Koncerty, spektakle, spotkania z literaturą i filmem. Trwa Tydzień Chorwacki w Teatrze Szekspirowskim

Tydzień Chorwacki, w ramach cyklu Teatry Europy i Świata, organizowany jest przez Gdański Teatr Szekspirowski, Fundację Theatrum Gedanense i Ministerstwo Kultury Chorwacji w partnerstwie z Ambasadą Chorwacji w Polsce. To już 15. edycja wydarzenia relizowanego od 2014 r.

– Zapraszamy w podróż do Chorwacji, słonecznego kraju, położonego nad brzegiem Morza Adriatyckiego, z najbardziej przejrzystą wodą i złotymi plażami. Być może znacie już Dubrownik i Split, odwiedziliście wyspę Korčula lub półwysep Istria. Z nami możecie lepiej poznać kulturę tego kraju – odwiedzić teatry, kina i galerie, a na piękno chorwackiej przyrody i architektury spojrzeć przez pryzmat filmowego kadru – mówią organizatorzy festiwalu.

KONCERT

Tamara Obrovac Quartet – koncert

• 9 września 2021 r., czwartek, godz. 19.00,
• Gdański Teatr Szekspirowski,
• bilety: 20-40 zł,
• skład zespołu: Tamara Obrovac (wokal, kompozycja), Matija Dedić (pianino), Krunoslav Levačić (perkusja) i Žiga Golob (kontrabas).

Muzyka pochodzącej z chorwackiego miasta Pula kompozytorki i flecistki Tamary Obrovac, to inspirowany etnicznie współczesny jazz śródziemnomorski, który pozostaje pod wpływem wielu muzycznych tradycji. Artystka łączy inspirację, czerpaną z jej rodzinnych stron, istryjskiego ducha muzyki i dialektu z uniwersalnym językiem jazzu.

–  Jazz to dla mnie wolność, a korzenie to moja wewnętrzna prawda – mówi Tamara Obrovac.

Artystka należy do grona najoryginalniejszych twórców europejskiej sceny etnojazzowej.

PRZEDSTAWIENIA

 „Trzy zimy“ – spektakl Tena Štivičić, Chorwacki Teatr Narodowy w Zagrzebiu

• 10 września 2021 r., piątek, godz. 19.00, 3 h,
• platforma VOD Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego,
• bilety: 25 zł,
• autorka tekstu: Tena Štivičić, polski przekład: Barbara Kramar,
• reżyseria: Ivica Buljan, dramaturgia: Mirna Rustemović, scenografia: Aleksandaer Denić, kostiumy: Ana Savić Gecan, muzyka: Mitja Vrhovnik Smrekar, światła: Sonda4, video i zdjęcia: Toni Soprano,
• obsada: Mada Peršić, Silvio Vovk, Alma Prica, Nina Violić, Slavko Juraga, Ksenija Marinković, Barbara Vicković, Dragan Despot, Bojan Navojec, Franjo Kuhar, Siniša Popović, Jadranka Đokić, Luca Anić, Mislav Čavajda.

Spektakl prezentowany z napisami w językach polskim i angielskim.

Tena Štivičić jest nagradzaną chorwacką dramatopisarką, której spektakle są prezentowane w całej Europie. Odnosi liczne sukcesy jako scenarzystka filmowa i telewizyjna. Do napisania „Trzech zim” zainspirowała ją historia jej rodziny. Epicka tragedia rodzinna, rozgrywająca się na trzech alternatywnych poziomach czasowych i przedstawiająca cztery pokolenia chorwackiej rodziny. Od zwycięstwa zwolenników komunistycznej partii Tito, przez rozpad Jugosławii w 1990 r., do podpisania traktatu o wstąpieniu do Unii Europejskiej w 2011 r. losy rodziny Kos przeplatają się z losami ich kraju w obliczu politycznego przewrotu.

„Czarna Matka Ziemia“ – spektakl Teatr Młodych w Zagrzebiu

• 11 września 2021 r., sobota,  godz. 19.00, 2 h 40 min,
• Gdański Teatr Szekspirowski,
• bilety: 40-60 zł,
• autor: Kristian Novak, adaptacja: Tomislav Zajec, reżyseria: Dora Ruždjak Podolski, scenografia: Stefano Katunar, Kostiumy: Doris Kristić, ruch sceniczny: Petra Hrašćanec, muzyka: Stanko Kovačić, dźwięk: Miroslav Piškulić, Światła: Aleksandar Čavlek, asystentka reżysera: Lea Anastazija Fleger,
• obsada: Adrian Pezdirc, Mia Melcher, Doris Šarić Kukuljica, Nataša Dorčić, Urša Raukar, Dado Ćosić, Zoran Čubrilo, Suzana Nikolić, Jasmin Telalović, Dora Polić Vitez, Pjer Meničanin, Barbara Prpić, Nadežda Perišić Radović, Danijel Ljuboja, Damir Šaban, Mateo Videk, Milica Manojlović, Stanko Kovačić, Nikola Ljutić / Leon Bujanović.

Spektakl prezentowany z napisami w językach polskim i angielskim.

„Czarna Matka Ziemia” to powieść Kristiana Novaka, opowiadająca historię odnoszącego sukcesy młodego pisarza Matiji Dolenčeca, który stara się przezwyciężyć swój twórczy i emocjonalny kryzys. Odkrywa własną historię, stłumioną w zapomnieniu i zastąpioną dziesiątkami przez siebie wymyślonych. Zatajona przeszłość bohatera to opowieść o jego dzieciństwie w wiosce Medimurie, śmierci ojca, ośmiu samobójstwach, dwóch demonach, utraconych przyjaciołach, wielkich mitach i lokalnych legendach. Osadzona na przełomie lat 90. historia opowiada o codziennych kłamstwach, poczuciu winy, okrucieństwu, odosobnieniu i miłości.

Po spektaklu o godz. 21.40 odbędzie się spotkanie z reżyserem oraz artystami Teatru Młodych w Zagrzebiu oraz Krystianem Novakiem, autorem książki „Czarna Matka Ziemia”.

 „Bajka o obłoczku“ – spektakl dla dzieci Teatr Mała Scena w Zagrzebiu

• 12 września 2021 r., niedziela, godz. 11.00 i 15.00, 45 min,
• Miejski Teatr Miniatura w Gdańsku,
• bilety: 15-20 zł,
• reżyseria: Ivica Šimić, scenografia i kukiełki: Dunja Niemčić, Anina Lasta, Robert Budor, Valentina Supanz Marinić i Neda Vuković, zdjęcia: Irena Sinković, tekst: Ivica Šimić / Buga Marija Šimić.

Pierwszy chorwacki spektakl dla widzów poniżej 2. r.ż. Przedstawienie przeznaczone jest dla dzieci od 1,5 roku do 5 lat. Zostało tak zaprojektowane, by było łatwe do zrozumienia dla najmłodszych i by od początku wprowadzało ich w magię teatru. Ten kukiełkowy spektakl zaprasza dzieci do odbycia fascynującej teatralnej podróży. Pewnego dnia miękka biała chmura unosi z łąki chłopca i zabiera go ze sobą. Razem oglądają pustynie, lasy deszczowe, morza i góry. Podczas tej podróży zwiedzają świat, poznając piękno i tajemnice naszej planety.

 „Impossible Dances“ – spektakl BADco.

• 13 września 2021 r., poniedziałek, godz. 19.00, 1h,
• Gdański Teatr Szekspirowski,
• bilety: 25-30 zł,
• reżyseria: Goran Sergej Pristaš, dramaturgia: Tomislav Medak, choreografia/ performance: Nikolina Pristaš, Ana Kreitmeyer, Zrinka Užbinec, Marta Krešić , projekt: Dejan Dragosavac Ruta, produkcja: Lovro Japundžić, video: Goat Island, The Sea & Poison,fragmenty tekstów: Karen Brodine, Juliana Spahr, John Cage, Đuro Seder.

BADco. to kolektyw performatywny z siedzibą w Zagrzebiu. Zespół poddaje systematycznej analizie procesy sztuki performatywnej w zakresie prezentacji i obserwacji różnorodnych kontekstów formalnych i percepcyjnych. Dzięki temu w spektaklach grupy obserwujemy modyfikacje w strukturach relacji z publicznością, architektury spektaklu czy schematów komunikacyjnych.
W spektaklu „Impossible Dances” BADco. bada nowe sposoby praktykowania niemożliwego. To „niemożliwe” wyłania się z procesu przekładania choreografii na choreografię, nagrania na ruch, poezji na performans. Dla zespołu „niemożliwe jest konieczne, ponieważ w miarę jak postępuje efekt cieplarniany, nic nie jest pilniejsze niż spotkanie niezliczonych niemożliwości”. Po spektaklu odbędzie się krótki wykład prof. Ivy Hraste Soco dotyczący wspołczesnej kultury Chorwacji jako marki.

„Staging a Play: Tartuffe“ – spektakl na podstawie „Świętoszka“ Moliere’a, Zagreb Dance Company

• 15 września 2021 r., środa, godz. 19.00, 1h 10 min,
• Gdański Teatr Szekspirowski,
• bilety: 30-50 zł,
• reżyseria i choreografia: Matija Ferlin; dramaturgia: Jasna Žmak; scenografia: Mauricio Ferlin; muzyka:  Luka Prinčić i Matjaž Predanič; kostiumy: Matija Ferlin i Desanka Janković;  make-up: Sanja Rivić; światło i kierownictwo techniczne: Saša Fistrić; zdjęcia: Jelena Janković,
• współpraca choreograficzna i obsada: Petra Chelfi, Andreja Jandrić, Domagoj Janković, Darko Japelj, Sintija Kučić, Marin Lemić, Roberta Milevoj, Petra Valentić i Eva Kocić.

Klasyczna komedia Moliere’a „Świętoszek“ („Tartuffe“) jest drugą, po „Szklanej Menażerii” Tennessee Williamsa, inscenizacją Matiji Ferlina ze stworzonego przez niego cyklu „Staging a Play”. Cykl jest próbą zmierzenia się z wielkimi dziełami sztuki dramatu za pomocą eksperymentu, polegającego na przełożeniu tekstu na język choreografii. Słowo mówione zastępowane jest fizyczną ekspresją w określonym kontekście znaczeniowym. „Staging a Play” kwestionuje same podstawy pojęcia inscenizacji dramatu. U Ferlina ciało staje się środkiem do manifestowania konkretnych znaczeń zapisanych w każdym wersie, bez próby osiągnięcia tego samego poziomu lub tego samego rodzaju przekazu treści komunikatu.

FILMY

„Mała wycieczka“ – film, („Kratki izlet“), 2017

• 10 września 2021 r., piątek, godz. 17.30, 1 h 15 min,
• Instytut Kultury Miejskiej,
• wstęp – wolny,
• reżyseria: Igor Bezinović, Scenariusz: Igor Bezinović, Ante Zlatko Stolica, zdjęcia: Danko Vučinović, montaż: Hrvoslava Brkušić, Miro Manojlović, dźwięk: Martin Semenčić, muzyka: Hrvoje Nikšić, produkcja: Igor Bezinović, Tena Gojić, produkcja: Studio Pangolin, wsparcie: Hrvatski audiovizualni centar (HAVC), Grad Zagreb,
• obsada: Ante Zlatko Stolica, Mladen Vujčić, Željko Beljan, Iva Ivšić, Marko Aksentijević, Martina Burulic, Josip Visković.

Film oparty na książce „Kratki izlet“ Antuna Šoljana.

Letni festiwal muzyczny – jeden z tych, w czasie których zapomina się o higienie i zdrowym rozsądku. Młodzież się bawi, alkohol znika w spragnionych gardłach, pot paruje w bezchmurne niebo. Koncerty szybko stają się zaledwie tłem dla pijackich konwulsji i pozbawionych treści rozmów. Kiedy dni zaczynają zlewać się ze sobą, nagle pewien dziwak rzuca ożywczy pomysł: odwiedźmy pobliski klasztor! Prowadzona przez niego drużyna idzie przez lasy, pola i miasteczka, które wyglądają, jakby ominęła je rewolucja przemysłowa. Stopniowo kolejne osoby odłączają się od pochodu, porwane przez bieg wydarzeń i wchłonięte przez świat. „Mała wycieczka“ jest lekko surrealistyczną przypowieścią o dojrzewaniu, o tej pogoni za widmowym celem, w którą wyrusza się w doborowym towarzystwie, a kończy z narastającym poczuciem osamotnienia.

„Konstytucja“ – film, („Ustav Republike Hrvatske“), 2016

• 14 września 2021 r., wtorek, godz. 18.30, 1 h 30 min,
• Instytut Kultury Miejskiej,
• bilety: 10 zł,
• reżyseria: Rajko Grlić, scenariusz: Rajko Grlić, Ante Tomić, zdjęcia: Branko Linta, Montaż: Andrija Zafranović, muzyka: Duke Bojadziev, Scenografia: Željka Burić, kostiumy: Leo Kulas, Anamarija Filipović-Srhoj, producenci: Ivan Maloča, Rudolf Biermann, Mike Downey, Dejan Milošeski, Jani Sever, Sam Taylor, Maja Vukic,
• obsada: Nebojša Glogovac jako Vjeko Kralj; Dejan Aćimović jako Ante Samardžić ; Ksenija Marinković jako Maja Samardžić; Božidar Smiljanić jako Hrvoje Kralj ; Mladen Hren jako Ivan Stanić; Matija Čigir jako Bobanović oraz Zdenko Jelčić jako ojciec Tomislav.

Intymna historia miłosna z udziałem trojga ludzi zamieszkujących ten sam budynek w centrum Zagrzebia. Bohaterowie różnią się pod względem statusu społecznego, orientacji seksualnej, przekonań politycznych i religijnych, ale łączy ich nie tylko miejsce, w którym żyją, lecz również demony przeszłości, ściśle powiązane z trudną historią stosunków serbsko-chorwackich.
Vjeko jest 60-letnim nauczycielem w liceum, który poświęcił całe swoje życie badaniu chorwackiej historii i języka. Mieszka w zaniedbanym lokum wraz ojcem, przykutym do łóżka byłym oficerem faszystowskiej armii chorwackiej. Pewnej nocy zostaje pobity do utraty przytomności przez grupę wyrostków. W szpitalu Maja, dobiegająca 50. pielęgniarka, rozpoznaje we Vjeko swojego sąsiada, pomaga mu wrócić do domu i opiekuje się nie tylko nim, ale i jego kalekim ojcem. W zamian Vjeko zgadza się pomóc mężowi Mai, dyslektycznemu policjantowi Ante, przygotować się do egzaminu z konstytucji chorwackiej. Ante jest Serbem i z tego tytułu wciąż napotyka na nieprzyjemności w pracy. Tak rozpoczyna się opowieść o trojgu kompletnie różnych ludzi, którzy nieoczekiwanie i wbrew własnej woli uzależniają się od siebie.

CZYTANIE PERFORMATYWNE

„Spotkanie“, Nina Mitrović

• 15 września 2021 r.,środa, godz. 17.30, 1 h,
• Teatr w Oknie,
• bilety: 15 zł,
• reżyseria: Maciej Konopiński,
• przekład: Janusz Szablewski.

Małe mieszkanie. Skromnie urządzone. Pewnego dnia pod wieczór. Odwiedziny. I kilka uwag: Nie ma didaskaliów. Nie są potrzebne. Ludzie zachowują się normalnie,  jak to w odwiedzinach. Rozmawiają. Piją. Palą. Przechadzają się. Patrzą na siebie. Albo nie patrzą. Wstają. Chodzą. Siadają. I znowu wstają. Zdejmują płaszcz, gdy wchodzą. Wychodzą do toalety. Patrzą przez okno. Robią zwykłe drobne rzeczy. Rozmowa toczy się bez przerw, bez podkreślania ważnych momentów;  ma swój rytm, który z całą pewnością nie jest powolny. Komunikacja jest niemożliwa, stoi na krawędzi konfliktu, ale właściwy wybuch nie następuje. Są emocje, ale głęboko ukryte, nie mogą się wydostać na zewnątrz.

TURYSTYKA

Piękno Chorwacji w filmowym kadrze

• 11 września 2021 r., sobota, godz. 17.00, 1 h 30 min,
• Gdański Teatr Szekspirowski,
• bilety: 15 zł,
• prowadzenie: dr Agnieszka Puszczewicz.

Chorwacja to kraj pełen cudów, zarówno natury jak i kultury. Jest tam bogactwo unikatowych przyrodniczo zakątków, rajskich wysp, jaskiń i wodospadów, a także liczne zabytki wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.  To kraj, w którym krzyżują się różnorodne kultury i tradycje. Znajdująca się pod wpływem wschodu i zachodu, a także południowego ducha, Chorwacja przez lata rozwinęła bogatą i różnorodną ofertę artystyczną, literacką i muzyczną. W tym kraju różnorodność smaków śródziemnomorskiej kuchni łączy się z wybornym winem, głównie z rejonów Istrii i Kwarneru, Plešivicy czy Dalmacji. Spotkaniu towarzyszyć będzie degustacja znakomitego chorwackiego wina.

­­­­­­­­­­­­­­LITERATURA

Pokolenie przerwanej młodości. Antologia współczesnego dramatu chorwackiego.

• 12 września 2021 r., niedziala, godz. 18.00,
• Gdański Teatr Szekspirowski,
• wstęp – wolny,
• prowadzenie: prof. Snježana Banović.

Spotkanie z autorką sztuki „Spotkanie” oraz wybitnymi chorwackimi teatrologami związane jest wydaną właśnie publikacją „Pokolenie przerwanej młodości. Antologia współczesnego dramatu chorwackiego“. Pomysłodawcami antologii byli jej redaktorzy: Ana Kodrić Gagro, Jerzy Molas i Patrycjusz Pająk. Publikację dofinansował Wydział Polonistyki UW, wsparło zaś finansowo Ministerstwo Kultury Republiki Chorwackiej.
Antologia prezentuje sześć dramatów, napisanych na przełomie XX i XXI w. przez sześciu wybitnych dramaturgów i dramaturżek – Mate Matišić („Anioły Babilonu“), Ninę Mitrović („Spotkanie“), Ivana Sajko („Europa“), Tena Štivičić („3 Zimy“), Ivana Vidić („Ktoś inny“) i Tomislava Zajca („To, czego brakuje“). Teksty dramatów przełożyli na język polski tłumacze związani z Instytutem Slawistyki Zachodniej i Południowej UW: Janusz Szablewski, Katarzyna Taczyńska, Ewa Wróblewska-Trochimiuk i Anna Boguska oraz, spoza uczelni, Dorota Jovanka Ćirlić. Pozycja zawiera też informacje bibliograficzne o twórcach oraz esej o dramaturgii uwzględniający różne punkty widzenia – teorię literatury, studia teatralne oraz reżyserów.

Teatr dla ludzi – powojenna dekada polityki kulturalnej [ODWOŁANE]

• 14 września 2021 r., godz. 17.30,
• Instytut Kultury Miejskiej,
• wstęp – wolny,
• prowadzenie: prof. Snježana Banović.

„Teatr dla Ludzi” (Chorwacki Teatr Narodowy w Zagrzebiu od 1945 do 1955 – od socrealizmu do samorządności) to pierwsza pozycja w historii chorwackich badań nad teatrem, która opisuje rolę Chorwackiego Teatru Narodowego w Zagrzebiu w kontekście wprowadzania nowej polityki kulturalnej przy zmianach społecznych w Chorwacji po II wojnie światowej. Publikacja będąca rezultatem trzyletnich badań autorki, oparta jest na obszernym materiale archiwalnym, w tym artykułach prasowych, recenzjach, wspomnieniach, i innych historyczno-politycznych, teatralnych czy literackich źródłach, odkrywając wiele nieznanych wcześniej faktów i rzucając nowe światło na te pozornie znane.