Podczas zwiedzania można zobaczyć i dowiedzieć się, jak prehistoryczni ludzie wydobywali krzemień pasiasty, w jaki sposób go obrabiali oraz dokąd trafiał po wydobyciu.

Światowy ewenement na liście UNESCO

Kopalnie krzemienia w Krzemionkach należą do największych obiektów tego typu na świecie. Pod powierzchnią ponad 78 ha znajduje się około 4 tys. szybów górniczych, które funkcjonowały na tym obszarze już 5,5 tys. lat temu (chronologia zabytku obejmuje okres od połowy IV do połowy II tysiąclecia p.n.e.). W Krzemionkach zachował się krajobraz pogórniczy z młodszej epoki kamienia… i jest to światowy ewenement.

– Naprawdę niewiele pozostało takich miejsc, praktycznie nietkniętych przez współczesną cywilizację – mówi Marcin Fedoruk, kierownik Działu Promocji i Komunikacji Wizualnej Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Na powierzchni terenu w Krzemionkach można dostrzec zagłębienia pradawnych szybów górniczych, hałdy urobku, pozostałości pracowni obróbki krzemienia oraz inne ślady obecności górników, m.in. zadaszenia nad szybami, ścieżki komunikacyjne, obozowiska. Natomiast pod ziemią przetrwały – w większości nienaruszone – wyrobiska, szyby, komory, korytarze, przodki górnicze, a nawet ślady po narzędziach, którymi obrabiano skałę.

Wyjątkowymi znaleziskami w krzemionkowskich podziemiach są miejsca, gdzie prehistoryczni górnicy używali ognia: skupiska węgla drzewnego oraz „objaśniska” służące do oczyszczania łuczyw. Archeolodzy odkryli także rysunki naskalne pokazujące: postać człowieka, głowę byka, zwierzęta, stopy, rogi i inne symbole związane z kulturą duchową neolitu.

Biorąc to wszystko pod uwagę, kopalnie wraz z dwoma innymi obiektami górniczymi i pozostałościami osady górników w 2019 r. zostały wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Zabytkiem opiekuje się Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim.

 

Krzemionki. Pradziejowe kopalnie krzemienia pasiastego

  • wystawa czynna: od 6 marca do 2 listopada 2025 r.
  • Spichlerz Błękitny Baranek: oddział Muzeum Archeologicznego w Gdańsku
  • ul. Chmielna 53, Gdańsk

Zwiedzanie biletowane zgodnie z cennikiem Spichlerza Błękitny Baranek.