Koniec października w Bytowie to wielkie święto kaszubskiej muzyki. Cassubia cantat, czyli „Kaszuby śpiewają”, to konkurs przyciągający twórców inspirujących się tradycyjnymi melodiami Pomorza. Jego ideą jest tchnąć nowe życia w muzyczną spuściznę regionu, podtrzymanie tradycji i odkrywanie nowych form wyrazu kaszubskiej kultury muzycznej. Festiwal co roku budzi duże emocje i niesłabnące zainteresowanie, zarówno Kaszubów i innych Pomorzan, jak też koneserów muzyki ludowej i tradycyjnej. Tegoroczne edycja odbyło się w sobotę, 25 października.
Festiwal Cassubia cantat organizowany jest od 2010 roku. Po każdej edycji nagrania konkursowych utworów możemy znaleźć na płycie CD, którą wydaje organizator – Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie. Nagrodę dla zwycięskiego zespołu ufundował Marszałek Województwa Pomorskiego.
AKTUALIZACJA 27.10.2025
Znamy zwycięzców!
Główną nagrodę, wynoszącą 3500 zł i ufundowaną przez Marszałka Województwa Pomorskiego, jury przyznało zespołowi Vatra – pieśni tradycyjne, za twórcze wykorzystanie ludowej tradycji kaszubskiej oraz przemyślaną i konsekwentną aranżację, która zaowocowała wysokim poziomem artystycznego przekazu.
Nagrody 1500 zł zdobyli:
Sami swoi – za podtrzymywanie tradycji kaszubskiej pieśni biesiadnej, która, łącząc pokolenia, trwa już 15 lat.
Dża Dża Dziady – za udaną implementację języka kaszubskiego w inne obszary kultury muzycznej.
Nagrody 1000 zł trafiły do zespołów:
Płomykowe Nutki – za animowanie lokalnej tradycji muzycznej poprzez sięganie po dorobek lokalnych twórców .
Cubanos Partyzanos i projekt 3ECH – za bezkompromisowość w interpretacji dziedzictwa kaszubszczyzny i, mimo wszystko, punkową osobowość sceniczną.
Nagrodę 500 zł otrzymał duet Jesiotr Duo – za poszukiwanie możliwości ulokowania wątków kaszubskiej tradycji w szerokim kontekście kultury muzycznej.
Jak śpiewają Kaszuby?
Współczesna muzyka kaszubska ma wiele twarzy i obejmuje w zasadzie każdy gatunek muzyczny, o jakim możemy pomyśleć. Język kaszubski słychać i w przaśnych przyśpiewkach w rytmie disco i w realizacjach operowych, jest kaszubski hip-hop, jazz i pieśni kościelne. Wbrew staremu przesądowi, na Kaszubach śpiewa się dużo i często. Stereotyp, jakoby Kaszubi nie śpiewali i nie interesowali się muzyką był w odległych czasach wyrażony łacińską frazą „Cassubia non cantat” (Kaszuby nie śpiewają). Zaprzeczeniem tej krzywdzącej opinii jest właśnie bytowski festiwal, którego nazwa przekuwa słowa fałszywego świadectwa w manifest żywotności kaszubskiej tradycji. Cassubia cantat to impreza, dzięki której możemy usłyszeć bardzo ciekawe aranżacje dawnej muzyki kaszubskiej, często w nieoczekiwanej formie.
Tradycja i nowocześność
Pomysłodawcą festiwalu jest Jaromir Szroeder, wybitny kaszubski działacz kulturalny i twórca, popularyzator teatru i muzyki, a prywatnie ojciec znanej piosenkarki, Natalii Szroeder. Dzięki jego zaangażowaniu kaszubska tradycja muzyczna trwa i nie daje się zamknąć w szufladzie z etykietą folkloru.
– Festiwal dał wielu ludziom świadomość, że z naszej spuścizny kulturowej można czerpać garściami i że można ją twórczo rozwijać. Po kolejnych edycjach Cassubia Cantat, widać jak to się pięknie rozwija i że coraz odważniej i coraz ciekawiej zaglądamy do tego, co nam zostawili nasi przodkowie. Kaszubskie źródła otrzymały nową formę prezentacji.
Bytowski festiwal, którego owocem jest już kilkanaście wydanych płyt z nagraniami, udowadnia, że muzyczna kultura Kaszub jest żywa i że w jej ramach można tworzyć atrakcyjną w formie i treści muzykę współczesną.
Jakie są zasady konkursu?
Do rywalizacji przystępują zarówno zespoły, jak też indywidualni wykonawcy. Każdy uczestnik przygotowuje interpretacje trzech utworów tradycyjnych, sięgając do zbioru utrwalonego na płytach „Cassubia incognita” i „Cassubia incognita novum”. Warto zapoznać się z tym materiałem, tak samo jak z nagraniami konkursowymi z poprzednich lat. Znajdziemy je na stronie internetowej Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie TUTAJ. Przesłuchania odbywają się tego samego dnia, co koncert finałowy, zatem zwycięzcę poznamy już w sobotę.
Co usłyszeliśmy w sobotę?
Od godz. 10:30 w sali widowiskowej Bytowskiego Centrum Kultury uczestnicy konkursu brali udział w przesłuchaniach. W godzinach popołudniowych jury przekazało komunikat o wynikach. Koncert finałowy zaplanowany jest na godz. 17.00. Oprócz uczestników konkursu będziemy mieli okazję posłuchać gości specjalnych. Jako gwiazda wieczoru zapowiedziany jest zespół Magda Kuraś Quintet, który zaprezentuje utwory z albumu „Tryptyk Biłgorajski”. Zgodnie ze słowami twórców, będzie to muzyka rytualna, która opowiada historię tęsknoty, rozdartego serca i oczyszczenia. Pieśni pochodzą z tradycji południowo-wschodniej Polski i stały się źródłem nowego kierunku w muzyce. Zestawienie tego zjawiska z pomorskimi utworami stanowić będzie ciekawy akcent na zakończenie festiwalu.