Tak wygląda Teodora! Oto statuetka Pomorskiej Nagrody dla Liderek i Liderów Kultury!

Wiadomo już jak wygląda statuetka Pomorskiej Nagrody dla Liderek i Liderów Kultury, noszącej imię Teodory Gulgowskiej. To właśnie ten symbol, to wyróżnienie powędruje do rąk wybitnych osób, które swoją pasją, zaangażowaniem i twórczą energią kształtują bogate życie kulturalne naszego Pomorza, inspirując się niezwykłym dziedzictwem Patronki. Kto został nominowany? Informacje można znaleźć tutaj: Poznaj osoby nominowane do Pomorskiej Nagrody dla Liderek i Liderów Kultury — Nagrody Teodory.

Pomorska Nagroda dla Liderek i Liderów Kultury — Nagroda Teodory została zainicjowana przez Samorząd Województwa Pomorskiego, a jej organizatorem jest Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku. Nagroda ma na celu wyróżnienie i uhonorowanie osób, które wykorzystują działania kulturalne jako narzędzie do budowania pozytywnej zmiany w swoich lokalnych społecznościach. Uroczysta inauguracja Nagrody Teodory odbyła się  w roku 2024 podczas 1. Dnia Działających w Kulturze (28 maja 2024 roku) w NCK — Centrum św. Jana w Gdańsku.

Proces wyłaniania tego wyjątkowego symbolu był niezwykle ważny. Jesienią 2024 r. ogłoszono otwarty konkurs na projekt statuetki, na który wpłynęło aż 107 inspirujących propozycji od twórców z całego kraju. Komisja konkursowa analizowała wszystkie nadesłane prace, dążąc do wyboru projektu, który najlepiej odda ideę Nagrody Teodory i stanie się jej rozpoznawalnym znakiem. Choć ostatecznie nie wyłoniono zwycięzcy spośród tych zgłoszeń, wiele z nich zasługiwało na uwagę i docenienie za kreatywność i ciekawe podejście do tematu. To właśnie te inspiracje oraz dalsze poszukiwania doprowadziły do ostatecznej koncepcji statuetki.

Wyjątkowa statuetka Nagrody Teodory stanowi nowoczesną interpretację tradycyjnej pomorskiej kultury plecionkarskiej. Jej głównym elementem jest ażurowy wieniec o średnicy 22 centymetrów, wykonany z 4-milimetrowego, trwałego i szlachetnego pręta aluminiowego. Zastosowany splot nawiązuje do popularnych w regionie technik wikliniarskich, symbolizując więzi międzyludzkie oraz sieć relacji tworzonych przez liderów kultury. Eleganckie aluminium podkreśla nowoczesny charakter projektu.

W centrum wieńca umieszczona jest grawerowana plakieta z polerowanej stali nierdzewnej o średnicy 10 centymetrów. Jej unikalne wykończenie stanowi bioplastik stworzony z bałtyckich glonów (szczególnie z widlika zaostrzonego), zatopionego w nim bursztynu i lokalnych kwiatów oraz liści. Ten innowacyjny materiał wprowadza element „złota Bałtyku” w nowoczesnej interpretacji, stanowiąc serce statuetki i podkreślając piękno natury oraz związek z lokalnym środowiskiem.

Forma wieńca symbolizuje wspólnotę liderów kultury, którzy swoją działalnością inspirują, jednoczą społeczność i przyczyniają się do pozytywnych zmian w regionie. Projekt statuetki jest manifestem łączącym tradycję z nowoczesnością, gdzie metalowa plecionka nawiązuje do dawnych rzemiosł, a zastosowanie bioplastiku stanowi nowoczesne i świadome wykorzystanie lokalnych zasobów naturalnych, mając również walor edukacyjny.

Autorką tej wyjątkowej koncepcji jest Blanka Byrwa, projektantka i artystka działająca na styku sztuki, nauki i ekologii. Specjalizuje się w tworzeniu biomateriałów z alg bałtyckich, a jej projekt „Glony” angażuje społeczność w ochronę Morza Bałtyckiego, łącząc sztukę z edukacją ekologiczną. Jest autorką i kuratorką wystaw na Gdynia Design Days, m.in. „Glony” (2022, 2023), „Odpady” (2023) oraz „Bioplastico?” (2024). Jej prace były prezentowane na HANSEartWORKS (2024) i w Instytucie Dizajnu w Kielcach. Współpracuje z ASP i UG, prowadząc warsztaty z biomateriałów i projektowania cyrkularnego. Jako prezes Fundacji CUMY współtworzyła Makerspace w Stoczni Gdańskiej, realizując projekty takie jak „Projekt Stocznia” i „reTrylinka”.

Wręczenie nagrody Teodory odbędzie się podczas uroczystej gali Dnia Działających w Kulturze, 29 maja 2025 roku!

Nagroda nosi imię Teodory Gulgowskiej (1860-1951), wybitnej liderki społecznej i animatorki kultury ludowej na Kaszubach. Jej pasja, zaangażowanie i inicjatywa, dzięki której m.in. powstało pierwsze na ziemiach polskich muzeum na wolnym powietrzu we Wdzydzach, stanowią dla nas nieustanne źródło inspiracji i przypominają o sile oddolnych działań w krzewieniu kultury. Nagradzając tegorocznych Liderów i Liderki Kultury, pragniemy uhonorować osoby, które podobnie jak Teodora Gulgowska, z oddaniem animują swoje lokalne społeczności i poprzez kulturę inicjują pozytywne zmiany.