Historia uprawy winnej latorośli i wytwarzania wina w Sudanie sięga II wieku p.n.e. W tym czasie na terenie starożytnej Nubii istniało rozległe Państwo Meroickie (IV w. p.n.e. – VI w. n.e.), którego królowie prowadzili ożywioną wymianę handlową i kulturalną z ościennymi krajami.

Wino było ważnym elementem kultury także później, w okresie postmeroickim (V-VII w. n.e.), po rozpadzie królestwa na mniejsze państewka, jak również w okresie chrześcijańskim (VII-XIV w.), gdy ukształtowały się trzy potężne królestwa: Nobadia, Makuria i Alwa. Kres tradycji winiarskiej przyniósł islam, który na terenie Nubii zaczął się rozprzestrzeniać od XV w.

Jak wino trafiło do Sudanu?

Uważa się, że wiedza o uprawie i przetwarzaniu winorośli przywędrowała na pustynię razem z greckimi, a później również z rzymskimi handlarzami. Śródziemnomorską kulturę wina zaadaptowano najpierw w Egipcie, skąd rozprzestrzeniała się na południe.

O bujnym rozkwicie winiarstwa w starożytnej Nubii i szeroko rozwiniętym imporcie wina z terenów śródziemnomorskich świadczą znaleziska archeologiczne. Przede wszystkim są to pozostałości po tłoczniach oraz relikty dawnych tawern i magazynów, wewnątrz których znaleziono zatyczki do amfor, dzbany, kielichy i czarki. Ponadto natrafiono na liczne fragmenty amfor używanych do przechowywania i transportowania trunku, zarówno tego produkowanego lokalnie, jak i sprowadzanego z basenu Morza Śródziemnego.

Co zobaczymy na wystawie?

Dzięki wystawie w Błękitnym Baranku każdy zwiedzający będzie mógł poznać historię uprawy winnej latorośli w starożytnym Sudanie, konstrukcję i działanie nubijskich tłoczni wina, sposób produkowania lokalnych amfor czy też zasięg handlu winem od II wieku p.n.e. aż do średniowiecza.

Na ekspozycji pokazane zostaną fragmenty zabytkowych naczyń ceramicznych: dzbanów, naczyń zasobowych, miseczek i kubków (datowanych na okresy meroicki i postmeroicki) oraz amfor chrześcijańskich, a także kopie meroickich ołtarzy ofiarnych z początków naszej ery, współczesne narzędzia i inne przedmioty związane z uprawą roli i przechowywaniem produktów rolnych.

Zabytki, które będą prezentowane na wystawie, pochodzą ze zbiorów Muzeum Archeologicznego w Poznaniu oraz Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

.

„Wino w starożytnym Sudanie”

wystawa czynna: od 18 stycznia do 12 czerwca 2022 r.
spichlerz Błękitny Baranek
oddział Muzeum Archeologicznego w Gdańsku
ul. Chmielna 53, Gdańsk

Wstęp na wystawę będzie możliwy na podstawie ważnego biletu do Błękitnego Baranka w godzinach otwarcia spichlerza.