W posiedzeniu uczestniczyli eksperci, reprezentujący realizowany przez Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych projekt pn.: Spójna Integracja Regionalna Ekonomii Społecznej: Cezary Miżejewski oraz Joanna Szymańska.

Spotkanie otworzyła Małgorzata Niemkiewicz – Przewodnicząca Pomorskiego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej. W pierwszej części spotkania uczestnicy wysłuchali prezentacji ekspertów
z OZRSS dot. zmian w kluczowych regulacjach dotyczących ekonomii społecznej na poziomie krajowym (KPRES, CT9) oraz stan prac nad rozwiązaniami dotyczącymi ES w perspektywie finansowej UE 2021-2027.

Kluczowy moment dla kształtu ES (lata 2019-2020)

Jesteśmy obecnie w ważnym z punktu widzenia sektora ekonomii społecznej momencie. W styczniu Rząd przyjął zmieniony Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej (o zmianach w KPRES przeczytać można na naszej stronie internetowej). Zmianie ulegają Wytyczne w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014−2020 (CT9). Jednocześnie trwają już pierwsze, wstępne prace nad nową perspektywą finansową UE, klaruje się m.in. kształt przyszłego funduszu EFS+. Zapisy w ww. dokumentach de facto zdeterminują kierunki rozwoju oraz kształt ekonomii społecznej w Polsce w najbliższych latach.

Wyzwania dla ekonomii społecznej w okresie 2021-2027

O wszystkich zmianach oraz propozycjach rozwiązań w procedowanych dokumentach opowiedział zgromadzonym Cezary Miżejewski, który wskazał najistotniejsze wyzwania w kontekście przyszłości ekonomii społecznej.

Obecnie takim wyzwaniem są na przykład zmiany na rynku pracy. W Polsce mamy obecnie rekordowo niski poziom bezrobocia, poza tym zaobserwować można w tej dziedzinie spore zróżnicowanie terytorialne. Ponadto wyzwaniem jest konieczność poszukiwania nowych obszarów rozwojowych dla PES. Propozycją odpowiedzi na wskazane wyzwania mogłoby być na przykład poszerzenie grup docelowych ekonomii społecznej o osoby nieaktywne zawodowo. Warto również pomyśleć o osobach niezatrudnionych, żyjących na co dzień w zmarginalizowanych obszarach kraju. Chodzi tutaj m.in. o gminy, miasta, które w ostatnich latach w wyniku różnego rodzaju zmian utraciły swoje funkcje społeczno-gospodarcze. Do takich lokalizacji zaliczyć można na przykład byłe miasta wojewódzkie. Rozwiązanie takie widoczne jest również w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego do 2030 roku.

W swojej prezentacji C. Miżejewski wskazał najważniejsze wyzwania związane z funkcjonowaniem sektora podmiotów ekonomii społecznej, do których zaliczyć należy: słabą ekonomizację NGO, mała liczbę przedsiębiorstwa społecznych, słaby stan finansowy kapitałowy i kompetencyjny przedsiębiorstw społecznych, niekorzystny stan „starej” ekonomii społecznej (np. spółdzielnie inwalidów) czy słaby stan społecznego oddziaływania ekonomii społecznej. Propozycje na wskazane wyzwania w tym obszarze to m.in.: budowa wsparcia dla lokalnych organizacji pozarządowych realizujących usługi społeczne, dywersyfikacja źródeł finansowania i lepsze usługi społeczne, budowa systemu wsparcia dla spółdzielni inwalidów. W tym kontekście kluczowe jest poza tym zróżnicowanie wsparcia dotacyjnego i kapitałowego czy rozbudowa systemu usług doradczych.

Innymi wyzwaniami zaprezentowanymi przez C. Miżejewskiego były takie kwestie jak: krótkoterminowość w finansowaniu usług wsparcia, potrzeba łączenia źródeł finansowania (EFS, Fundusz Pracy, PFRON), potrzeba rozwoju instrumentów zwrotnych, trudności w koordynacji regionalnej i krajowej.

W dalszym ciągu nie jest określone miejsce ekonomii społecznej w nadchodzącym budżecie UE. Następca Europejskiego Funduszu Społecznego w latach 2021-2027 EFS+, określony został w formie 11 celów szczegółowych (dawne priorytety inwestycyjne), skupionych w trzech obszarach: zatrudnienie, edukacja i włączenie społeczne. W projekcie brakuje wyodrębnionego celu szczegółowego dotyczącego gospodarki społecznej. W związku z tym OZRSS zbiera podpisy pod specjalną petycją o wyodrębnienie osobnego celu szczegółowego dotyczącego ekonomii społecznej. Ponadto w związku z omawianymi zmianami, rekomendacje przygotować ma Krajowy Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej na najbliższym posiedzeniu 30 maja. W ramach projektu SIRES planuje się również organizacje spotkań, konsultacji regionalnych. Jedno z takich spotkań odbędzie się najprawdopodobniej również w województwie pomorskim w terminie 3-4 lipca.

Prezentacja została uzupełniona o informację J. Szymańskiej o dostępnej analizie zmian w KPRES, która została wykonana w ramach realizacji projektu. Analiza dostępna jest pod linkiem: www.nowelizacjakpres.strikingly.com.

Po prezentacji zgromadzeni mieli okazję zadać pytania ekspertom z SIRES. Rozmowy dotyczyły m.in. problematycznych kwestii odprowadzania podatku VAT przez podmioty ekonomii społecznej, które otrzymały dotację z Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej. Zmiana ta wynika ze zmian w Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014−2020.

Priorytety PKRES oraz sprawy bieżące

W drugiej części, członkowie komitetu zajęli się sprawami bieżącymi. Justyna Rozbicka-Stanisławska zrelacjonowała bieżące wydarzenia z obszaru działalności podmiotów reintegracji społeczno-zawodowej w tym z prac Krajowego Konwentu CIS/KIS oraz z realizacji projektu pn.: Krajowa Sieć Reintegracji, w ramach którego odbył się konkurs na utworzenie Klubów Integracji Społecznej. W ramach wspomnianego konkursu w województwie pomorskim powstaną prawdopodobnie cztery nowe Kluby Integracji Społecznej. Karolina Krzemińska zgłosiła natomiast potrzebę zajęcia się w ramach grup roboczych PKRES tematyką społecznie odpowiedzialnych zamówień publicznych. W wyniku ustaleń członków komitetu tematyką tą zajmie się grupa robocza – ekonomizacja. Mariusz Florczyk natomiast zaprezentował zgromadzonym planowany w tym roku festiwal pn. „Ludzie dla Ludzi” w Kartuzach. Organizatorem wydarzenia jest powiat kartuski. Wydarzenie służyć ma prezentacji działalności osób i organizacji pozarządowych działających na co dzień w sferze pożytku publicznego w tym na rzecz osób z niepełnosprawnościami.

Ostatnim punktem posiedzenia była praca warsztatowa w grupach tematycznych:

  • Upowszechnianie,
  • Ekonomizacja,
  • System wsparcia,

której celem było zaplanowane działań priorytetowych grup w roku bieżącym. Praca grup roboczych zostanie uszczegółowiona podczas wyjazdowego posiedzenia komitetu.

Materiały do pobrania:

 

Spotkanie odbyło się w ramach projektu pozakonkursowego, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego pn.: „Pomorski system przedsiębiorczości społecznej: koordynacja rozwoju ekonomii społecznej w województwie pomorskim na lata 2019-2022”.

 

Galeria zdjęć, posiedzenie Pomorskiego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej [8.05.2019r.] Fot.: Maciej Kochanowski