublikowanymi ilustracjami książka przywołuje miejsca, w których występowali aktorzy, i przybliża biogramy związanych z teatrem żydowskim artystów.

Publikację zrecenzowała prof. dr hab. Małgorzata Leyko:

„O książce pt. Teatr żydowski w Gdańsku 1876–1968 można powiedzieć, że jest to od dawna oczekiwane dzieło życia Autora, poprzedzone kilkoma artykułami zapowiadającymi całościowe opracowanie tematu. Dlatego budzi ono nie tylko ciekawość, lecz także respekt i szacunek dla Badacza, który latami gromadził okruchy informacji, kompletował dokumenty, penetrował archiwa, prowadził żmudne kwerendy prasowe i rekonstruował biografie bohaterów swojej pracy. Wynik tych badań realizowanych przez kilka dekad jest prawdziwie imponujący, a uznanie musi budzić zarówno objętość książki, jak i przede wszystkim precyzyjna narracja, w której splecione i połączone ze sobą zostały przekazy czerpane z różnych źródeł.”

Mieczysław „Metys” Abramowicz

Urodzony 24 maja 1952 r. w Gdańsku pisarz, historyk, aktor-lalkarz, reżyser teatru lalek, rzecznik prasowy Gdańskiej Gminy Żydowskiej. Badacz dziejów teatru żydowskiego w Gdańsku; autor wielu publikacji na ten temat, publikowanych m.in. w Niemczech i w Izraelu, uczestnik konferencji naukowych poświęconych dziejom teatru żydowskiego w Polsce.

Studiował filozofię praktyczną na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (pierwsza połowa lat 70. XX w.). Współtworzył Teatr Akademicki KUL Grupa „Ubodzy”, brał udział w organizacji Kullages, odbył roczny staż w Instytucie Laboratorium Jerzego Grotowskiego. Absolwent (1985) Wydziału Reżyserii Teatru Lalek Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej z filią w Białymstoku. W 1988 r. wraz z żoną Małgorzatą założył prywatny Teatr W Drodze. Występowali m.in. w Belgii, we Francji i na Litwie.

Badacz dziejów gdańskich Żydów i teatru żydowskiego w Gdańsku; autor wielu publikacji na ten temat. Napisał zbiory opowiadań „Każdy przyniósł, co miał najlepszego” (2005, nominacje w 2006 r. do nagród literackich Nike, Angelus, Gdynia) i „Bowiem jak śmierć potężna jest pamięć” (2013). Twórca sztuk teatralnych, słuchowisk radiowych i filmów dokumentalnych, prac publicystycznych na temat historii Gdańska i dziejów gdańskich Żydów oraz wystaw w Muzeum Narodowym w Gdańsku, gdzie pracuje. W 1998 r. został laureatem Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury, dwukrotnie ‒ w latach 2004 i 2005 ‒ Pomorskiej Nagrody Artystycznej oraz w 2006 Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”. W roku 2021 obronił w Uniwersytecie Gdańskim pracę doktorską „Teatr żydowski w Gdańsku 1876‒1968”.

„Teatr żydowski w Gdańsku 1876‒1968” – spotkanie z Mieczysławem Abramowiczem

• 17 marca 2022 r., godz. 17.00
• Nowa Synagoga
• ul. Partyzantów 7
• Gdańsk
• wstęp – bezpłatny